Một nghiên cứu gần đây từng gây xôn xao dư luận khi tuyên bố nhiễm sắc Y đang trên đà suy thoái, ám chỉ đàn ông có nguy cơ sắp tuyệt chủng. Tuy nhiên, khám phá mới của các nhà khoa học Mỹ đã bác bỏ điều này.

{keywords}

Theo tạp chí Nature, các chuyên gia đến từ Viện nghiên cứu Y sinh Whitehead ở Massachusetts, Mỹ phát hiện, thay vì đang suy thoái, nhiễm sắc thể Y đã bảo tồn được một bộ gen nhỏ qua hàng triệu năm, giúp đảm bảo sự tồn tại của nam giới. Những gen có liên quan đến NST Y này đóng vai trò thiết yếu trong việc định hình các khác biệt về sức khỏe và bệnh tật giữa 2 giới.

Giáo sư David Page, một thành viên nhóm nghiên cứu, nhấn mạnh: "Có khoảng hơn 10 gen được bảo tồn trên NST Y, bộc lộ trong các tế bào và các loại mô khắp cơ thể. Đây là những gen liên quan đến việc mã hóa và diễn dịch toàn bộ hệ gen".

Giáo sư Page tuyên bố, công trình của ông và các cộng sự đã chứng minh được thuyết "NST Y đang thối rữa" là sai. Quan niệm lầm lạc này bắt nguồn từ những lí lẽ rằng, 1.400 gen ban đầu của NST Y đã sụt giảm xuống chỉ còn 45 gen trong 300 năm qua và xu hướng đó sẽ vẫn tiếp tục cho tới khi NST Y biến mất, khiến đàn ông tuyệt chủng.

Suốt hơn một thập niên qua, nhóm nghiên cứu của giáo sư Page đã tiến hành kiểm nghiệm tuyên bố trên. Việc mất mát nội dung trên NST Y là điều không bàn cãi và các nhà nghiên cứu còn phát hiện, NST Y chỉ bảo tồn được 19 gen trong tổng số hơn 600 gen từng chia sẻ với đối tác - NST X của nữ giới.

Tuy nhiên, bằng cách so sánh chuỗi gen của NST Y ở người với NST Y ở tinh tinh và khỉ nâu, họ nhận thấy, NST Y chỉ mất duy nhất 1 gen do tổ tiên truyền lại trong hơn 25 triệu năm qua. Nhóm nghiên cứu cũng phát hiện, ở các loài động vật có vú khác, bộ gen của NST Y được biểu lộ rộng khắp và đều có một gen đối tác ở NST X.

Theo tiến sĩ Winston Bellott, cộng sự của giáo sư Page, quá trình tiến hóa cho thấy các gen còn lại của NST Y thực sự quan trọng đối với sự sống sót của phái mạnh, vì chúng đã được chọn lựa và thanh lọc theo thời gian.

Tuấn Anh (Theo Daily Mail, Live Science)