Đắk Nông: HTX đã và đang trở thành “mái nhà chung” thu hút nông dân

Các HTX đang ngày càng trở nên hấp dẫn đối nông dân

Đầu năm nay, đến thăm HTX Công nghệ cao Đắk Ha, HTX Thương mại - Dịch vụ Sáng Farm (Đắk Glong), Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông Hồ Văn Mười nhấn mạnh, tiềm năng về phát triển nông nghiệp, nhất là nông nghiệp công nghệ cao của tỉnh Đắk Nông rất lớn.

Để phát huy lợi thế này, các ngành, địa phương cần hỗ trợ người nông dân liên kết lại thành một HTX lớn mạnh; đồng thời, phải làm hữu cơ thật, trái cây, nông sản phải “sạch-xanh-tốt”.

Từ đó sẽ có một sản phẩm đủ lớn, sản lượng nhiều, để tính tới phương án xuất khẩu hoặc bán với số lượng lớn, cung ứng ổn định cho thị trường.

Được sự quan tâm chỉ đạo từ cấp tỉnh, thời gian qua, các HTX ở Đắk Nông đã trở thành nhân tố quan trọng, đi đầu trong tổ chức sản xuất. Trong đó, HTX đã thay đổi quy trình, kỹ thuật sản xuất, góp phần nâng cao giá trị sản phẩm hàng hóa, dịch vụ...

Thành lập từ năm 2018, ban đầu HTX Nông nghiệp Hoàng Nguyên chỉ có số ít thành viên và bán sản phẩm hồ tiêu cho các công ty để xuất khẩu. Nhưng 2 năm nay, HTX đã trực tiếp xuất khẩu sản phẩm ơ sang châu Âu, châu Mỹ.

Hiện nay, HTX Nông nghiệp Hoàng Nguyên đã thu hút được 65 thành viên, với vùng nguyên liệu trên 195 ha hồ tiêu. Diện tích hồ tiêu này đều đạt chứng nhận hữu cơ của Nhật Bản, Mỹ, EU, Canada; đạt OCOP hạng 3 sao.

Bà Trần Thị Thu, Giám đốc HTX Nông nghiệp Hoàng Nguyên cho biết: "Với những gì đã làm được, nhiều bà con sản xuất hồ tiêu trong và ngoài tỉnh đang muốn trở thành thành viên của HTX".

Để tập hợp nông dân sản xuất hồ tiêu bền vững, HTX Bình Minh (Cư Jút) đã tìm hướng đi mới. HTX hiện có 88 thành viên trồng 93,7 ha hồ tiêu, với sản lượng 125 tấn/năm. Sản phẩm hồ tiêu của HTX đã được chứng nhận Rainforest Alliance (sản xuất bền vững).

Theo ông Lê Anh Sơn, Giám đốc HTX Bình Minh, trong số 88 thành viên đã được chứng nhận sản xuất hồ tiêu bền vững Rainforest Alliance, có tới 70 hộ là dân tộc thiểu số như Tày, Nùng, Thái…

Thời gian qua, HTX đã tăng cường tập huấn tại vườn rẫy về kỹ thuật chăm sóc hồ tiêu bền vững. Từ đó, nông dân từ bỏ tập quán trồng trọt, chăm sóc hồ tiêu bằng thuốc hoá học độc hại.

"Trồng hồ tiêu bền vững quan trọng nhất đó là bảo vệ sức khoẻ của chính nông dân, người tiêu dùng và môi trường... Thấy rõ hiệu quả kinh tế từ trồng hồ tiêu bền vững, nhiều nông dân khác đã xin vào HTX", ông Sơn cho hay.

HTX dự kiến trong năm tới thu hút khoảng 250 hộ tham gia trồng hồ tiêu bền vững. HTX phấn đấu có khoảng 300 ha hồ tiêu được chứng nhận Rainforest Alliance.

Những năm qua, HTX Nông lâm nghiệp Đắk Mil (Đắk Mil) đã tập hợp những nông dân sản xuất giỏi, có kinh nghiệm để theo đuổi đam mê trồng cà phê sạch, đặc sản. Bên cạnh khâu chọn giống cà phê có năng suất, chất lượng tốt, HTX chia sẻ cho nông dân từ kỹ thuật chăm sóc đến sơ chế, chế biến nhằm tăng giá trị sản phẩm.

Năm 2009, HTX Vệ sinh môi trường Quyết Thắng xã Tâm Thắng (Cư Jút) thành lập. Hiện nay, bên cạnh thu gom vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt, vận hành lò đốt rác, HTX còn có dịch vụ trồng, chăm sóc rừng, cây xanh.

Với số vốn điều lệ ban đầu 500 triệu đồng, đến nay HTX Quyết Thắng đã đạt 1,5 tỷ đồng. HTX có đầy đủ các thiết bị máy móc hiện đại phục vụ tốt thu gom rác. Trong đó, HTX có 3 xe ô tô chuyên chở từ 5 tấn trở lên, 1 xe bồn chở nước, công cụ hỗ trợ, đồ dùng bảo hộ đầy đủ.

Thời điểm thành lập, hoạt động của HTX gặp khó khăn từ cơ sở vật chất đến con người. Đến nay, HTX có 25 thành viên, trong đó 13 lao động thường xuyên, 12 lao động thời vụ.

"Nhờ đổi mới về công nghệ, máy móc, thiết bị tiên tiến đã hỗ trợ lao động nhiều hơn, giúp HTX triển khai tốt hơn, bảo đảm vệ sinh môi trường xanh, sạch, đẹp”, ông Nguyễn Thế Dũng, Giám đốc HTX Quyết Thắng chia sẻ.

