Cách thành phố Gia Nghĩa khoảng gần 70km về hướng Đông Nam, có một khu chợ của người Mông tại xã Đắk R’Măng, và xã Đắk Som, huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông.
Chợ phiên chỉ họp duy nhất một lần trong tuần, nên đây là một ngày luôn được đồng bào Mông háo hức đón chờ. Đặc biệt, những ngày giáp tết, lễ hội, chợ phiên nhộn nhịp, sôi động hơn.
Như một không gian Tây Bắc thu nhỏ, chợ phiên Đắk R’Măng ngập tràn phong vị và nét đặc sắc của cộng đồng người Mông trên mảnh đất Tây Nguyên. Từ mờ sáng, chị em phụ nữ váy áo xúng xúng đến chợ và đến khoảng 10h, đồng bào Mông từ các cụm dân cư, các thôn, làng tập trung về chợ đông nhất. Họ sẽ dành cả ngày ở chợ phiên để thoải mái mua sắm, chơi những trò chơi dân gian và thưởng thức ẩm thực truyền thống.
Ở chợ phiên hầu như mặt hàng nào cũng có, nhưng nhiều nhất là các sản phẩm mang đậm nét văn hóa truyền thống, phong tục, tập quán sản xuất của đồng bào như trang phục, giày dép, đến những món ăn đặc trưng thắng cố, xôi nếp cẩm, mèn mén… Tất cả tạo nên không gian văn hóa rất riêng của phiên chợ trên vùng đất Tây Nguyên.
Hàng hóa đa dạng, phong phú, từ thổ cẩm, quần áo, hàng mỹ nghệ, dụng cụ sinh hoạt, công cụ sản xuất đến ẩm thực truyền thống với những món ăn đặc trưng như thắng cố, xôi nếp cẩm, mèn mén… tất cả tạo nên không gian văn hóa rất riêng của chợ phiên Tây Bắc. Chợ được phân chia thành nhiều khu vực để tiện cho việc mua sắm của người dân.
Ngoài việc đưa sản phẩm từ các tỉnh phía Bắc vào, nhiều hộ đã phát triển nghề truyền thống và đã “sống được với nghề”. Theo thống kê, tại chợ phiên ở xã Đắk R’măng có khoảng 10 hộ làm nghề may, thêu trang phục truyền thống để bán.
Không ít các gia đình nhà cách xa chợ từ 15-20km vẫn đều đặn đi chợ phiên vào mỗi chủ nhật hàng tuần. Cũng như các chợ phiên ở vùng cao Tây Bắc, phụ nữ đến chợ phiên để mua sắm áo quần mới, đồ dùng trong nhà thì đàn ông xuống chợ để thưởng thức ly rượu ngô cùng món thắng cố đặc trưng. Còn các chàng trai, cô gái diện những bộ quần áo đẹp nhất đến chợ để được gặp gỡ, kết giao bạn bè.
Chợ phiên thường họp từ sáng và càng về trưa thì càng đông, bà con có thói quen ăn mặc đẹp khi đi chợ, cũng vì vậy mà chợ phiên ở nơi đây luôn ngập tràn trong những sắc màu rực rỡ. Ngoài mua bán, trao đổi hàng hóa, đồng bào người Mông tới chợ phiên còn để được gặp gỡ, giao lưu, chuyện trò cùng bạn bè, thư giãn sau một tuần làm việc vất vả. Khi mặt trời lên cao, khi đàn ông ngấm men rượu, đàn bà, trẻ con đã “no cái bụng” cũng là lúc những điệu khèn, những câu hát vang lên. Ở khu đất trống bên cạnh, đám trẻ say sưa với những trò chơi chọi gà, đánh cù, đánh quay. Vui là chính, bà con mang hàng xuống chợ, dù bán được ít hay nhiều thì khi ra về vẫn vui vẻ. Tất cả đã tạo nên một bức tránh sinh động về một Tây Bắc trong lòng Tây Nguyên.
Ngoài việc gìn giữ bản sắc văn hóa chợ phiên, vào những dịp lễ, tết, đồng bào Mông ở huyện Đắk Glong còn tổ chức các lễ hội mang đậm nét văn hóa của dân tộc mình như Lễ tung còn ở Đắk R’măng, Hội thi chọi bò ở Quảng Hòa… Tại các lễ hội, ngoài trang phục truyền thống, bà con đồng bào cùng nhau vui chơi, nhảy múa, hòa cùng các loại nhạc cụ truyền thống như khèn Mông, sáo Mèo, kèn lá…
Huyện Đắk Glong đang hướng tới xây dựng chợ phiên Đắk R’măng thành một điểm du lịch hấp dẫn du khách khi đến với Đắk Nông. Trong đó, huyện đã quy hoạch xây dựng chợ phiên Đắk R’măng, với tổng diện tích 3 ha, thành lập Ban quản lý chợ… Địa phương tiến hành sửa chữa, san lấp mặt bằng tại khu vực chợ để tổ chức các gian hàng, các hoạt động văn hóa lễ hội đặc sắc của đồng bào người Mông.
.svg){kind=icon}
