Chủ tịch bị điều tra, phó chủ tịch treo cổ: Đại gia có biến

“Tôi xin lỗi vì đã xảy ra những điều đáng tiếc này. Tôi sẽ hợp tác hết mức có thể với cơ quan điều tra”, vị chủ tịch tập đoàn Lotte đã Shin Dong-bin đã cúi đầu xin lỗi phóng viên trước khi bước vào văn phòng công tố viên Seoul.

Không giống người anh trai của mình, ông Shin phải trả lời các câu hỏi của công tố mà không có phiên dịch. Hai lãnh đạo tập đoàn có mẹ là người Nhật và sinh ra ở Nhật. Cơ quan điều tra cho biết sẽ công bố kết qua sau cuộc thẩm vấn này.

Các nhà điều tra đã xem xét kỹ những sai phạm liên quan đến cáo buộc của Lotte kể từ khi bắt đầu cuộc kiểm tra chính thức vào các trụ sở của tập đoàn hồi tháng 6.

Chủ tịch Lotte cúi đầu xin lỗi công chúng

Công tố viên sẽ điều tra xem liệu ông có liên quan tới thiệt hại về tài chính trong một loạt các thương vụ mua bán sáp nhập từ các chi nhánh ở nước ngoài của tập đoàn Lotte. Ông cũng bị cáo buộc bán tài sản của một số công ty con cho người khác với giá thấp hơn giá thị trường.

Ông còn bị nghi ngờ có hành vi cấu kết với trợ lý tạo ra các quỹ đen thông qua chí nhánh của công ty xây dựng. Họ đang tìm kiếm các chứng cứ tới cáo buộc biển thủ 10 tỷ won mỗi năm từ các công ty của Lotte tại Nhật Bản.

Cha của ông Shin Kyuk Ho và anh trai Shin Dong Joo cũng đã bị triệu tập để thẩm vấn hồi đầu tháng này về các cáo buộc tham nhũng. Trước đó, bà Shin Young Ja, con gái lớn của ông Shin Kyuk Ho, đã bị bắt giữ và bị kết tội tham nhũng hồi tháng 7.

Cuộc điều tra gặp khó khăn sau cái chết của Lee In Won, Phó chủ tịch Lotte, hồi cuối tháng trước. Ông Lee tự tử trong khi chờ các công tố viên triệu tập.

Tập đoàn Lotte được ông Shin Kyuk-ho gây dựng và phát triển thành công tại Nhật Bản rồi sau đó mới đầu tư và phát triển tại Hàn Quốc. Khởi đầu với các sản phẩm kẹo cao su và bánh kẹo, Lotte sau đó đã không ngừng lớn mạnh trong lĩnh vực phân phối, khách sạn, tài chính, xây dựng và hóa dầu.

Tập đoàn hiện có hơn 80 công ty thành viên hoạt động trong nhiều lĩnh vực, từ kinh doanh bán lẻ cho đến giải trí, nhà hàng khách sạn. Tập đoàn có tổng tài sản ước khoảng 112 nghìn tỷ won, tương đương khoảng 97 tỷ USD.

Cuộc chiến gia tộc tại Lotte

Tập đoàn Lotte chìm vào hàng loạt bê bối bắt đầu từ năm ngoái, khi cuộc nội chiến tranh quyền trong gia đình người sáng lập xảy ra. Tháng 7/2015, nhà sáng lập tập đoàn Lotte và con trai lớn của ông là Shin Dong Joo đã cố gắng đẩy người con trai thứ Shin Dong Bin ra khỏi tập đoàn. 

Ngay sau đó, Dong Bin bất ngờ tổ chức một cuộc họp bất thường để phế truất quyền lực của chính cha mình, ép ông giữ một vai trò bù nhìn trong công ty với chức danh Chủ tịch danh dự. Trong khi đó, Dong Bin hiện giữ cả chức Giám đốc điều hành Lotte Holdings lẫn Chủ tịch Lotte Group.

Trong đại hội cổ đông công ty Kojunsha được tổ chức “một cách vội vàng” tại Nhật Bản ngày 14/10, ông Shin Dong Joo, người hiện nắm giữ 50% cổ phần của Kojunsha, đã được bổ nhiệm vào vị trí Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của công ty, trong khi đó Chủ tịch Tập đoàn Lotte Shin Dong-bin (người nắm giữ 38,8% cổ phần của Kojunsha) đã bị loại khỏi ban điều hành của Kojunsha.

Cuộc chiến gia tộc của Lotte trở thành bê bối của kinh tế Hàn Quốc

Lotte cũng bị điều tra vì nghi lập quỹ đen trong quá trình đầu tư vào bất động sản Việt Nam thông qua một công ty trên giấy. Với dự án 400 triệu USD này, Lotte Asset Development - nhánh đầu tư bất động sản của Lotte Group, đã mua Coralis, một công ty được lập ra để giúp công ty mẹ tránh các rủi ro về tài chính có trụ sở tại Luxembourg với giá 69,7 tỷ won (60,2 triệu USD).  Luxembourg cũng nổi tiếng là một trong những thiên đường thuế lớn của thế giới.

Năm 2014, Lotte Engineering & Construction đã xây Lotte Center 65 tầng tại Hà Nội. Công trình gồm một khách sạn 5 sao, một trung tâm thương mại, căn hộ dịch vụ và tòa nhà văn phòng.

Sau đó, Lotte Shopping và Hotel Lotte - hai công ty con của Lotte Group đều mua lần lượt 45% cổ phần tại Coralis, hạ tỷ lệ sở hữu của Lotte Asset Development xuống 10%. Tuy nhiên, năm ngoái, Coralis lỗ ròng 55,1 tỷ won. 

Các công tố viên cho rằng Lotte Group đã khai vống chi phí của Coralis để tăng lỗ, nhằm tạo ra quỹ đen cho gia đình sở hữu tập đoàn này.

Trong bối cảnh tăng trưởng của nền kinh tế Hàn Quốc đang trì trệ như hiện nay, cuộc tranh giành quyền lực giữa hai anh em ruột trong Tập đoàn Lotte khiến dư luận Hàn Quốc không khỏi lo ngại về tác động của vụ việc tới nền kinh tế đất nước.

Nam Hải