HTX Quyết Thắng luôn quan tâm chăm lo đến đời sống người lao động, thành viên. Hiện thu nhập bình quân đạt từ 5-6 triệu đồng/người/tháng. Tất cả cán bộ HTX được đóng BHXH và BHYT. Dịp lễ, tết, HTX tặng quà cho các thành viên; thăm hỏi, động viên, hỗ trợ thành viên, người lao động khi gặp hoàn cảnh khó khăn.

Đây là những minh chứng sống động cho thấy, các HTX ở Đăk Nông đang đang ngày càng trở nên hấp dẫn đối nông dân.

Đắk Nông luôn quan tâm, tạo điều kiện để các HTX phát triển

Ông Nguyễn Khải, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Đắk Nông cho biết: Thời gian qua, Đắk Nông luôn quan tâm, tạo điều kiện để các HTX phát triển. Hôm 15/9, UBND tỉnh Đắk Nông đã tuyên dương 15 HTX, quỹ tín dụng nhân dân điển hình tiên tiến giai đoạn 2021-2023. Các đơn vị được tuyên dương đều có nhiều đóng góp cho phát triển kinh tế tập thể.

Trong 6 tháng đầu năm nay, Đắk Nông đã thành lập mới 19 HTX, cao nhất từ trước đến nay. Các HTX mới thành lập đều hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp.

“Điều này cho thấy các HTX đã và đang nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, xây dựng niềm tin trong Nhân dân”, ông Khải nhấn mạnh.

Đắk Nông hiện có 271 HTX. Các HTX hoạt động trong nhiều lĩnh vực như nông nghiệp, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ, xây dựng, giao thông vận tải...

Tổng vốn điều lệ của các HTX ở Đắk Nông khoảng 243 tỉ đồng. Tổng số thành viên, thành viên liên kết tại các HTX 16.825 người, tăng trên 800 người so với năm 2022. Các HTX tạo việc làm thường xuyên cho trên 7.900 lao động.

Kinh tế tập thể nói chung, nòng cốt là HTX đã và đang phát huy vai trò tập hợp nông dân phát triển kinh tế, xã hội, nhất là vai trò dẫn dắt phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Các HTX điển hình tiên tiến đã và đang trở thành “mái nhà chung”, thu hút nông dân tham gia kinh tế tập thể.

Nhằm phát triển mạnh Tổ hợp tác trên các địa bàn, chú trọng phát triển mô hình HTX mới, HTX ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, gắn việc phát triển HTX nông nghiệp trong thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; khắc phục tình trạng thành lập HTX nông nghiệp gia đình, thành lập HTX nông nghiệp theo mệnh lệnh hành chính... UBND tỉnh Đắk Nông đã ban hành Quyết định phê duyệt Đề án phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã trong lĩnh vực nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Đắk Nông giai đoạn 2022 - 2025, định hướng đến năm 2030.

Đề án đặt ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, tăng trưởng doanh thu bình quân hàng năm của các HTX nông nghiệp đạt 12%/năm, THT nông nghiệp đạt 22,78%/năm; thu nhập bình quân của lao động thường xuyên trong HTX nông nghiệp tăng bình quân 14,71%/năm. Đến năm 2025, số lượng HTX nông nghiệp đạt loại khá, tốt đạt trên 50%; không còn HTX nông nghiệp yếu kém.

Bên cạnh đó, tỷ lệ cán bộ quản lý hợp tác xã tốt nghiệp chuyên môn từ trung cấp trở lên đạt ít nhất 25%, khoảng 50% Giám đốc HTX nông nghiệp qua đào tạo sơ cấp nghề giám đốc; Tăng cường liên kết theo chuỗi giá trị giữa doanh nghiệp và HTX nông nghiệp. Phấn đấu đến năm 2025, có trên 60% HTX nông nghiệp có hợp tác, liên kết theo chuỗi giá trị, trong đó có trên 25% HTX nông nghiệp liên kết theo chuỗi giá trị hoàn chỉnh.

Giai đoạn 2026 - 2030 sẽ tăng trưởng doanh thu bình quân hàng năm của các HTX nông nghiệp đạt 6,4%/năm, THT nông nghiệp đạt 14,87%/năm; thu nhập bình quân của lao động thường xuyên trong HTX nông nghiệp tăng bình quân 17%/năm; đến năm 2030, số lượng HTX nông nghiệp đạt loại khá, tốt trên 70%; không có HTX nông nghiệp yếu kém. 

Đến năm 2030, tỷ lệ cán bộ quản lý hợp tác xã tốt nghiệp chuyên môn từ trung cấp trở lên đạt ít nhất 35%, khoảng 50% giám đốc hợp tác xã nông nghiệp qua đào tạo sơ cấp nghề giám đốc; Tăng cường liên kết theo chuỗi giá trị giữa doanh nghiệp và hợp tác xã nông nghiệp. Phấn đấu đến năm 2030, có trên 80% HTX nông nghiệp có hợp tác, liên kết theo chuỗi giá trị, trong đó có trên 35% HTX nông nghiệp liên kết theo chuỗi giá trị hoàn chỉnh.

Với động thái này, cho thấy tỉnh Đắk Nông đang nỗ lực thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã trong lĩnh vực nông nghiệp trên địa bàn tỉnh. Với cách làm bài bản này, các tổ chức kinh tế tập thể, HTX nông nghiệp trên địa bàn tỉnh sẽ sớm phát triển về chất lượng cũng như sẽ khắc phục được tình trạng thành lập HTX nông nghiệp gia đình, thành lập HTX nông nghiệp theo mệnh lệnh hành chính.