Lược dịch bài viết của Daisuke Wakabayashi và Tiffany Hsu, đăng trên The New York Times.
Trong thị trường quảng cáo trực tuyến, khi các công ty muốn hiển thị quảng cáo trên trang web, họ phải tổ chức một phiên đấu thầu vị trí (trên website, bộ máy tìm kiếm...). Công ty nào đưa ra mức giá cao nhất, quảng cáo của họ sẽ được hiển thị. Ước tính đến năm 2016, hơn 70% nhà đầu tư đã áp dụng phương thức này.
Google đang là dịch vụ thương mại thống trị đa phần máy chủ và sàn giao dịch quảng cáo trên thế giới. Vì vậy, số tiền tại hầu hết phiên đấu thầu đều chạy vào "túi" của ông lớn này.
Năm 2017, Facebook nổi lên như một đối thủ thách thức sự thống trị của Google trong thị trường quảng cáo trực tuyến. Công ty này cho biết họ đang thử nghiệm một phương thức đấu thầu quảng cáo mới với mục tiêu dẫn đầu thị trường.
Tuy nhiên, chưa đầy hai năm sau, Facebook bất ngờ hủy bỏ dự án của mình không rõ lý do.
Giao dịch giữa Google và Facebook đang khiến các công ty công nghệ lo lắng. Ảnh: Boston Globe. |
Sau đó, những CEO đang hợp tác với Google đã đưa đơn khiếu nại về việc Facebook đang mua quảng cáo trên YouTube với giá rẻ hơn.
Những tài liệu từ văn phòng Bộ trưởng Tư pháp cho thấy, Google đang có những "đặc quyền" dành cho Facebook. Điều này khiến các nhà quảng cáo khác đặt ra nghi vấn Google ưu ái Facebook hơn để đổi lại mạng xã hội này không cạnh tranh nền tảng quảng cáo với họ.
Giao dịch bí mật giữa Facebook và Google khiến các tập đoàn lớn không khỏi lo ngại. Họ sợ rằng cả 2 ông lớn này sẽ cùng nhau độc chiếm giao dịch tại các phiên thầu giá quảng cáo, quyết định người thắng cuộc trong thị trường dịch vụ và chi phối các sản phẩm công nghệ.
Google đang độc chiếm thị trường quảng cáo kỹ thuật số. Ảnh: Bloomberg. |
Trước những cáo buộc trên, Google và Facebook khẳng định các giao dịch tương tự rất phổ biến trong ngành quảng cáo và chúng không cản trở cạnh tranh.
“Đây là những cáo buộc sai sự thật, hoạt động kinh doanh quảng cáo của chúng tôi còn liên quan đến nhiều khía cạnh. Facebook là một trong nhiều công ty tham gia vào chương trình do Google tổ chức và tất cả đều bình đẳng", Julie Tarallo McAlister, đại diện phát ngôn của Google, cho biết.
Quảng cáo kỹ thuật số không còn là "chiếc bánh" chung
Theo Wall Street Journal, sự gia tăng của các vụ kiện chống độc quyền nhằm vào Google và Facebook đã khiến những giao dịch ngầm giữa các Big Tech rơi vào tầm ngắm của giới truyền thông.
Vào tháng 10/2020, Bộ Tư pháp đã kiện Google vì một thỏa thuận với Apple. Cụ thể, Google đã yêu cầu Apple để công cụ tìm kiếm của họ xuất hiện ưu tiên trên iPhone và các thiết bị khác.
“Các nền tảng công nghệ lớn đang liên minh với nhau, điều này sẽ củng cố sức mạnh độc quyền của họ trên thị trường", Sally Hubbard, cựu trợ lý của Bộ trưởng Tư pháp tại Cục Cạnh tranh New York, hiện làm việc tại Tổ chức Thị trường mở cho biết.
Đến năm 2019, tổng doanh thu quảng cáo của Google và Facebook đã chiếm hơn một nửa thị phần. Phần lớn quảng cáo được hiển thị trên các nền tảng như công cụ tìm kiếm Google và trang chủ của Facebook.
Dưới sự hậu thuẫn của Google, Facebook đang độc chiếm sàn đấu giá. Ảnh: Fiverr. |
Trước đây, Facebook từng gọi Google là bên "chỉ biết độc chiếm và ngụy tạo sự thật". Ám chỉ việc Google đang thống lĩnh sàn đấu giá tại hậu hết công ty quảng cáo. Tuy nhiên, trước những thử thách phải chi hàng tỷ đô, thuê hàng trăm kỹ sư để cạnh tranh với Google, Facebook đã chọn ký vào thỏa thuận.
Những nhà đầu tư cho biết họ vui mừng khi Facebook trở thành đối thủ của Google. Họ sẵn sàng hợp tác với Facebook để đưa ra những chính sách thỏa đáng hơn nhằm cạnh tranh với Google Ads. Tuy nhiên, hy vọng của họ đã bị dập tắt.
Theo đơn khiếu nại, Google đã cho Facebook quyền được đấu giá trực tiếp với các chủ trang web. Bên cạnh đó, Google còn cung cấp cho Facebook thông tin của 80% người dùng di động và 60% người dùng web.
Đối với những đối tác khác, Google sẽ kiểm soát thông tin về giá cả, che giấu số tiền mà các trang web trúng thầu nhận được, nhằm cản trở các phiên giao dịch.
Nghiêm trọng nhất, tuyên bố trong đơn khiếu nại đã cáo buộc cả 2 công ty này tự ý quyết định tỷ lệ thắng thầu quảng cáo cố định của Facebook. Điều này có nghĩa không cần là người đưa ra mức giá cao nhất, Facebook vẫn thắng thầu với tỉ lệ có trước. Nhiều đối tác của Google cho biết họ không nhận được sự trợ giúp tương tự.
"Facebook đang tham gia vào một cuộc đua, nhưng họ đã ở sẵn vạch đích", Adam Heimlich, CEO của Chalice Custom Algorithm, công ty tư vấn tiếp thị và dữ liệu khoa học, chia sẻ.
Theo Zing/New York Times
Việt Nam cần làm gì để quản lý các thế lực công nghệ số Google, Facebook?
Phải làm gì để các mạng xã hội xuyên biên giới tuân thủ luật pháp nước sở tại? Đây là thách thức không chỉ đối với Việt Nam mà còn với tất cả các quốc gia trên thế giới.