- Sự kiện VTV tái sản xuất dòng phim truyền hình một tập có thể xem là nỗ lực cung cấp cho khán giả một lựa chọn khác, mang khẩu vị riêng, trước nỗi ngao ngán vì những bộ phim dài lê thê hàng trăm tập.

Hơn chục năm trước, phim truyền hình một tập từng là sự chờ đợi của khán giả vào mỗi chiều chủ nhật với chương trình Văn nghệ chủ nhật, rồi chiều thứ bảy với Điện ảnh chiều thứ bảy, kéo theo là sự hào hứng ganh đua sáng tạo ngay trong từng tác phẩm, giữa các nhà làm phim và các diễn viên.

{keywords}
Phim Những tia nắng ấm

Cuốn theo chiều... sitcom

Nhưng rồi, những thay đổi tiếp sau của cả ngành truyền hình dần đưa thể loại phim một tập đi vào lịch sử, khi số lượng cứ rơi rụng dần qua mỗi năm. Đến mức trước khi dòng phim một tập mới của Đài truyền hình Việt Nam (VTV) ra đời, chúng chỉ còn lại dăm phim xuất hiện không phải trên truyền hình mà ở... giải thưởng Cánh diều vàng.

Sự vắng dần của phim một tập tương ứng với sự ra đời và nở rộ đến mức lạm phát của dòng phim nhiều tập. Mà đỉnh điểm là dưới sự trợ lực của công nghệ sitcom nhập khẩu, độ dài của thể loại nhiều tập đã có thể kéo lê thê cho tới khi nào... hết quảng cáo hoặc dứt hợp đồng giữa nhà sản xuất và nhà đài, để lại không ít dư vị ngán ngẩm cho khán giả.

Dòng phim sitcom có thể là phù hợp với toan tính của nhà sản xuất và nhà quảng cáo khi cho phép một độ dài cần thiết để có thể đong đếm lợi ích đầu tư, cũng như phù hợp với yêu cầu tự chủ thu - chi của nhà đài. Nhưng chắc chắn không phải phù hợp với tất cả những nhà làm phim, nhất là những nghệ sĩ quan niệm làm phim như một sự ghi dấu sáng tạo nghệ thuật cá nhân. Trong khi với sitcom, họ - từ đạo diễn, biên kịch, quay phim cho tới diễn viên - chỉ có thể là bộ phận của một guồng máy được vận hành bởi tư duy "làm ăn" của nhà sản xuất.

Sự trở lại của dòng phim ngắn một tập, do vậy không chỉ là nỗ lực và trách nhiệm cân đối thể loại của đài truyền hình trước nhu cầu đa dạng của khán giả, mà phần nào đó còn khơi thông một số "ức chế" lâu nay của các nhà làm phim đang phải chạy theo một guồng máy không phù hợp.

{keywords}
Phim Lời ru của mẹ

Sự trở lại mạo hiểm

Tuy nhiên, nói thế không có nghĩa là việc tái xuất của dòng phim truyền hình một tập chỉ toàn những thuận lợi và chắc thắng. Chia sẻ với VietNamNet về sự đón nhận sau khi phát sóng vài phim đầu tiên, bà Nguyễn Thị Thu Huệ, Phó Ban Thư ký biên tập của VTV cho biết: "Khán giả đã bắt đầu quen và chờ đợi giờ phim vào mỗi tối chủ nhật, lúc 21h30. Một số ý kiến nhận xét các phim đã "nặng đô" rồi, nhưng cũng có ý kiến bảo cần phải "nặng đô" hơn nữa".

Sự đầu tư kinh phí và mạnh dạn dành giờ vàng trên VTV1 cho loạt phim một tập có thể xem là sự mạo hiểm của Đài truyền hình Việt Nam giữa một đêm nhộn nhạo các chương trình giải trí trên sóng. Có thể thấy đang xảy ra một sự co kéo ít nhiều giữa các bên để làm được điều cần phải làm: "Nhà đài không quan tâm đến chỉ tiêu doanh thu quảng cáo trên từng bộ phim. Còn anh em nghệ sĩ cố gắng gói ghém làm phim trong khoản kinh phí được cấp, vốn chỉ hơn một tập phim trong loạt phim nhiều tập một chút, nhưng vẫn phải tổ chức một đoàn phim như phim điện ảnh được đầu tư trung bình từ 4 đến 6 tỷ đồng.

12 phim đã được chuẩn bị cho khoảng thời gian lên sóng từ 22/10 đến hết tháng 12 năm nay. Một loạt phim khác đang được đưa vào sản xuất cho một đợt chiếu dự kiến dài hơn, khoảng 6 tháng. Một nỗ lực không có tham vọng thay đổi ngành điện ảnh vốn đang ngập "thảm họa" trên rạp mà nói như bà Thu Huệ, là mang lại cho khán giả một thể loại không thể thiếu của ngành phim truyền hình, để không còn phải đem những bộ phim điện ảnh đã quá phổ biến về phát sóng. 

{keywords}
Phim Tu hú lạc bầy

Bốn bộ phim một tập đáng chú ý sắp tới

Tu hú lạc bầy là câu chuyện xảy ra ở một vùng quê nghèo ven biển miền Trung, nơi những đồi cát bỏng chen lấn với ruộng lúa còi cọc. Một góc hiện thực về con đường thoát nghèo của những người dân được nhìn lại thông qua trường hợp của cô gái quê lỡ thì tên Phượng quyết định "đẻ thuê" để kiếm tiền nuôi em gái ăn học đại học.

Cuốn theo ngọn gió đông lại là bức tranh về cuộc sống của một vùng ven trong cơn lốc đô thị hóa, cuốn theo số phận của ba nhân vật chính: một cô gái trẻ nhiều tham vọng, một nam sinh viên giàu hoài bão và một gã trọc phú đầy mưu mô.

Biển trổ hoa vàng là trường hợp của Lâm, một thủy thủ tàu viễn dương về quê nghỉ phép sau một chuyến đi dài. Điều anh không chờ đợi là vợ anh đang có thai với người khác được ba tháng. Giữa lúc hoang mang về đời mình nơi một ngọn hải đăng, anh bất ngờ nhìn thấy một ngã rẽ khác cho cuộc đời qua câu chuyện của những người trên đảo.

Nghiện trắng là con đường cai nghiện khó khăn của Huy, một quay phim giỏi, với sự giúp đỡ của hai người bạn là Mạnh và Ngọc, cả ba cùng làm việc cho một đài truyền hình. 

Minh Chánh