Hiểm họa cho sức khỏe khi sử dụng nước ô nhiễm

Ô nhiễm nguồn nước - “nỗi lo” từ nông thôn đến thành thị

Việt Nam là quốc gia có nguồn tài nguyên nước dồi dào; tuy nhiên, nguồn nước này đang phải đối mặt với tình trạng ngày càng bị ô nhiễm và khó kiểm soát chất lượng.

Theo thống kê, tỷ lệ đô thị hóa tính đến tháng 6/2020 là 39,3%. Theo các chuyên gia, tỷ lệ này tăng nhanh kéo theo mực nước bị suy giảm, sụt lún, ô nhiễm và ngập úng đô thị. Người dân có thể phải “chung sống” với nước giếng khoan, nước mưa, thậm chí là nước máy kém an toàn.

Ở nước ta, năm 2018, 76% dân số đang sinh sống ở khu vực nông thôn và sản xuất nông nghiệp. Bên cạnh cơ sở hạ tầng lạc hậu, người dân còn đối mặt với chất thải không được xử lý xâm nhập vào nguồn nước, dẫn tới tình trạng ô nhiễm nguồn nước ngày càng gia tăng.  

Nước sạch sinh hoạt luôn là nhu cầu thiết yếu của người dân

Trong khi đó, tại thành thị, một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt là do các cơ sở sản xuất công nghiệp xả trực tiếp ra sông, hồ, kênh, mương. Hà Nội và TP.HCM là 2 thành phố có tình trạng ô nhiễm nước mặt cao. Theo nghiên cứu của sinh viên trường Đại học Nông lâm TP.HCM vào năm 2013, ước tính khoảng 600.000m3 lượng nước thải sinh hoạt mỗi ngày được thải ra các sông ở khu vực Hà Nội mà chưa được xử lý. Bên cạnh đó, tình trạng nước có mùi, nước bị cặn bám, thậm chí có tạp chất lơ lửng là chuyện không hiếm gặp, lượng dư clo hàm lượng lớn cũng thường xuyên diễn ra.

Nguồn nước ô nhiễm gây hại đến sức khỏe

Tình trạng ô nhiễm nguồn nước nói trên khiến sức khỏe con người ngày càng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Tỉ lệ người mắc các bệnh cấp và mãn tính liên quan đến ô nhiễm nước như: viêm màng kết, tiêu chảy, ung thư… ngày càng tăng.

Theo đánh giá của Bộ Y tế và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trung bình mỗi năm ở Việt Nam có khoảng 9.000 người chết vì nguồn nước và điều kiện vệ sinh kém; hằng năm có khoảng hơn 100 nghìn trường hợp mắc ung thư mới phát hiện mà một trong những nguyên nhân chính là do sử dụng nguồn nước ô nhiễm. 

Các nghiên cứu khoa học cũng cho thấy, khi sử dụng nước nhiễm asen để ăn uống, con người có thể mắc bệnh ung thư, trong đó thường gặp là ung thư da. Ngoài ra, asen còn gây nhiễm độc hệ thống tuần hoàn khi uống phải nguồn nước có hàm lượng asen 0,1mg/l. Vì vậy, cần phải xử lý nước nhiễm asen trước khi dùng cho sinh hoạt và ăn uống.

Cùng với đó, người nhiễm chì do sử dụng nước nhiễm chì lâu ngày có thể mắc bệnh thận, thần kinh; nhiễm amoni, nitrat, nitrit gây mắc bệnh xanh da, thiếu máu, có thể gây ung thư.

Những bệnh ngoài da do tiếp xúc với nguồn nước ô nhiễm cũng gây ảnh hưởng đến con người, nhẹ thì sẽ khiến da lão hóa nhanh, nặng thì gây các bệnh lý dễ lây lan và khó điều trị.

Làn nước trong lành góp phần cho làn da mềm mại, mịn màng

Viêm da, nấm da do vi khuẩn trong nước thường xảy ra với trẻ em và phụ nữ - những người có làn da yếu và nhạy cảm. Những bệnh này gây nên những triệu chứng lở loét, sưng đỏ ngứa ngáy khó chịu, có khả năng tái phát khá cao, không những ảnh hưởng tới sắc đẹp và tinh thần mà còn dẫn đến nhiều bất cập trong cuộc sống của người bệnh. Một số các bệnh khác cũng bắt nguồn từ nguồn nước không sạch như: đau mắt, viêm nhiễm phụ khoa… dễ truyền trực tiếp từ người bệnh sang người lành.

Để cải thiện nguồn nước sinh hoạt, con người cần có những biện pháp xử lý nguồn nước và cải thiện hệ thống vệ sinh. Các phương pháp xử lý đơn giản có thể dùng tại hộ gia đình như: sử dụng các thiết bị lọc nước; thiết bị áp dụng công nghệ nano bạc trong cấu tạo, thành phần...

Doãn Phong