Công trình trái phép một phần do chính quyền buông lỏng dẫn đến sai phạm nhiều

Nhận định này được đưa ra sáng nay 30/7, tại Hội nghị trực tuyến tìm giải pháp tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về trật tự xây dựng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. 

Bí thư Nguyễn Thiện Nhân nghiêm khắc nhấn mạnh, mức độ vi phạm nghiêm trọng như vậy, xảy ra ngang nhiên nhưng chính quyền lại có dấu hiệu buông lỏng dẫn đến sai phạm ngày càng nhiều.

Chính quyền buông lỏng dẫn đến sai phạm nhiều

Phát biểu khai mạc Hội nghị, ông Võ Văn Hoan, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM cho biết: thời gian qua, trật tự xây dựng là vấn đề “nhức nhối” được nhân dân và dư luận rất quan tâm. Nếu giải quyết tốt việc lập lại trật tự xây dựng trên địa bàn thành phố, không chỉ góp phần để thành phố phát triển tốt hơn, đẹp hơn, chất lượng cuộc sống của người dân được nâng cao hơn theo đúng quy hoạch phát triển mà còn góp phần đảm bảo an ninh, trật tự.

Báo cáo về thực trạng chung, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Lê Trần Kiên cho biết, tình trạng vi phạm trật tự xây dựng diễn ra phổ biến và phức tạp, nhất là các quận, huyện có tốc độ đô thị hóa cao. Trong năm 2017, 2018 và 6 tháng đầu năm 2019, tổng số giấy phép xây dựng được cấp trên toàn thành phố gần 126.400 giấy. Trong đó, giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ chiếm 89%, chứng tỏ nhu cầu nhà ở của người dân rất cao.

Cũng trong thời gian này, địa bàn TP có gần 6.830 công trình vi phạm, gồm hơn 3.320 trường hợp sai phép (chiếm gần 49%), xây dựng mà không xin phép trên đất đủ điều kiện cấp giấy phép xây dựng và hơn 2.570 trường hợp xây dựng không phép trên đất chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất, xây dựng trên đất không được phép.

Bà Đỗ Thị Lâm Tuyền, Phó chủ tịch UBND huyện Hóc Môn cho rằng, tình trạng vi phạm trật tự ngày càng có sự biến tướng, ví dụ như giấy phép xây dựng xin làm nhà ở riêng lẻ nhưng khi xây dựng thì biến thành nhà xưởng hoặc trổ cửa thành “nhà 3 chung”.

“Công tác cưỡng chế công trình xây dựng sai phép gặp khó khan. UBND các xã cho rằng việc tháo dỡ hạng mục sai phép không khó. Thế nhưng, việc buộc các chủ đầu tư xây dựng đúng như giấy phép xây dựng hay bít các cửa tự trổ thêm thì rất khó”, bà Tuyền nói thêm.

Theo thông tin được chia sẻ tại Hội nghị, tại huyện Bình Chánh còn 161 “nhà ba chung” nhưng lãnh đạo huyện chưa có phương án xử lý. Tại Vĩnh Lộc A, một hộ dân đăng ký xây dựng nhà 2 tầng, diện tích 168m2, chủ đầu tư thay đổi kiến trúc chia thành 25 căn nhà, với diện tích 1181m2. Hoặc tại Vĩnh Lộc B, một hộ dân xin phép xây 3 căn vào năm 2015 nhưng đến 2017 lại chia thành 19 căn.

Còn tại Vĩnh Lộc B, 3 hộ kinh doanh san lấp 3.500m2 đất nông nghiệp thành đường giao thông để kinh doanh, xây kiên cố thành hanh lang lộ giới dù chưa sử dụng nhưng cũng gây ảnh hưởng nghiêm trọng.

Cũng tại Vĩnh Lộc A xuất hiện 9 công trình có móng, 10 công trình nhà đang xây, 1 công trình hiện trạng ở 18 khu không kèo, không phép. Tết Nguyên Đán vừa qua, tình trạng này vẫn tiếp tục xảy ra nhưng chưa có con số thống kê cụ thể.

Nghiêm khắc xử lý

Tại hội nghị, lãnh đạo UBND các quận, huyện cũng xác định việc xử lý, cưỡng chế công trình không phép phải thực hiện nhanh, quyết liệt để răn đe đối với các trường hợp khác. Ngoài ra, nhiều giải pháp và cơ chế tháo gỡ những khó khăn, tạo thuận lợi trong việc xử lý cũng được đưa ra tại hội thảo.

Bí thư Nguyễn Thiện Nhân nghiêm khắc nhấn mạnh, mức độ vi phạm nghiêm trọng như vậy, xảy ra ngang nhiên nhưng chính quyền lại có dấu hiệu buông lỏng dẫn đến sai phạm ngày càng nhiều. 

