Hướng đến khoa học phụng sự nhân loại

Bộ tiêu chí chung do Hội đồng Giải thưởng, gồm 11 nhà khoa học uy tín hàng đầu thế giới xây dựng và thống nhất. Bộ có 9 tiêu chí chính áp dụng chung cho Giải thưởng chính và 3 Giải đặc biệt VinFuture, cùng các tiêu chí cụ thể bổ sung cho từng hạng mục giải thưởng.

Với tầm nhìn toàn cầu và hướng đến mục tiêu khoa học phụng sự nhân loại, bộ tiêu chí nêu rõ, giải thưởng sẽ vinh danh các tiến bộ trong khoa học công nghệ phù hợp với 17 Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên hợp quốc (SDGs) như xóa nghèo, chấm dứt nạn đói, nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống, tạo cơ hội hưởng thụ nền giáo dục tiến bộ, nước sạch, năng lượng tái tạo, giảm bất bình đẳng, ứng phó với biến đổi khí hậu...

Điểm đặc biệt trong tiêu chí đề cử Giải thưởng VinFuture là các đề cử phải được chứng minh bằng khoa học về việc đã mang lại lợi ích cho hàng triệu người trong 10 năm qua; hoặc có khả năng mang lại lợi ích cho hàng triệu người trong 10 năm tới. Những đóng góp khoa học đột phá, kiệt xuất phải mang lại tác động tích cực cho nhân loại trên phạm vi toàn cầu. Đây là yêu cầu cốt lõi, nhất quán với sứ mệnh "tạo ra những thay đổi tích cực trong cuộc sống hàng ngày của hàng triệu người trên Trái Đất bằng việc thúc đẩy nghiên cứu khoa học và đổi mới công nghệ” mà VinFuture đặt ra.

Mọi đề cử cần thông qua các tổ chức/cá nhân đáp ứng các tiêu chí đề cử - là các tổ chức uy tín bao gồm các trường đại học, viện/trung tâm nghiên cứu, viện hàn lâm khoa học và công nghệ quốc gia, mạng lưới, hiệp hội khoa học, các tập đoàn/doanh nghiệp công nghệ, công nghiệp, vườn ươm đổi mới sáng tạo và các cá nhân xuất sắc nổi bật trong các lĩnh vực liên quan.

{keywords}
 Hội đồng Giải thưởng đã họp phiên toàn thể lần thứ Nhất vào ngày 20 tháng 1 năm 2021, thống nhất các đề cử sẽ được tìm kiếm từ mọi quốc gia trên phạm vi toàn cầu.

GS Richard Henry Friend - Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture cho biết: “Chúng ta cần hợp tác trên phạm vi toàn cầu để giải quyết thách thức toàn cầu mà nhân loại đang đối mặt, như các vấn đề về dịch bệnh, sức khỏe cộng đồng hay biến đổi khí hậu. Vì thế, chúng tôi nhận ra rằng, khoa học và công nghệ cần mang lại lợi ích cho tất cả mọi người và mọi quốc gia. Giải thưởng VinFuture sẽ tôn vinh các công trình, phát minh, sáng chế, giải pháp khoa học mang lại các tác động tích cực đến đời sống của hàng triệu con người trên Trái đất này”.

Thu hút hơn 200 nhà khoa học giới thiệu đề cử

Giải thưởng VinFuture cũng chính thức mở cổng nhận đề cử trên toàn cầu, bắt đầu từ ngày 3/2 - 7/6/2021.

Nhà sáng lập Quỹ VinFuture, ông Phạm Nhật Vượng - Chủ tịch Tập đoàn Vingroup chia sẻ: “Bên cạnh việc vinh danh các nhà khoa học xuất sắc trên thế giới, VinFuture mong muốn thúc đẩy và sớm đưa vào cuộc sống những công trình, những nghiên cứu, những phát minh mang lại những giá trị tích cực cho nhân loại. Tôi hy vọng giải thưởng VinFuture có thể tìm và phát hiện ra những những nhà khoa học, nhà sáng chế xứng đáng nhất, những dự án đem lại giá trị tuyệt vời cho hàng triệu người”.

{keywords}
Các thành viên của Hội đồng Giải thưởng, Hội đồng Sơ khảo tại đầu cầu Việt nam trong phiên họp toàn thể thống nhất bộ tiêu chí đề cử

Quỹ và Giải thưởng VinFuture ra mắt vào ngày 20/12/2020. Giải thưởng VinFuture được tổ chức hàng năm, là một trong những giải thưởng khoa học - công nghệ quy mô toàn cầu có giá trị lớn nhất cho đến nay với tổng trị giá 104,5 tỷ đồng/năm (tương đương 4,5 triệu USD).

