Trong tất cả các nhóm nhập cư tới Mỹ hàng năm, người Hàn Quốc nằm trong nhóm thành công nhất, nhiều người đã đạt được thành tích đỉnh điểm ở đất nước này chỉ trong một thế hệ. Vậy  họ đã thực hiện giấc mơ Mỹ của mình như thế nào?


Ron Kim và bố mẹ khi anh còn bé. (Ảnh: BBC Video)

Sunhee và SeoJun Kim rời Hàn Quốc tới Thành phố New York năm 1986. Họ nhập cư tới cường quốc số 1 thế giới với niềm hy vọng sẽ mang lại cho cậu con trai Ron, lúc đó mới 7 tuổi, mọi cơ hội và lợi thế.

Khi gia đình Kim tới đây cùng với hàng nghìn gia đình Hàn Quốc khác, cấu trúc xã hội của thành phố và của cả nước Mỹ đang trải qua những thay đổi lớn. Hai thập niên trước, Mỹ đã hủy bỏ hạn ngạch nhập cư dựa trên chủng tộc nên cùng với các nhóm nhập cư khác, người Hàn Quốc hưởng lợi từ luật mới này.

Các nhà doanh nghiệp

Nhiều người định cư ở Los Angeles và New York, và khởi nghiệp kinh doanh. Gần một nửa người nhập cư Hàn Quốc tới Mỹ mở doanh nghiệp riêng, thường bắt đầu bằng các quầy rau quả xanh và hàng nhập khẩu từ quê nhà, sau đó họ mở các hãng giặt là và các tiệm nail.

Giáo sư Pyong Gap Min thuộc Đại học Queens ở New York đã dành 30 năm qua vào việc nghiên cứu các khuynh hướng di cư của người Hàn Quốc. Ông cho biết, người Hàn Quốc phải lấp đầy một khoảng cách khi các thế hệ cao niên già đi.

"Người Do Thái, người Italy, người Ireland, Hi Lạp đã về hưu, đặc biệt trong những cộng đồng thiểu số mà các chủ doanh nghiệp da trắng chuyển đi thì nhóm di cư Hàn Quốc mới này đã lấp đầy khoảng trống đó", ông Min nói.

Gia đình Kim có một lợi thế khác khi tới Mỹ. TaeHun Cho, một người bạn của ông Kim từ thời quân ngũ, đã chuyển tới New York vào năm trước đó và đang định nhượng lại cửa hàng. Nhà Kim đã bán hết tài sản của mình ở Hàn Quốc và có được một ít tiền, vì thế họ thuê lại cửa hiệu và mở quầy rau East of Eden ở khu Upper East Side.

Giống như nhiều người Hàn Quốc khác ở Mỹ, gia đình Kim không giỏi tiếng Anh nên họ biết rằng tự kinh doanh là giải pháp tốt nhất.

"Mặc dù có giáo dục cao và thuộc tầng lớp trung lưu, người nhập cư Hàn Quốc vẫn đối mặt với rào cản ngôn ngữ lớn hơn so với những người châu Á khác. Vì thế, họ không thể tìm được việc làm tương xứng với trình độ học vấn của mình", giáo sư Min đánh giá.


Ron Kim và ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton. (Ảnh: BBC Video)

Ron Kim, giờ đã ở độ tuổi 30 và hoạt động trong lĩnh vực chính trị ở New York, cho biết cộng đồng Hàn Quốc sống ở New York khi gia đình anh tới đây có vai trò quyết định đối với thành công ban đầu của họ.

"Nếu không có một mạng lưới người Hàn luôn giúp đỡ nhau thì sẽ thực sự khó khăn hơn nhiều, không chỉ trong việc tiếp cận cơ hội để kiếm tiền mà cả trong việc gom vốn để kinh doanh", anh nói.

Giống như những người nhập cư trước họ, người Hàn Quốc thường ủng hộ giúp đỡ nhau, góp vốn cho vay không tính lãi để giúp cho những người nhập cư mới đến khởi nghiệp.

John Kim thuộc Hiệp hội Sản phẩm Hàn Quốc tại New York có cha mẹ nhập cư tới đây và mở một cửa hàng bánh kẹo khi anh còn bé, nhắc đến một câu châm ngôn nổi tiếng nói về tầm quan trọng của mối quan hệ quen biết đối với người nhập cư ở đất nước mới: "Bất kể ai đón bạn ở sân bay, lĩnh vực mà họ kinh doanh chính là lĩnh vực mà bạn sẽ tham gia".

