Một trong 4 lễ hội lớn hằng năm của tỉnh Bắc Giang
Trong chuỗi ngày du xuân hát hội của đồng bào các dân tộc trong huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang khởi đầu là phiên chợ tình vùng cao Thác Lười, xã Tân Sơn (ngày 11 và 12 tháng Giêng) đến phiên chợ Phong Vân và khép lại với phiên chợ Chũ.
Đây không chỉ là phiên chợ đơn thuần, mà là một ngày hội rất lớn trong chuỗi ngày du xuân hát hội của đồng bào Tày, Nùng và các dân tộc trong vùng, kéo dài suốt từ sau Tết Nguyên đán.
Vào phiên chợ, nhân dân từ các làng bản vùng cao đến các xóm, thôn vùng thấp cùng nhau xuống chợ để gặp gỡ, hẹn hò, vui chơi, hát hội giao duyên và đắm mình trong mạch nguồn dân ca được truyền giữ từ bao đời.
Tất cả những nét đặc sắc nhất của các phiên chợ và hội hát xưa đều được nghiên cứu, chọn lọc, tổng hợp để phục dựng, bảo tồn, kế thừa và phát triển trở thành nội dung cốt lõi của ngày hội.
Hồn cốt nhất chính là hình ảnh đồng bào các dân tộc thiểu số khi đi dự hội đều mặc trang phục truyền thống, nói tiếng nói dân tộc, hát dân ca, hát giao duyên, đối đáp, chơi trò chơi dân gian, giao lưu thưởng thức ẩm thực truyền thống… tạo nên một không gian văn hóa kết nối cộng đồng, đoàn kết các dân tộc, vừa phong phú đa dạng, đậm đà bản sắc, vừa tiên tiến, hội nhập.
Với ý nghĩa đó, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Lục Ngạn La Văn Nam khẳng định Ngày hội Văn hóa-Thể thao các dân tộc đã trở thành tài sản chung không thể thiếu của nhân dân các dân tộc huyện Lục Ngạn và các vùng lân cận. Năm 1998, Ủy ban Nhân dân tỉnh Bắc Giang công nhận Ngày hội Văn hóa-Thể thao các dân tộc huyện Lục Ngạn là một trong 4 lễ hội lớn hằng năm của tỉnh.
Đến nay, ngày hội không chỉ có ý nghĩa về mặt văn hóa tinh thần, mà là sự kiện chính trị, kinh tế, du lịch quan trọng để giới thiệu, quảng bá hình ảnh vùng đất, con người, tiềm năng phát triển của huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang, đến bạn bè, du khách ở trong và ngoài nước.
Năm nay, theo kế hoạch, Ngày hội Văn hóa - Thể thao huyện Lục Ngạn kéo dài đến hết ngày 9/3 với nhiều nội dung như: biểu diễn quan họ; thi hát dân ca các dân tộc giữa các câu lạc bộ; trưng bày sinh vật cảnh, trình diễn thư pháp; thi đấu các môn thể thao, trò chơi dân gian; hội trại văn hóa; thi ẩm thực.
Nâng cấp quy mô Ngày hội trở thành lễ hội của khu vực
Những năm qua, Tỉnh ủy, Hội đồng Nhân dân, Ủy ban Nhân dân tỉnh Bắc Giang luôn quan tâm bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa; xác định văn hóa là một trong 3 trụ cột của chiến lược phát triển bền vững; phấn đấu đến năm 2045, Bắc Giang trở thành tỉnh giàu mạnh về kinh tế, tiên tiến về văn hóa và bền vững về môi trường sinh thái.
Để góp phần đưa Bắc Giang đạt được mục tiêu trên, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Bắc Giang đề nghị Đảng bộ, chính quyền, nhân dân các dân tộc huyện Lục Ngạn tiếp tục phát huy hơn nữa những kinh nghiệm, thành quả đã tạo dựng được trong sự nghiệp bảo tồn các giá trị văn hóa dân tộc, đẩy mạnh phát triển vùng cây ăn quả trọng điểm gắn với du lịch trải nghiệm.
Huyện phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan, thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học về Ngày hội Văn hóa các dân tộc huyện Lục Ngạn, tiến tới nâng cấp quy mô Ngày hội trở thành lễ hội của khu vực; xây dựng hồ sơ trình cấp có thẩm quyền xem xét công nhận Chợ tình, Phiên chợ Xuân vùng cao và Hội hát của các dân tộc huyện Lục Ngạn trở thành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.