Trong đó, giải thưởng chính trị giá 70 tỷ đồng, tương đương 3 triệu USD sẽ được trao cho tác giả của các nghiên cứu đột phá, các sáng chế công nghệ đã được chứng minh có khả năng làm cho cuộc sống nhân loại trở nên tốt đẹp hơn và cải thiện môi trường sống bền vững cho thế hệ tương lai. 

3 Giải Đặc biệt, mỗi giải trị giá 11,5 tỷ đồng, tương đương 500.000 USD được trao cho các nhà nghiên cứu hoặc nhà sáng chế làm việc tại các nước đang phát triển; các nhà nghiên cứu hoặc nhà sáng chế là phụ nữ và các nhà nghiên cứu hoặc nhà sáng chế trong các lĩnh vực mới phát triển.

Giải thưởng VinFuture được xét chọn bởi Hội đồng Giải thưởng độc lập bao gồm 11 nhà khoa học, nhà phát minh uy tín quốc tế từng đoạt giải Nobel, giải thưởng Turing, giải thưởng Millenium Technology… đến từ các trường đại học, viện nghiên cứu và các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới.

Hội đồng Giải thưởng đã họp phiên toàn thể lần thứ Nhất vào ngày 20/1/2021 và thống nhất các đề cử sẽ được tìm kiếm từ mọi quốc gia trên phạm vi toàn cầu.

Sau phiên họp đã có hơn 200 nhà khoa học danh tiếng đến từ các trường đại học, các viện nghiên cứu uy tín tại hơn 20 quốc gia đại diện cho 6 châu lục thể hiện sự quan tâm trở thành người giới thiệu đề cử cho Giải thưởng. Cho tới nay, nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ đã có đại diện tham gia như Mỹ, Canada; Anh, Bỉ, Đan Mạch, Đức, Hà Lan, Pháp, Tây Ban Nha, Thụy Sĩ, Ucraina; Úc; Ấn Độ, Cadắcxtan, Đài Loan, Hàn Quốc, Hồng Kông, Indonesia, Israel, Nhật Bản, Singapore,Trung Quốc; An-giê-ri, Gha-na, Nam Phi, Ni-giê-ria, Xu-đăng... Các trường như đại học Chicago, đại học Cornell, đại học Havard, Viện Công nghệ MIT, đại học Pennsylvania, đại học Quốc gia Singapore, đại học Stanford, đại học Thanh Hoa, đại học Toronto, đại học Yale… cũng đều có các nhà khoa học tham gia.

Danh sách những người đạt Giải thưởng VinFuture sẽ được công bố vào tháng 12/2021. Lễ trao giải chính thức sẽ được tổ chức tại Việt Nam vào tháng 1/2022.

Thông tin chi tiết về việc nhận đề cử xem tại: www.vinfutureprize.org

9 tiêu chí đề cử chính của Giải thưởng VinFuture:

1.   Cần có bằng chứng rõ ràng hoặc tiềm năng cho thấy sản phẩm cuối cùng hoặc dịch vụ được đưa ra dựa trên giải pháp công nghệ có thể ứng dụng được trong thực tế hàng ngày;

2.   Các giải pháp đã mang lại lợi ích cho hàng triệu người trong 10 năm qua hoặc có khả năng mang lại lợi ích cho hàng triệu người trong 10 năm tới;

3.   Các giải pháp phải phù hợp với một hoặc nhiều Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên hợp quốc (SDGs);

4.   Các giải pháp phải được chứng minh bằng khoa học (tức là phải có bằng chứng rõ ràng về việc đã vượt qua các thử  nghiệm khoa học liên quan và trong trường hợp nghiên cứu, nó phải được chứng minh bằng thực nghiệm hoặc được đánh giá rộng rãi);

5.   Mở rộng cho các nhà nghiên cứu hoặc nhà sáng chế đã tham gia vào việc phát triển các giải pháp cơ bản, chứ không phải các doanh nhân hoặc công ty đã giúp thương mại hóa/phổ biến công nghệ;

6.   Các sản phẩm cuối cùng của nghiên cứu phải có tiềm năng mang lại lợi ích cho mọi người trên toàn cầu, bao gồm cả những người đến từ các nước đang phát triển và kém phát triển, cũng như các cộng đồng có thu nhập thấp và thiệt thòi;

7.   Mở  rộng cho các cá nhân hoặc nhóm các nhà nghiên cứu/nhà phát minh;

8.   Ưu tiên cho những người được đề cử trong giai đoạn hoạt động tích cực của sự nghiệp;

9.   Cùng một cá nhân/nhóm có thể được đề cử cho một hoặc nhiều Giải thưởng Đặc biệt của VinFuture nếu đủ điều kiện.

Minh Tuấn