Núi Tướng thuộc xã Sơn Hà, huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình nằm trong vùng lõi Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới - quần thể danh thắng Tràng An. Tại khu vực núi có độ cao gần 200m (núi đá vôi trias, cách đây khoảng 250 triệu năm - PV) hiện còn rất nhiều cây cổ thụ sinh sống với tuổi đời hàng chục, hàng trăm năm, đặc biệt có "cụ thị" với tuổi đời lên đến trên 1.000 năm.
Ông Hà Huy Lợi - quản lý khu du lịch - cho biết, ông phát hiện cây thị đặc biệt này cách đây hơn chục năm, trong quá trình phát quang cây rậm mở đường cho du khách vào tham quan động Thiên Hà và động Thiên Thanh.
Khác với những cây thị ông Lợi từng thấy, cây thị này nằm cheo leo trên một khối đá lớn ở lưng chừng núi. Sau nhiều năm sinh sống, bộ rễ của cây đã ôm chặt vào khối đá khổng lồ, phần thân nổi nhiều u cục sần sùi nhìn như đã hóa thạch.
"Lúc đầu mải mở đường vào hang động để làm du lịch nên tôi cũng không để ý nhiều đến cây thị này. Khi nhiều du khách đến tham quan, mỗi khi đi qua gốc cây thị, nhất là vào mùa cây ra quả thơm lừng, ai cũng để ý vào hỏi về nguồn gốc của cây cổ thụ" - ông Lợi chia sẻ.
Ông Lợi dọn dẹp sạch khu vực cây thị, theo dõi và phát hiện sự sống mãnh liệt của cây thị này. Cứ đến mùa cây ra hoa kết trái đều đặn, quả thơm và ăn rất ngon.
"Tôi đã nhờ các chuyên gia nghiên cứu thực vật ở Vườn quốc gia Cúc Phương về khảo sát, đánh giá tuổi cây và giống loài. Qua nghiên cứu, các nhà khoa học cho hay, đây là cây thị (tên khoa học là Diospyros decandra), có tuổi đời hơn 1.000 năm. Vì mọc ở vùng núi đá kinh đô Hoa Lư xưa nên đặt tên là cây thị Hoa Lư" - ông Lợi cho biết thêm.
Ông Lợi cũng có ý định làm hồ sơ để các cơ quan chức năng công nhận cây thị là cây di sản. Tuy nhiên, hiện nay việc công nhận cây di sản đã được ngành chức năng dừng cấp chứng nhận.
"Vào năm 2019, bộ phim tài liệu "Vua Bụt" tái hiện cách chân thực về cuộc đời của Phật hoàng Trần Nhân Tông cũng đã lấy bối cảnh quay tại gốc cây thị này" - ông Lợi nói.
Ông Lợi chia sẻ thêm, cảnh quay dưới gốc cây thị cho thấy, Phật Hoàng Trần Nhân Tông - vị vua anh minh, người sáng lập ra dòng thiền Trúc Lâm đã ngồi thiền dưới gốc cây thị để cho con người hiểu hơn những giá trị về lòng nhân ái, tinh thần từ bi, trí tuệ và sự hy sinh của Phật hoàng cũng chính như Đức Thế Tôn.
Hiện nay, cụ thị nghìn năm tuổi này đang trở hút du khách mỗi khi đến với khu di sản thế giới Tràng An.
(Theo Dân Trí)