Thông tin trên được Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi cho biết khi giải trình báo cáo quy hoạch thành phố thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, tại kỳ họp HĐND ngày 22/6.

Ông cho biết, sau khi HĐND TP thông qua “quy hoạch thành phố thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050”, thành phố sẽ khẩn trương hoàn thiện hồ sơ để trình Thủ tướng sớm.

anh 2.jpg
Chủ tịch TPHCM Phan Văn Mãi phát biểu tại kỳ họp HĐND TP. Ảnh: Hồ Văn

Các ý kiến góp ý cho quy hoạch, thành phố sẽ tiếp thu, nghiên cứu để hoàn thiện hồ sơ tốt nhất, đồng bộ với các quy hoạch khác như quy hoạch vùng Đông Nam bộ.

Nói thêm về định hướng triển khai, ông Mãi khẳng định: “Từ nay đến năm 2030, sẽ giữ các đơn vị hành chính như khu trung tâm hiện hữu , TP Thủ Đức, 16 quận và 5 huyện ngoại thành”.

Theo ông Mãi, trong giai đoạn này (từ nay đến 2030), thành phố sẽ thực hiện 2 vấn đề trọng tâm. Đó là, gia tăng nội lực của tất cả các đơn vị hành chính hiện hữu và định rõ nét mô hình thành phố trong thành phố.

Đối với 5 huyện ngoại thành, ông Mãi cho biết, sẽ thực hiện đề án xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, để 5 huyện này đạt được các tiêu chí đô thị loại 3.

“Ở đây chúng ta nói, 5 huyện ngoại thành có phát triển lên thành phố hay không? Lên quận hay không? Chúng ta phải tiếp tục tính toán, nhưng phải triển khai để các huyện này đạt được tiêu chí đô thị loại 3”, ông Mãi bày tỏ.

Theo ông, kết quả của giai đoạn đến năm 2030 sẽ là cơ sở để đến giai đoạn 2030-2040 phát triển các mô hình của thành phố phù hợp với quy hoạch chung. Trong đó, thành phố sẽ tổ chức lại các đơn vị hành chính thành các vùng đô thị.

Cụ thể, vùng thứ nhất là đô thị trung tâm; vùng thứ 2 là TP Thủ Đức; vùng thứ 3 là khu Nam có quận 7 và một vài địa phương của huyện Bình Chánh, Nhà Bè; vùng thứ 4 là khu Tây Bắc gồm huyện Củ Chi và một số vùng có liên quan của huyện Hóc Môn, Bình Chánh và cấu trúc lại theo ranh giới tự nhiên. Vùng thứ 5 là khu Tây Nam, gồm huyện Bình Chánh, có thể một phần quận Bình Tân và quận 12.

“Còn riêng huyện Cần Giờ có thuộc khu Nam hay không sẽ tiếp tục nghiên cứu. Nếu tách được Cần Giờ ra thì thành phố sẽ có 6 vùng”, ông Mãi thông tin.

Vì sao 5 huyện ngoại thành muốn lên thành phố?

Trước đó, TPHCM xây dựng Đề án đầu tư - xây dựng các huyện thành quận (hoặc thành phố thuộc TPHCM) giai đoạn 2021-2030. Trong đó, 5 huyện cũng xây dựng đề án riêng và đều đồng loạt mong muốn được lên thành phố trước năm 2030 với lý do khó đạt được các tiêu chí lên quận.

Trong một báo cáo về kết quả 3 năm triển khai thực hiện Đề án chuyển một số huyện thành quận hoặc thành phố trực thuộc TPHCM giai đoạn 2021-2030 ban hành năm 2023, UBND TPHCM đánh giá, mô hình chuyển đổi lên đơn vị hành chính quận đối với 5 huyện là rất khó đạt được trong giai đoạn từ nay đến năm 2030.

binhchanh 2 2094.jpg
Huyện Bình Chánh trong tương lai có thể thành đô thị vệ tinh hoặc thành phố trực thuộc TPHCM. Ảnh: Nguyễn Huế

Cụ thể, muốn chuyển thành quận, các huyện phải đạt tiêu chí của đô thị loại đặc biệt, đồng thời 100% các xã phải đủ tiêu chí để chuyển đổi sang phường. Trong khi, hầu hết các địa phương như huyện Cần Giờ, Củ Chi, Bình Chánh… đang còn diện tích đất nông nghiệp khá nhiều.

“Do vậy, mô hình thành phố thuộc TPHCM là phương án được lựa chọn của cả 5 huyện. Điều này sẽ đáp ứng mục tiêu chuyển các đơn vị hành chính huyện thành đơn vị hành chính cấp đô thị, nhưng vẫn giữ lại một số khu vực nông nghiệp ngoại thành của đơn vị hành chính mới trực thuộc”, báo cáo phân tích.

Tại một hội thảo về đề án này, có chuyên gia cho rằng, ngay cả khi bỏ qua quận để lên thẳng thành phố trực thuộc TPHCM, cần hội tụ đủ 4 nhân tố. Đó là cung ứng và chăm lo nhà ở cho người dân; tạo điều kiện tiếp cận tốt dịch vụ và an sinh xã hội; người dân cần thích nghi với môi trường sống ở đô thị và ý thức, tuân thủ pháp luật cao. 

Trong khi 4 nhân tố này ở các huyện ngoại thành còn đang thiếu, chưa đủ mạnh nên cần đầu tư và xây dựng nhiều hơn trong thời gian tới.

Trong một lần trao đổi với VietNamNet, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan cho biết, trước mắt, cần tập trung xây dựng các huyện thành đô thị đạt tiêu chí đô thị loại 1, 2, 3. Còn việc chuyển lên quận hay thành phố, TPHCM báo cáo để Quốc hội quyết định. 

Theo ông, việc cấp thiết hiện nay của các huyện là lo làm quy hoạch, đầu tư một số trục đường lớn tốt, chuẩn bị nguồn lực, lo cho đời sống nhân dân về văn hóa, giáo dục thì tự nhiên sẽ phát triển lên.