Tối 17/10, tại một quán ăn đường Thanh Niên, tổ 8, phường Sông Cầu, thành phố Bắc Kạn, một nhóm thanh niên vào ăn lẩu và uống rượu. Chỉ 10 phút sau, cả 5 người (gồm 3 nam, 2 nữ) đều có dấu hiệu hoa mắt, da mặt tái, khô miệng và nôn, một người bị lả đi tại chỗ. Các bệnh nhân nhanh chóng được đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Kạn. Nguyên nhân được xác định là do ngộ độc methanol.

Theo kết quả xét nghiệm của Viện Kiểm nghiệm an toàn thực phẩm quốc gia, hàm lượng methanol tính theo phần trăm thể tích ở chén rượu thừa uống dở và chai rượu trắng trên bàn ăn cao gấp nhiều lần quy định tại TCVN 7043:2013 về rượu trắng.

Cuối tháng 8/2023, tại Kiên Giang cũng xảy ra vụ ngộ độc rượu dẫn tới 2 công nhân tử vong. Trước đó, Cà Mau cũng ghi nhận hai người tử vong do uống rượu chứa cồn công nghiệp.

Tại các bệnh viện, bác sĩ cũng thường xuyên tiếp nhận các bệnh nhân ngộ độc rượu do chứa methanol. Thậm chí, nhiều trường hợp tử vong hoặc di chứng sau ngộ độc.

W-ngo-doc-ruou-1.png
Methanol có thể gây say như rượu thường. Ảnh: Phương Anh. 

Theo bác sĩ Lê Công Thuyên, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Thống Nhất (TP.HCM), methanol là cồn công nghiệp có nhiều trong các đồ gia dụng, dung môi công nghiệp. Methanol được hấp thu nhanh chóng và hoàn toàn qua đường tiêu hoá. Bản thân methanol có tác dụng giống ethanol nhưng methanol chuyển thành fomaldehyde và axit formic với độc tính cao gấp nhiều lần gây tình trạng toan chuyển hóa, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các cơ quan nội tạng, đặc biệt là thần kinh thị giác. Ngộ độc methanol thường nặng dễ tử vong nếu không được phát hiện kịp thời và điều trị tích cực.

Bác sĩ Thuyên cho biết tại Bệnh viện Thống Nhất TP.HCM các bác sĩ đã sàng lọc nam giới chiếm 92% ngộ độc, độ tuổi trung bình là 48 tuổi, trường hợp cao tuổi là 72 tuổi.

Bệnh nhân từ khi tiếp xúc với methanol tới khi nhập viện đa số là nhập viện trong 24 giờ đầu. Các triệu chứng lâm sàng đa dạng từ nhẹ tới nặng như triệu chứng đau đầu, chóng mặt, nôn ói, đau bụng, tiêu chảy, suy hô hấp, đặc biệt dấu hiệu về thị giác. Các mẫu xét nghiệm đều chứa methanol với hàm lương rất cao.

Bệnh nhân ngộ độ methanol cấp thường phải giải độc bằng ethanol, lọc máu. Tỷ lệ di chứng sau xuất viện như giảm thị lực chiếm 50%, mù hoàn toàn chiếm hơn 8% và nhiều di chứng khác. 

Các trường hợp ngộ độc rượu methanol không hoàn toàn do các loại rượu nấu truyền thống mà còn do nhiều tiểu thương mua cồn công nghiệp methanol về pha thành rượu và đóng chai bán ra ngoài thị trường.

Theo một nghiên cứu của nhóm tác giả Nguyễn Văn Sỹ về kết quả kiểm nghiệm rượu trắng tại 9 tỉnh phía Bắc với 268 mẫu, có 129 mẫu chứa hàm lượng methanol.

Lo ngại tình trạng ngộ độc rượu xảy ra vào cuối năm, Tết Nguyên đán, Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, đã gửi văn bản tới các tỉnh, thành phố tăng cường các biện pháp giám sát rượu kém chất lượng. Cơ quan này cũng đề nghị cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa ngành y tế và công thương tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát an toàn thực phẩm đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh rượu, trong đó chú trọng vào các cơ sở sản xuất, kinh doanh rượu nhỏ lẻ, nhất là các cơ sở nấu rượu thủ công. Từ đó, ngăn chặn kịp thời các loại rượu sản xuất, pha chế không bảo đảm an toàn, rượu không rõ nguồn gốc, không có nhãn mác đưa ra lưu thông trên thị trường.

Phương Anh