Khi Yoshihiko Noda được chọn làm Bộ trưởng Tài chính cách đây hơn một năm, đa số người Nhật chưa từng biết đến chính trị gia khiêm nhường có nụ cười cứng nhắc và ánh nhìn của diễn viên kịch kabuki này. 


TIN BÀI LIÊN QUAN:


Yoshihiko Noda (phải) lắng nghe ông Naoto Kan. (Ảnh: Reuters)


Hôm nay (29/8), Noda đã được đảng Dân chủ cầm quyền (DPJ) chọn làm lãnh đạo mới, đồng nghĩa với việc ông sẽ trở thành thủ tướng thứ 6 của Nhật Bản trong vòng 5 năm qua.

Noda đã đảm bảo được chiến thắng trong một trận đấu lại với Bộ trưởng Thương mại Banri Kaieda, sau vòng đầu không ứng viên nào giành đa số rõ rệt. 

Naoto Kan, Thủ tướng vừa từ nhiệm, từng cam kết sẽ rút lui ngay khi chương trình lập pháp của ông kết thúc. Và khi Noda chuẩn bị cuộc chạy đua kế nhiệm ông Kan, nhiều người Nhật vẫn băn khoăn họ sẽ trông đợi gì ở một người đàn ông ít người biết đến này. 

Là con trai của một lính dù thuộc Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản và là một chính trị gia chuyên nghiệp 5 lần được bầu vào Hạ viện, ông Noda, 54 tuổi, đã tạo dựng được các khả năng chính trị của mình dưới bóng của các đồng nghiệp nổi tiếng hơn trong DPJ. 

Sau khi tốt nghiệp trường Đại học Waseda, trường đào tạo nhiều chính trị gia Nhật xuất chúng, ông Noda vào Viện Điều hành và Quản trị Matsushita danh giá cùng thời với người đồng nghiệp nổi tiếng hơn, cựu Bộ trưởng Tài chính Seiji Maehara. 

Khi DPJ còn là phe đối lập, ông Noda giữ chức Bộ trưởng phụ trách về bãi bỏ quy định và cải cách hành chính.


Trong vai trò Bộ trưởng Tài chính, ông Noda, một người tin tưởng mạnh mẽ vào tầm quan trọng của việc duy trì tính cạnh tranh sản xuất của Nhật, đã can thiệp vào các thị trường tiền tệ 3 lần trong năm qua trong nỗ lực ngăn chặn sự tăng giá của đồng Yên trước đồng đôla Mỹ. 

Và mặc dù là một người ít danh, Noda có được một nền tảng ủng hộ từ bên trong đảng. Ông cũng được xem là một đôi tay chắc chắn, đủ khả năng đưa mọi người vượt qua những bất đồng và làm việc cùng nhau hướng tới một mục tiêu chung. 

Các nhà phân tích cho rằng, trong khi dân chúng Nhật Bản thể hiện trong một số cuộc thăm dò ý kiến rằng họ muốn một nhà lãnh đạo mạnh mẽ có thể đưa ra một đường hướng rõ ràng sau nhiều năm thay đổi chính sách, sức mạnh của ông Noda nằm ở việc tạo dựng sự đồng thuận hơn là một tài năng lãnh đạo kiên quyết. 

Một yếu tố quan trọng có lợi cho Noda là ông thích thiện chí của các chính trị gia đối lập, những người mà sự hợp tác của họ rất cần thiết để thông qua những pháp chế cơ bản, vì DPJ thiếu 12 ghế nữa mới đạt đa số ở Thượng viện. 

"Thay vì thắng một cuộc tranh cãi thông qua lập luận thì Noda cố gắng thuyết phục mọi người. Tôi nghĩ nếu Noda trở thành Thủ tướng, sự hợp tác với phe đối lập sẽ diễn ra khá tốt", Atsuo Ito, một chuyên gia phân tích chính trị, nhận xét. 

Một yếu tố lớn dẫn đến sự suy sụp của ông Kan là Đảng Dân chủ Tự do đối lập không muốn hợp tác với ông, một phần do tính hăng của chính trị gia này. 

Bên cạnh đó, ông Noda được các viên chức của Nhật Bản rất tôn trọng. Trong khi những người chỉ trích phàn nàn rằng ông bị các quan chức trong Bộ Tài chính khống chế, những ai biết Noda thừa nhận ông có quan điểm của riêng mình và đủ tự tin để chống lại sự ảnh hưởng quá mức.  

"Về cơ bản ông ấy là một con người cứng cỏi, vì vậy tôi không nghĩ ông ấy nói những gì Bộ Tài chính muốn mà là nói những gì ông tin tưởng", phân tích gia Ito nhận xét. 

Từng nói rõ quan điểm rằng Nhật Bản cần phải tăng thuế, Noda nhiều khả năng sẽ đối mặt với sự phản đối gay gắt từ một nhóm lớn do nhà môi giới quyền lực Ichiro Ozawa đứng đầu trong chính đảng của ông. 

Noda là một nhà hùng biện cừ khôi, từng có bài phát biểu khiến các đồng nghiệp phải rơi nước mắt, theo ông Ito. Khi ngồi vào ghế Thủ tướng, ông sẽ cần đến mọi kỹ năng diễn thuyết để huy động sự ủng hộ của dân chúng dành cho các biện pháp khắc khổ mà ông có sẵn cho Nhật Bản.

Thanh Hảo (Theo FT)