Di sản 2020 phủ bóng u ám lên bức tranh thế giới 2021

Trang Reliefweb của OCHA (Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên Hợp Quốc), ngày 30/12, đăng bài viết về những cuộc xung đột mà ông Robert Malley, Chủ tịch Nhóm Khủng hoảng (Crisis Group), nhận định sẽ xảy ra trong năm 2021.

Ảnh minh họa: Sheila Book

Nếu liệt kê tác động sâu rộng của những sự kiện năm 2020 đối với hòa bình và an ninh toàn cầu, thì danh sách này sẽ rất dài. Từ đại dịch Covid-19 cho đến biến đổi khí hậu, tình hình chính trị ở Mỹ, cuộc chiến Azerbaijan-Armenia và một cuộc xung đột chết chóc ở vùng Tigray của Ethiopia, tất cả đã tạo nên một năm qua đầy biến cố.

Và trong năm 2021, thế giới sẽ phải đối phó với hậu quả và sàng lọc các mảnh vỡ.

Bắt đầu từ Covid-19 và ảnh hưởng kéo dài của nó. Khi các ổ dịch đầu tiên bùng phát, nhiều người lo sợ Covid-19 sẽ gây ra những hậu quả tức thì đáng sợ ở những nước đang phát triển, đặc biệt là những nước đang đối mặt với xung đột đẫm máu.

Thực tế, một số quốc gia thu nhập thấp đã chịu ảnh hưởng nặng nề, nhưng nhiều quốc gia lại không bị như vậy. Hoạt động ngoại giao, hòa giải quốc tế, sứ mệnh gìn giữ hòa bình và hỗ trợ tài chính tập trung cho những cộng đồng dễ bị tổn thương, nhưng vấn đề được đặt ra là liệu Covid-19 có tác động mạnh đến quỹ đạo các cuộc chiến tranh lớn hay không, dù là ở Afghanistan, Libya, Syria, Yemen hay những nơi khác.

Những hệ lụy dài hạn là một vấn đề khác. Đại dịch đã làm bùng nổ một cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu chưa từng có kể từ Thế chiến 2, với thêm 150 triệu người bị đẩy xuống dưới mức nghèo cùng cực. Mặc dù mức thu nhập không tương quan trực tiếp với xung đột, bạo lực vẫn dễ xảy ra hơn trong thời kỳ kinh tế biến động.

Ở Sudan, Lebanon và Venezuela có thể đề cập một vài ví dụ, số lượng người thất nghiệp tăng lên, thu nhập thực tế giảm, các chính phủ đối mặt với khó khăn ngày càng tăng trong chi trả cho lực lượng an ninh. Và, người dân nói chung ngày càng phụ thuộc vào sự hỗ trợ của nhà nước.

Các ranh giới ngăn cách giữa sự bất mãn về kinh tế với bất ổn xã hội, giữa bất ổn xã hội với bùng phát bạo lực trở nên rất mong manh. Mỹ, châu Âu hoặc các nhà tài trợ khác cũng không có khả năng dành sự quan tâm hoặc các nguồn lực cần thiết cho các cuộc xung đột khu vực ở xa, khi mà họ cũng đang hứng chịu sự tàn phá về kinh tế, xã hội và chính trị ở trong nước.

Tiếp đến là biến đổi khí hậu - vốn không phải là một hiện tượng mới lạ, mà trái lại đang tăng tốc với ảnh hưởng ngày càng rõ ràng. Các đợt nắng nóng trở nên thường xuyên hơn, trong khi lượng mưa ngày càng lớn. Nhiều chính phủ gặp khó khăn nhiều hơn trong đối phó với tình trạng mất an ninh lương thực, khan hiếm nước, di cư và cạnh tranh tài nguyên.

Đây là năm đầu tiên mà rủi ro xuyên quốc gia được đưa vào danh sách các cuộc xung đột hàng đầu, vì bạo lực liên quan đến khí hậu trải dài từ Sahel đến Nigeria và Trung Mỹ.

Trong khi đó, một nước Mỹ phân cực, không tin tưởng vào các thể chế của mình, trang bị vũ khí "tận răng", bị xáo trộn bởi những rạn nứt xã hội và chủng tộc sâu sắc, và được dẫn dắt bởi một tổng thống khó đoán... đã tiến sát đến một cuộc khủng hoảng chính trị khó kiểm soát hơn bất kỳ thời điểm nào trong lịch sử hiện đại của nước này.

Tổng thống Donald Trump đã dành những tuần cuối cùng tại nhiệm để thách thức tính hợp pháp của cuộc bầu cử Mỹ 2020, khiến người kế nhiệm của ông gặp khó khăn trong giải quyết những lộn xộn mà chính quyền trước để lại.

Có thể nói thế giới vừa trải qua 12 tháng thê thảm và người dân khắp các châu lục háo hức đón năm mới 2021 với niềm hy vọng vào những điều tốt đẹp hơn sẽ đến với mình. Nhưng một điều thấy rõ là bóng đen của năm 2020 sẽ vẫn phủ dài phía trước.

Với nhiều người, 2020 là một năm cần quên lãng, nhưng thật không may, những gì xảy ra năm 2021 sẽ khiến họ phải nhớ về nó.

Thanh Hảo

Dự báo u ám về năm 2021 của nhà tiên tri Nostradamus

Nostradamus dự báo về hàng loạt diễn biến u ám có thể xảy ra trong năm 2021, gồm các binh sĩ được cấy vi mạch vào não, một tiểu hành tinh va vào trái đất.

Các xu hướng nổi bật của thế giới năm 2021

Năm 2021, chúng ta sẽ đối mặt với thách thức cả quen thuộc lẫn bất ngờ, dưới đây là những dự báo về một năm sắp tới của các chuyên gia thuộc tạp chí Fortune.