Ông dẫn chứng, đầu tiên là một hộ dân ở Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh đăng ký xây dựng nhà 2 tầng, diện tích 168 m2, chủ đầu tư thay đổi kiến trúc chia thành 125 căn nhà với diện tích hơn 1.180 m2. Một trường hợp khác cũng ở Bình Chánh, năm 2015 giấy phép xây dựng xin xây 3 căn nhưng đến năm 2017 thành 19 căn.

Rồi một công ty thương mại hợp khối công trình nhà ở thành chung cư hơn 200 hộ dân với 645 nhân khẩu đang ở. "Một người làm cả chung cư cho hàng trăm hộ dân ở thì rõ ràng là chúng ta buông chứ không phải là không biết".

Từ đó, ông Nguyễn Thiện Nhân đặt câu hỏi và có luôn câu trả lời: “Tại sao những công trình sai phép, trái phép vẫn cứ tồn tại? Những sai phạm này tồn tại là có quy luật. Quy luật này có lợi cho một số người. Vì có lợi nên họ mới muốn duy trì”.

Ông Nhân phân tích, hai là người dân, tuy người dân biết nhà xây dựng như vậy là trái phép nhưng họ chấp nhận mua lại để có nhà ở nên họ không phản đối bởi họ cũng có lợi. Ba là cán bộ công chức nếu không xử lý theo luật pháp, vẫn thấy có lợi nên vẫn làm, vẫn tiếp tục sai phạm.

"Do đó, chúng ta phải tính làm sao để những người vi phạm pháp luật sẽ bị bất lợi chứ không phải có lợi. Làm thế nào để những người không làm tốt nhiệm vụ sẽ bị xử lý, làm sao cứ vi phạm pháp luật là không thể tồn tại được", Bí thư Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh.

Đồng thời ông yêu cầu thành phố sớm thực hiện các giải pháp để sớm lập lại trật tự xây dựng trên địa bàn. Cụ thể:

Trước nhất, rà soát lại đất, rà soát lại vấn đề chia đất, rà soát lại hồ sơ để giúp những người đang sai phạm hợp tác sớm giải quyết dứt điểm tình trạng xây dựng trái phép. Các nhà cho thuê, nhà tạm bợ, nên có phương án sơ kết, tổng kết lại để họ đáp ứng trước mắt yêu cầu của UBND Thành phố.

Về lâu dài, trong 5 năm tới, chính quyền các quận phải mạnh tay xử lý những trường hợp sai phạm để đảm bảo quyền lợi cho dân. Cán bộ công chức phải vì dân, bởi nếu họ mua nhà không phép thì thiệt hại về lâu dài, không được pháp luật bảo hộ, nên chính quyền càng phải làm sớm để bảo vệ người dân.

Các công chức vi phạm phải bị xử lý, UBND thành phố phải tiến hành rà soát và xử lý nghiêm các công chức cố tình sai phạm vì mục đích cá nhân. Quyết không cho phép lãnh đạo lợi dụng nhà nước để thực hiện các mục đích không lành mạnh.

Xử lý nghiêm các đối tượng, đầu nậu cố tình phân lô, bán nền trái phép gây ảnh hưởng đến quy hoạch đô thị. Những công trình đã xây trái phép, không phép thì phải có phương án xử, kiểm tra chúng đã tồn tại bao lâu, tồn tại như thế nào và phải đưa ra được phương án xử lý. 

Tình trạng “nhà ba chung” cần phải có phương án khắc phục. Chính quyền thành phố phải trả lời được câu hỏi “nhà ba chung” là gì và có phương án khắc phục để bảo vệ quyền lợi của dân. 

Về các con đường không được phép vẫn xây nhưng vẫn tồn tại, không tháo dỡ, chính quyền cần rà soát lại và phải xử lý những cái sai trong quá khứ để tái lập trật tự.

Từ nay trở đi, nếu xây trái phép, không phép phải xử lý ngay, không để kéo dài. Cả thành phố có 1.200 thanh tra Xây dựng, nếu không kiểm soát hết thì nên phối hợp với người dân, áp dụng công nghệ trực tuyến để ghi nhận ý kiến của dân và nhanh chóng thực hiện cưỡng chế, tránh để thiệt hại về lâu dài. 

Thanh tra Xây dựng trong quá trình kiểm tra, nếu phát hiện có dấu hiệu sai phạm thì phải tiến hành hỏi đối tượng xây dựng về giấy tờ liên quan, nếu không đủ hồ sơ phải xử lý ngay lập tức, không để dân làm công trình kiên cố rồi mới dỡ bỏ.

Khánh Hòa

Hà Nội sắp có quy chuẩn quy hoạch ‘quản’ 4 quận nội đô

- UBND TP Hà Nội chỉ đạo Sở QH-KT TP trình UBND TP cho ý kiến hoặc thông qua quy chuẩn kỹ thuật quy hoạch và kiến trúc tại 4 quận nội đô: Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa và Hai Bà Trưng vào cuối năm nay.