Nhà ở của người Giẻ Triêng là những ngôi nhà sàn ngắn thuộc loại hình nhà mái hình “mai rùa” hay “mu rùa”, đó là những ngôi nhà có 4 mái với hai mái chính hình chữ nhật, 2 mái phụ (chái), mỗi bên là một nửa hình chóp nón.

Theo các nhà nghiên cứu, đây là loại hình kiến trúc nhà cổ điển, độc đáo nhất của các cư dân bản địa vùng Đông Nam Á

Quan hệ cộng đồng trong làng khá chặt chẽ. Già làng là người đứng đầu và chỉ đạo các công việc chung. Đó là người có uy tín, hiểu biết phong tục tập quán, có nhiều kinh nghiệm trong sản xuất và cũng thường là người có công lập làng.

Giống như phần lớn các dân tộc thiểu số bản địa ở Tây Nguyên, người Giẻ Triêng có tín ngưỡng đa thần và vạn vật hữu linh. Thần tối cao chi phối tất cả là Giàng (Trời). Do vậy Giàng được kính trọng và tôn sùng nhất. Từ quan niệm tín ngưỡng đa thần vạn vật hữu linh mà người Giẻ Triêng có nhiều lễ thức trong sinh hoạt cộng đồng cũng như trong mỗi gia đình, như: lễ cúng Giàng, lễ cúng Nhà rông, tục ăn cơm mới…

Trang phục truyền thống của người Giẻ - Triêng thường có nền màu xanh - đen, ở mép vải có hoa văn màu trắng, đỏ. Nữ mặc áo choàng qua đầu, váy (cuté, kle, tuk), trang sức có khuyên tai, vòng hạt ở cổ, vòng bạc và vòng đồng ở tay… Nam mặc áo, quấn khố, tấm choàng và áo lễ. 

Người Giẻ Triêng là trồng trọt trên rẫy theo cách “du canh hỏa chủng”, với những loại nông cụ như cuốc (niêk, tror), nạo cỏ (la via), rìu (chuk)... rẫy chủ yếu trồng lúa xen với một số hoa màu phụ. Bên cạnh việc trồng trọt là các hoạt động săn bắt, hái lượm trên rừng và bắt tôm, cá, cua.

Từ xưa, phụ nữ Giẻ Triêng thường tranh thủ lúc nông nhàn để dệt vải những mảnh vải hẹp trên những khung cửi thô sơ. Đồng bào thường trồng bông vào tháng 5 và thu hoạch vào tháng 10. Bông sau khi thu hoạch về, được phơi khô bật tơi, sau đó xe thành sợi rồi đem nhuộm trước khi dệt thành sản phẩm quần áo. Dưới bàn tay khéo léo, các cô gái Giẻ Triêng đã tạo nên những bộ trang phục truyền thống và tấm choàng với hoa văn và màu sắc sinh động.

Thực hiện: Tuyết Nhung, Vũ Phong, Trần Minh

 Ảnh 360 - Dân tộc Giẻ Triêng

(Thực hiện: Nhóm PV)