Nghị lực

Tất nhiên thành công còn phụ thuộc nhiều vào nỗ lực và cống hiến. Quan trọng là phải nhớ rằng những người nhập cư là một nhóm đặc biệt

Jacob Vigdor, giáo sư về kinh tế và chính sách công tại trường Đại học Duke chuyên nghiên cứu về các mô hình di cư và đồng hóa. Ông nói rằng những người tự nguyện rời bỏ quê hương với ngôn ngữ và văn hóa chung để thử sức ở một đất nước mới là nhóm người nhiều tham vọng, năng động và nghị lực.

"Ước vọng, thần thoại, huyền thoại... dù bạn gọi là gì thì nó cũng rất hấp dẫn đối với một kiểu người nhất định", giáo sư Vigdor nói.

Để thúc đẩy kinh doanh, gia đình Kim đã bán hàng 24 giờ mỗi ngày và đủ 7 ngày mỗi tuần. Vợ chồng ông làm việc nhiều đến khó tin, đi chợ Hunts Point từ lúc trời còn chưa sáng, chất hoa quả và rau xanh đầy chiếc xe tải của mình để mang về cửa hàng.

Ron đã dành nhiều thời gian làm việc tại cửa hàng nhưng ông bà Kim cũng tuyên bố ngay từ đầu rằng việc buôn bán này không dành cho anh. Họ muốn con trai phải đặt việc học lên hàng đầu.

Tình trạng ít cơ hội việc làm cùng với bất ổn chính trị ở Hàn Quốc đã khiến nhiều người nước này ra đi. Tuy nhiên, không ít người di cư sang nước khác còn vì một lí do nữa: tránh khỏi hệ thống giáo dục cực kỳ cạnh tranh trong nước. Và họ nhìn thấy có thể tiếp cận tốt hơn với nền giáo dục Mỹ.

Mối quan hệ giữa hai nước, theo giáo sư Min, cũng góp phần làm gia tăng số người Hàn Quốc nhập cư sang Mỹ mỗi năm. Hai bên có mối quan hệ đặc biệt vì sự tham gia của Mỹ vào cuộc chiến Triều Tiên 1950-53.

Sự hiện diện của binh lính Mỹ ở Triều Tiên, nhiều người lấy vợ bản xứ hoặc nhận con nuôi người Hàn Quốc khi đóng quân tại đây, cùng với sự phổ biến của truyền hình Mỹ, đã góp phần phổ cập văn hóa Mỹ tại Hàn Quốc.

Số người Hàn Quốc nhập cư tới Mỹ hiện nay vào khoảng 25.000 mỗi năm song mỗi thế hệ đều có những lý do khác nhau.

Những cơ hội mới

Những cơ hội thời gia đình Kim tới New York giờ đây không còn nữa. Vào giữa những năm 1980, họ chỉ cần khoảng 5.000 USD là có thể mở một quầy rau quả trong thành phố. Còn giờ đây, chi phí sẽ lên tới gần 500.000 USD.

Mặc dù những người nhập cư thế hệ đầu tiên như gia đình Kim đã cực nhọc làm những công việc thấp hơn so với trình độ học vấn của họ, chỉ có 9% người Hàn Quốc thế hệ thứ 2 tự kinh doanh.

Theo số liệu mới đây, gần 60% người Mỹ gốc Hàn thế hệ thứ 2 đã tốt nghiệp một trường đại học 4 năm, và nhiều người Hàn Quốc ở Mỹ ngày nay hành nghề y hoặc luật. Cũng có sự gia tăng đáng kể số người Hàn Quốc, như Ron Kim, hoạt động trong lĩnh vực chính trị.

Giờ đây, các điều kiện ở Hàn Quốc cũng đã thay đổi. Ron cho biết nếu cha mẹ anh ở lại thêm vài năm nữa thì có lẽ họ đã thấy tốt hơn nhiều. Vào những năm 1990, kinh tế Hàn Quốc tăng mạnh và ít cần thiết phải rời đi nước khác tìm kiếm cơ hội.

Ron thừa nhận, cha mẹ anh đã hy sinh nhiều để cho anh lớn lên trên đất Mỹ và được tiếp cận các cơ hội vô tận mà họ thấy ở đất nước này.

Thanh Hảo (Theo BBC)