Cuộc chiến pháp lý giữa hai gã khổng lồ Samsung và Apple mới đây lại tiếp tục có các tình tiết rất đáng chú ý. Samsung bị tòa án yêu cầu ngừng bán hàng loạt model smartphone vốn đã bị kết luận là vi phạm bằng sáng chế của Apple; tuy nhiên, rất may đây là các model cũ mà phần lớn trong số đó hiện đã biến mất khỏi thị trường.
Ở một động thái khác, Samsung cũng vừa nhận được sự ủng hộ nhiệt tình từ hàng loạt công ty, tổ chức trong cuộc chiến pháp lý. Các chuyên gia pháp lý, tổ chức phi lợi nhuận, và công ty công nghệ, mới đây đã tập hợp lại với nhau thành các nhóm nhằm ủng hộ Samsung, yêu cầu tòa án tối cao Mỹ xem xét lại vụ án liên quan đến bằng sáng chế giữa Samsung và Apple. Những công ty này là người ngoài cuộc, không có lợi ích trực tiếp trong vụ tranh chấp nhưng tự nguyên tham gia vào quá trình tố tụng để giúp cơ quan tài phán tìm hiểu tốt hơn vấn đề chứng cứ và pháp lý có liên quan. Họ muốn tòa án cao nhất nước Mỹ xác định rõ hơn bằng sáng chế thiết kế và hạn chế mức đền bù cho các thiệt hại. Nhóm này cũng hy vọng, từ vụ việc giữa Apple và Samsung, chính phủ liên bang sẽ cải tổ lại hệ thống bằng sáng chế, ngăn chặn những kẻ lợi dụng các bằng sáng chế này (patent troll) để trục lợi.
![]() |
"Đây là một chủ đề rất quan trọng, nó ảnh hưởng tới hàng triệu khách hàng của chúng tôi" - Lee Cheng, giám đốc pháp lý của nhà bán lẻ trực tuyến Newegg, cho biết trong một cuộc trả lời phỏng vấn. Công ty này cùng với Dell, eBay, Facebook, Google, Hewlett Packard Enterprise, HP, Vizio và hãng sản xuất phần mềm Pegasystems, nói rằng nếu nước Mỹ không thay đổi các quy định về bằng sáng chế, thì cuối cùng khách hàng là những người chịu thiệt khi họ sẽ có ít lựa chọn hơn và phải chịu chi phí cao hơn (khi mua và sử dụng các sản phẩm, dịch vụ). "Chúng tôi ủng hộ mạnh mẽ hệ thống bằng sáng chế. Dù vậy, hệ thống này đang bị lạm dụng một cách khủng khiếp" - Lee Cheng phát biểu.
Samsung và Apple hiện chưa đưa ra bình luận gì về động thái của các hãng công nghệ nói trên.
Công ty Hàn Quốc hồi giữa tháng 12/2015 đã gửi đơn lên tòa án tối cao Mỹ yêu cầu xem xét lại các quyết định trong các vụ kiện bằng sáng chế chống lại mình. Các kiện tụng giữa Samsung và Apple đã được kết luận từ năm 2012, và Samsungbị buộc trả cho Apple 548 triệu USD tiền thiệt hại.
Tổng cộng có tất cả 6 hồ sơ được gửi đơn lên tòa án tối cao Mỹ để ủng hộ Samsung. Cùng với Newegg và một số công ty lớn thuộc hàng bậc nhất thung lũng Silicon, các nhóm khác ủng hộ hãng công nghệ Hàn Quốc bao gồm: các chuyên gia luật đến từ trường Stanford và Georgetown; các nhóm bản quyền số phi lợi nhuận như Public Knowledge và Electronic Frontier Foundation; các nhóm như Computer & Communications Industry Association (Hiệp hội Công nghiệp Máy tính và truyền thông), quỹ Hispanic Leadership và Phòng thương mại National Black (National Black Chamber of Commerce).
"Cách hiểu của tòa án liên bang về các quy định bằng sáng chế gây bất lợi lớn cho hệ thống bằng sáng chế và sự cách tân nói chung, do nguy cơ, giá trị thực của bằng sáng chế và số tiền đền bù thiệt hại có sự cách biệt lớn". Public Knowledge và Electronic Frontier Foundation cho biết trong hồ sơ gửi tòa án. Hai tổ chức phi lợi nhuận này hiện đang tập trung vào việc duy trì sự cởi mở của Internet và bảo vệ người dùng trong thế thế giới số.
