Ngày 15/6, ông Nguyễn Quốc Hiển - Phó trưởng Ban phụ trách Ban quản lý đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR) chia sẻ nguyên nhân vụ rơi gối cầu metro số 1 tại họp báo thông tin về tình hình triển khai các dự án đường sắt đô thị ở TP.HCM.

Hiện trường sự cố rơi gối cầu tại vị trí VD14 đoạn trên cao thuộc tuyến metro số 1 vào tháng 10/2020.

Theo đó, sự việc bắt đầu xảy ra ngày 30/10/2020 khi phát hiện 1 gối cầu bị rơi tại phía Tây trụ P14-10. Ngay sau sự việc, MAUR đã chủ trì cùng Tư vấn NJPT (tư vấn chung của dự án), Nhà thầu Sumitomo - CIENCO 6 (Liên danh SCC) lập kế hoạch chi tiết để rà soát toàn bộ nội dung liên quan.

Đồng thời, MAUR có nhiều báo cáo, cập nhật kịp thời việc xử lý sự việc cho UBND TP, Hội đồng Kiểm tra Nhà nước (SCIC), Sở GTVT TP và các cơ quan có liên quan. Đến nay, tổng cộng có 1 gối cầu bị rơi và 9 vị trí gối cầu chuyển vị trên tổng số 1910 gối.

Trên cơ sở các kết quả quan trắc, thí nghiệm bổ sung của Liên danh SCC, rà soát của Tư vấn Phần Lan tham gia thẩm tra thiết kế, thi công và vật liệu thì nguyên nhân chính xảy ra sự việc rơi, chuyển vị gối cầu được kết luận là sự kết hợp của 2 yếu tố.

Thứ nhất là do khe hở giữa gối cầu và đá kê gối. Khi xuất hiện khe hở thì cũng giảm và tăng ứng suất cục bộ tại điểm tiếp xúc.

Thứ hai là tác động ray do sự thay đổi của nhiệt độ trong quá trình thi công. Theo đó, sự biến thiên nhiệt độ đáng kể tại khu vực thi công sẽ tác động dẫn đến cả ray và dầm cùng giãn nở hoặc co ngót. 

Toàn tuyến metro số 1 có 1910 gối cầu.

Nhà thầu đã đề xuất các biện pháp khắc phục, đồng thời phòng chống chuyển vị gối cầu là lắp đặt kết cấu chống trượt tại 918 vị trí gối di động.  Biện pháp xây dựng hệ khung kết cấu thép được lắp đặt bổ sung, phòng chống sự dịch chuyển của các gối cầu di động bao gồm giả định trong điều kiện có động đất.

Biện pháp thứ hai là phun keo Epoxy lấp đầy khe hở giữa gối cầu và đủ kê gối tại 733 vị trí nhằm đảm bảo gối cầu tiếp xúc bề mặt đầy đủ với đá kê gối (cả trên và dưới), từ đó đảm bảo lực ma sát để chống lại các chuyển vị theo phương ngang.

Đến nay, các biện pháp trên đã được nhà thầu hoàn thành lắp đặt 100% từ ngày 1/5/2023. Việc quan trắc liên tục gối cầu, đặc biệt là sau khi hoàn thành việc lắp đặt biện pháp chống trượt nêu trên và trong quá trình chạy thử tàu là rất quan trọng.

"Tại báo cáo kết quả quan trắc của gối cầu do Liên danh SCC trình nộp ngày 8/6 vừa qua khẳng định, các gối cầu hiện nay ổn định, không có chuyển vị đáng kể nào của gối cầu sau khi hoàn thành việc hàn liền ray và trong suốt quá trình chạy thử tàu thời gian qua...", ông Nguyễn Quốc Hiển thông tin.

Dù vậy, lãnh đạo MAUR cho biết, việc quan trắc gối cầu sẽ được nhà thầu tiếp tục thực hiện trong thời gian tới.

Metro số 1 có tổng mức đầu tư hơn 43.700 tỷ đồng từ vốn ODA của Nhật Bản và vốn đối ứng của TP.HCM. Toàn tuyến dài gần 20km từ Bến Thành (quận 1) đến depot Long Bình (TP. Thủ Đức) với 14 nhà ga (3 ga ngầm và 11 ga trên cao).

Đến nay, tiến độ thi công toàn dự án Metro số 1 đã đạt khoảng 95%. Trong năm 2023, chủ đầu tư cùng tư vấn NJPT và các nhà thầu Nhật Bản sử dụng tất cả nguồn lực để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án, hoàn thành công tác thi công trên toàn tuyến.

Song song đó, chủ đầu tư cũng đang phối hợp với phía tư vấn đánh giá an toàn hệ thống để tiến hành thử nghiệm, đánh giá tính an toàn của công trình trước khi đưa vào vận hành thương mại trong năm 2024.