Chưa bao giờ chuyện cháy nhà, cháy chung cư rồi cháy quán karaoke xảy ra như... cơm bữa như hiện nay. Thực trạng ấy khiến người sống trong căn hộ cao cấp cho tới người sống tại một khu nhà ở xã hội đều nơm nớp lo sợ.
Hỏa hoạn không chừa ai
Gần đây nhất là vụ cháy xảy ra tại chung cư Rainbow (chủ đầu tư: Công ty cổ phần BIC Việt Nam) tại khu đô thị Linh Đàm (Q.Hoàng Mai, Hà Nội) khiến người dân một phen hoảng hồn. Nhân chứng ở đây còn cho biết hệ thống chuông báo cháy dường như không hoạt động, chính vì vậy họ phải vội vàng thoát xuống dưới bằng thang bộ rồi gọi báo cho nhau. Mặc dù chủ đầu tư có quảng cáo trên trang chủ giới thiệu tòa nhà Rainbow là một chung cư cao cấp, có hệ thống vòi cứu hỏa tự động đặt tại khu vực hành lang chung giúp ngăn chặn hỏa hoạn nhanh chóng, nhưng khi xảy ra cháy thì toàn bộ hệ thống ống nước tự động ở khu vực tầng 8 (nơi có hỏa hoạn) gần như bị tê liệt vì chứa toàn bùn đen và nước thải. Trước đó, cư dân sống tại chung cư Phú Đạt (đường D5, Q.Bình Thạnh, TP.HCM) cũng “hết hồn hết vía” vì ngọn lửa phát ra từ một căn hộ thuộc tầng M. Vụ cháy tuy không có thiệt hại về người nhưng đã thiêu rụi toàn bộ tài sản của chủ căn hộ nói trên.
Cư dân thuộc dự án nhà ở xã hội The Easter City (huyện Bình Chánh, TP.HCM), do Công ty Quốc Cường Gia Lai làm chủ đầu tư, cũng luôn trong tình trạng phập phồng vì hệ thống báo cháy lúc thật lúc giả, lúc có lúc không. Một hộ dân sinh sống tại đây còn kể: “Mình không biết hệ thống báo cháy của các nhà khác như thế nào, chứ nhà mình thì vô cùng nhạy, chỉ cần chiên trứng, kho cá mà có hơi khói bốc lên là đã báo cháy dưới bảo vệ, nhưng chuông lại không hề reo. Khi đó, bảo vệ sẽ lên tầng có báo cháy để gõ cửa kiểm tra từng nhà, xác định được nhà nào thì sẽ gọi bộ đàm xuống dưới nói gì đó cho chuông kêu, chuông kêu được tý thì ngắt chuông rồi lập biên bản”. Có căn hộ bị chập điện thì hệ thống báo cháy im re, sau mấy hôm chuông báo cháy lại reo liên tục khiến người dân vô cùng mệt mỏi.
Theo Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), từ năm 2012 cho đến nay, TP.HCM đã xảy ra 34 vụ cháy tại các tòa nhà cao tầng, trong đó có 26 vụ cháy tại các chung cư, mà mới đây là vụ cháy đã xảy ra tại chung cư nhà ở xã hội Hoàng Quân Plaza (xã An Phú Tây, huyện Bình Chánh) của Công ty cổ phần Tư vấn Thương mại Dịch vụ Địa ốc Hoàng Quân. Bên cạnh đó, việc doanh nghiệp tư nhân Thăng Long (chủ đầu tư) và Công ty Long Hưng Phát (đơn vị phát triển dự án) đã đưa hơn 20 hộ dân vào cư ngụ tại chung cư Bảy Hiền (số 9, Phạm Phú Thứ, P.11, Q.Tân Bình) trong tình trạng chung cư đang thi công dở dang, thi công sai giấy phép xây dựng, hệ thống phòng cháy, chữa cháy chưa sử dụng được... là một tiền lệ nguy hiểm, gây mất an toàn nghiêm trọng cho người dân, cần phải được xử lý quyết liệt, không để tái diễn tình trạng này.
Ngoài ra, còn có trường hợp chung cư nhà ở cao tầng lại được cấp phép xây dựng trong hẻm nên tiềm ẩn nguy cơ về an toàn thoát hiểm cho cư dân; có trường hợp cơ quan chức năng duyệt quy hoạch tổng mặt bằng chung cư nhưng thiếu dành đường vào cho xe chữa cháy phòng khi xảy ra sự cố; hoặc chừa đường vào cho xe chữa cháy, nhưng tải trọng mặt đường không đáp ứng nên xe chữa cháy hạng nặng không thể vào được...
Trách nhiệm của chủ đầu tư
Cũng theo HoREA, TP.HCM hiện có 474 chung cư xây dựng trước năm 1975 đã hết niên hạn sử dụng, trong đó có 70 chung cư cũ bị hư hỏng nặng, nguy hiểm cho người sử dụng. Hầu hết các chung cư này không có hệ thống phòng cháy, chữa cháy. Nhiều căn hộ chung cư bị cơi nới, rào chắn, không có lối thoát hiểm, nguy cơ cháy tiềm ẩn rất đáng quan ngại. Nhiều chung cư nhà ở tái định cư, chung cư nhà ở xã hội đang khiến người tiêu dùng lo ngại về chất lượng xây dựng và các tiện ích, trong đó có công trình phòng cháy, chữa cháy chất lượng thấp, hoạt động không ổn định, thiếu tin cậy.
Các chung cư nhà ở thương mại bình dân, có giá bán vừa túi tiền dành cho đối tượng người có thu nhập trung bình, thu nhập thấp, phần lớn đảm bảo được các yêu cầu về công trình phòng cháy, chữa cháy. Tuy nhiên, cũng có chung cư chưa đủ điều kiện nhưng chủ đầu tư đã đưa người dân vào sử dụng gây nguy cơ mất an toàn, kể cả về phòng cháy, chữa cháy. Các chung cư nhà ở thương mại cao cấp hạng sang được đầu tư đầy đủ các tiện ích, trong đó có công trình phòng cháy, chữa cháy. Tuy nhiên, cá biệt cũng có chung cư với danh xưng “cao cấp” nhưng mỗi sàn lại có từ 12 đến 20 căn hộ. Điều này ít nhiều ảnh hưởng tới cư dân sống tại chung cư nếu chẳng may có hỏa hoạn xảy ra.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA cho rằng: “Trong quá trình chuẩn bị đầu tư, triển khai thực hiện thi công dự án nhà chung cư, và đưa công trình vào sử dụng, để đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy khi đưa dân vào sinh sống, có liên quan mật thiết đến trách nhiệm của chủ đầu tư dự án, các đơn vị tư vấn quy hoạch, tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát thi công, các cơ quan quản lý Nhà nước, trước hết là Sở Xây dựng, Sở Quy hoạch Kiến trúc, Sở Cảnh sát Phòng cháy và chữa cháy, Ủy ban nhân dân các quận, huyện...”
Theo Một thế giới