Nếu tòa án tối cao Mỹ quyết định xem xét vụ kiện (giữa Samsung và Apple), quyết định cuối cùng của tòa có thể tạo ra hiệu ứng lan rộng trong ngành công nghiệp công nghệ và loại thiết bị bán ra cho người dùng. Samsung và một số công ty lớn trong thung lũng Silicon lập luận rằng, quyết định của tòa án cấp dưới có thể tạo ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc giới thiệu các sản phẩm mới do các công ty lo sợ vướng vào các rắc rối pháp lý. Apple, trong khi đó, nói rằng họ sẽ làm bất cứ việc gì cần thiết để bảo vệ tài sản trí tuệ của mình, cũng như bảo vệ giá trị của thương hiệu iPhone.
Hiện chưa rõ tòa án tối cao Mỹ có cân nhắc xem xét vụ kiện hay không, tuy nhiên, được biết tòa chưa từng xử một vụ kiện nào liên quan đến bằng sáng chế thiết kế từ những năm 1800. Kể từ thời điểm đó, thế giới đã có nhiều thay đổi, trong đó có cả sự xuất hiện của các thiết bị điện tử, như smartphone, tablet do Apple và Samsung sản xuất. Samsung muốn tòa án tối cao Mỹ đưa ra các hướng dẫn để xem thiết kế bằng sáng chế bao gồm những gì, và những thiệt hại nào có thể được thu thập.
Thiệt hại "cắt cổ"
![]() |
Rebecca Tushnet, một giáo sư luật của Georgetown Law, đã viết trong hồ sơ gửi lên tòa án cùng với 36 giáo sư luật về sở hữu trí tuệ. Nhóm này cũng bao gồm giáo sư Mark Lemley của trường luật Stanford, giáo sư luật Mark McKenna của trường Notre Dame, và giáo sư luật Katherine Strandburg của trường đại học New York. Trong hồ sơ, các giáo sư này lập luận rằng, luật về bằng sáng chế thiết kế hiện nay làm tổn hại đến sự cách tân và có thể dẫn đến những thiệt hại cực kỳ lớn. Nếu luật không được xác định tốt hơn, nó có thể dẫn đến nhiều vụ kiện tụng hơn nữa. "Chúng ta chắc chắn còn thấy thêm nhiều đơn kiện nữa được nộp lên tòa. Nếu tòa án không xét xử, chúng ta sẽ còn thấy thêm nhiều đơn kiện khác" - Tushnet cho biết trong một cuộc phỏng vấn.
Hiệp hội công nghiệp Máy tính và truyền thông, một nhóm đại diện cho các công ty Internet, truyền thông, và máy tính, cho biết trong một hồ sơ rằng, "nếu cách hiểu của toàn án cấp dưới về thiệt hại bằng sáng chế thiết kế được chấp thuận, các công ty thành viên của CCIA sẽ có nguy cơ đối mặt với những vụ kiện về bằng sáng chế thiết kế lớn".
Trong một hồ sơ khác, quỹ Hispanic Leadership, Phòng thương mại National Black, và Nghiệp đoàn nông dân quốc gia National Grange of the Order of the Patrons of Husbandry, đã liên kết với nhau và đưa ra lập luận rằng, "kết quả của vụ kiện có thể tác động xấu đến phúc lợi kinh tế và xã hội của cộng đồng họ đại diện".
"Doanh nhân trong các cộng đồng này muốn cạnh tranh bình đẳng trong một thị trường mở, cạnh tranh, để vượt qua các khó khăn lịch sử vốn đã cản trở cơ hội thành công của họ tại Mỹ; và họ thường phụ thuộc vào smartphone - thiết bị trong vụ án giữa Apple và Samsung - làm phương tiện để truy cập Internet" - Nhóm này viết trong đơn gửi tòa án tối cao Mỹ. Họ cũng nói thêm rằng, các thiết hại cắt cổ trong các vụ kiện bằng sáng chế thiết kế đang gây ra nguy cơ khiến chi phí truy cập Internet trở nên đắt đỏ, nằm ngoài khả năng chi tiêu của người dùng, và khiến giới doanh nhân ở các vùng nông thôn gặp khó trong việc phát triển kinh doanh.
Đây không phải lần đầu tiên các chuyên gia luật và các công ty công nghệ lên tiếng ủng hộ Samsung. Một số công ty lớn trong thung lũng Silicon - bao gồm Google, Facebook, eBay, Dell, và HP - đã từng cùng nhau gửi một hồ sơ lên tòa án liên bang hồi tháng 7/2015 nói rằng, chiến thắng của Apple trước Samsung trong vụ kiện năm 2012 chỉ bao hàm các công nghệ nhỏ, và rằng nếu phán quyết được duy trì, nó có thể làm tổn thương các công ty đang cố gắng phát triển "những công nghệ hiện đại hữu ích".