Triển khai thực hiện đồng bộ 188 chính sách tại vùng DTTS&MN 

Báo cáo kết quả thực hiện công tác dân tộc năm 2023 cho thấy, trong năm qua, dưới chỉ đạo, điều hành quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, UBDT đã bám sát các nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để tập trung chỉ đạo, cụ thể hóa thành kế hoạch, chương trình công tác dân tộc.

Cùng với sự vào cuộc mạnh mẽ của các cấp, các ngành và sự nỗ lực cố gắng của đồng bào các dân tộc trong việc triển khai thực hiện đồng bộ 188 chính sách tại vùng DTTS&MN (trong đó có 136 chính sách dân tộc) và các chính sách an sinh xã hội nên đời sống của người dân vùng DTTS&MN năm 2023 ngày càng được ổn định, từng bước cải thiện nâng cao.

Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều năm 2023 còn 2,93%, (giảm 1,1%); tỷ lệ hộ nghèo tại các huyện nghèo còn khoảng 33% (giảm 5,62%); tỷ lệ hộ nghèo DTTS còn khoảng 17,82% (giảm 3,2%), đạt chỉ tiêu Quốc hội, Chính phủ giao.

Tại các địa phương ghi nhận tỷ lệ nghèo giảm nhanh trong năm 2023 như: An Giang giảm 11,3%, Quảng Nam giảm 10,4%, Quảng Trị 6,73%, Hà Giang giảm 5,96,... các tỉnh, thành phố: Hà Nội, Cần Thơ, Đồng Nai, Long An tỷ lệ hộ nghèo chỉ còn dưới 1%; tỉnh Quảng Ninh đến hết năm 2023 không còn hộ nghèo theo chuẩn nghèo của Trung ương.

Cùng với đó, việc thực hiện đồng bộ các giải pháp kinh tế vĩ mô, thực hiện Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế của Chính phủ và thực hiện đồng thời 03 Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG), trọng tâm là Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN và các chương trình, dự án khác đã phát huy hiệu quả tích cực, góp phần đẩy mạnh phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng KT-XH, từng bước phát triển sản xuất, nâng cao đời sống đồng bào các DTTS. Riêng Chương trình MTQG DTTS và miền núi, giải ngân vốn đầu tư công trong năm 2023 (bao gồm cả vốn đầu tư của năm 2022 kéo dài sang năm 2023) đạt được khoảng 10.931,719 tỷ đồng, đạt 66, 1% kế hoạch, trong đó tỉ lệ giải ngân vốn của năm 2023 đạt 62,66% kế hoạch giao.

Trên cơ sở kết quả đạt được trong năm 2023, để Chương trình công tác năm 2024 và những năm tiếp theo đạt được các mục tiêu đề ra, CTDT trong năm 2024 định hướng tiếp tục triển khai thực hiện tốt các Chỉ thị, Nghị quyết, Kết luận của Đảng, Quốc hội, Chính phủ; các văn bản chỉ đạo, điều hành của Thủ tướng Chính phủ có liên quan đến công tác dân tộc; tổ chức thực hiện tốt các Chương trình MTQG, trọng tâm là Chương trình MTQG DTTS&MN; tập trung xây dựng các đề án, chính sách dân tộc; tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế các chương trình, chính sách dân tộc để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ; tăng cường công tác theo dõi, nắm tình hình trên địa bàn vùng DTTS&MN; thực hiện việc trả lời kiến nghị của cử tri, chất vấn của Đại biểu Quốc hội tại các kỳ họp; đôn đốc, kiểm tra các địa phương triển khai tổ chức thành công Đại hội DTTS cấp tỉnh, cấp huyện lần thứ IV đúng tiến độ, đạt mục tiêu…

95% các vấn đề liên quan đến thể chế bước đầu được giải quyết

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đánh giá cao những nỗ lực của cả hệ thống chính trị, nhất là UBDT, cấp ủy, chính quyền các địa phương trong triển khai thực hiện CTDT năm 2023. Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang khẳng định: "Chưa bao giờ công tác dân tộc được Đảng, Nhà nước, Chính phủ, các bộ ngành, địa phương quan tâm như hiện nay. Trong năm 2023, đã có 95% các vấn đề liên quan đến thể chế bước đầu được giải quyết…”.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng Chính phủ cho rằng, việc triển khai các chính sách dân tộc vẫn còn nhiều khó khăn; đời sống đồng bào DTTS còn bấp bênh, tỷ lệ hộ nghèo cao, nguồn lực hỗ trợ hạn chế. Cùng với đó, hai vấn đề khó khăn nhất mà đất nước chúng ta gặp phải là biến đổi khí hậu và xung đột giữa các quốc gia trên thế giới còn rất phức tạp. Ở đó, Việt Nam nói chung, vùng đồng bào DTTS&MN nói riêng sẽ chịu những ảnh hưởng nhất định.

Phó Thủ tướng Chính phủ đề nghị các bộ ngành, địa phương cần tiếp tục quan tâm đúng mức đến công tác dân tộc; tăng cường công tác phối hợp; linh hoạt áp dụng các chính sách dân tộc phù hợp với văn hóa, phong tục tập quán của từng địa phương để đạt hiệu quả cao nhất; tăng cường trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm trong triển khai các chính sách dân tộc; tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân vươn lên trong phát triển kinh tế, tránh trông chờ ỷ lại…

Về phía UBDT, Phó Thủ tướng Chính phủ đề nghị cần phải làm tốt vai trò là đầu mối tham mưu giữa các bộ, ngành trong thực hiện các CSDT; ứng dụng chuyển đổi số trong thực hiện nhiệm vụ; nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ, công chức làm CTDT; ưu tiên nguồn lực cho các trường học vùng đồng bào DTTS; tránh đầu tư dàn trải các công trình, dự án tại các địa phương.

Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh Chương trình MTQG 1719 liên quan đến nhiều bộ ngành, địa phương. Chính vì vậy, năm 2024 và những năm tiếp theo, các cơ quan, đơn vị cần hết sức quan tâm, tham mưu, phối hợp để phát huy hiệu quả thực hiện cao nhất.

Đối với các địa phương, Phó Thủ tướng yêu cầu phải quan tâm hơn nữa đến công tác dân tộc; trong phân cấp, phân quyền cho cấp huyện, làm sao tránh đẩy cán bộ cấp dưới đến chỗ khó; bố trí cán bộ có kinh nghiệm, có khả năng để hỗ trợ cán bộ cấp huyện, xã trong triển khai các chương trình, dự án, hoặc có thể tính đến việc thuê tư vấn; đầu tư phải có trọng tâm, trọng điểm, hiệu quả cao.

"Công tác dân tộc là nhiệm vụ khó khăn nên các bộ, ngành, địa phương phải quan tâm đến công tác này bằng cả tấm lòng", Phó Thủ tướng chia sẻ.

Hồng Anh