Bình Dương đã liên tục đột phá, từ vùng nông nghiệp vươn lên thành tỉnh công nghiệp, rồi phát triển công nghiệp - đô thị - dịch vụ, và hiện nay từng bước chuyển mình sang giai đoạn mới, đón làn sóng cách mạng công nghiệp lần thứ tư, xây dựng Thành phố thông minh (TPTM), Vùng đổi mới sáng tạo, hệ sinh thái công nghiệp kiểu mới.

Những ​nỗ lực không ngừng đó đã đưa Bình Dương trở thành một tỉnh có cơ sở hạ tầng vững chắc, tỷ lệ đô thị hóa hơn 82%, toàn tỉnh có hơn 60.000 doanh nghiệp, hơn 4.000 dự án có vốn đầu tư nước ngoài đến từ 65 quốc gia và vùng lãnh thổ, đứng thứ hai cả nước về thu hút vốn đầu tư nước ngoài năm 2022, với tổng vốn khoảng 40 tỉ đô-la. 

Trong một bài viết mới đây, TS. Nguyễn Việt Long, Giám đốc Sở Khoa học và công nghệ Bình Dương chia sẻ, trong suốt quá trình công nghiệp hóa, Bình Dương đã sớm lồng ghép các mục tiêu thúc đẩy khoa học và công nghệ (KHCN) gắn liền với phát triển kinh tế - xã hội, chủ trương đưa KHCN dần trở thành động lực tăng trưởng quan trọng trong các chiến lược chung, tạo tiền đề thu hút đầu tư có giá trị gia tăng cao, và phát triển bền vững trong kỷ nguyên 4.0.

Ảnh minh hoạ

Quá trình thúc đẩy KHCN được triển khai theo lộ trình và có trọng tâm, trọng điểm sao cho phù hợp với tình hình thực tế, phát huy lợi thế công nghiệp, dịch vụ, kết cấu hạ tầng đã có, đồng thời chú trọng đáp ứng nhu cầu thị trường mà doanh nghiệp là trung tâm. Xuất phát từ tầm nhìn nhà nước kiến tạo, tỉnh quyết liệt ứng dụng mô hình Ba Nhà học tập từ Eindhoven - Hà Lan, thúc đẩy sự hợp tác giữa (1) nhà nước, (2) nhà doanh nghiệp và (3) nhà trường-viện, để tạo điều kiện, khuyến khích được các tổ chức trên toàn xã hội cùng đầu tư phát triển.

Với các quy hoạch chiến lược lớn, Bình Dương đẩy mạnh đầu tư, thu hút nguồn lực từ xã hội để tổ chức nghiên cứu một cách rất bài bản, khoa học, phù hợp xu thế và nhu cầu mới, ví dụ như đề án Quy hoạch tổng thể - tích hợp tỉnh Bình Dương đến năm 2030 - tầm nhìn 2050 đang được các viện nghiên cứu của Trung ương và các nhà tư vấn quốc tế tiến hành, đi liền với đó là đề tài quy hoạch logistics thông minh, thực hiện bởi Viện nghiên cứu Logistics Việt Nam và các doanh nghiệp.

Tỉnh cũng được Hội đồng Lý luận Trung ương chọn để tổng kết mô hình phát triển trong công cuộc Đổi mới của đất nước, và tầm nhìn định hướng đến năm 2050. Chỉ tính riêng trong năm 2022, có gần 30 đề tài, dự án ứng dụng KHCN, phối hợp viện trường, doanh nghiệp đang được triển khai để giải quyết các vấn đề thực tiễn, bức thiết của tỉnh, từ an ninh quốc phòng, vấn đề xã hội, văn hóa, tôn giáo đến phát triển kinh tế, nông nghiệp, công nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số…

Không chỉ sử dụng ngân sách, Bình Dương rất chú trọng khuyến khích các doanh nghiệp cùng đầu tư nghiên cứu - phát triển, mở ra các quỹ KHCN lên đến hàng trăm tỷ đồng. Các doanh nghiệp chủ động triển khai nhiều đề tài, dự án, phối hợp viện trường nghiên cứu giải pháp cải tiến sản xuất kinh doanh cho chính doanh nghiệp, đóng góp cho xã hội, thậm chí có cơ hội được chính quyền công nhận kết quả nghiên cứu khoa học, làm nền tảng cho doanh nghiệp phát triển xa hơn. Năm ngoái, tỉnh đã tăng vượt bậc thêm 3 doanh nghiệp KHCN.

Trong tương lai ngành KHCN sẽ phát huy hơn nữa mô hình hợp tác Ba Nhà, gắn kết các bên, xây dựng các chương trình khoa học quy mô để giải quyết những vấn đề mang tính đột phá, ảnh hưởng sâu rộng. Tỉnh đang phát triển các chương trình hợp tác lớn với các cơ quan khoa học hàng đầu, tiêu biểu là Hội đồng Lý luận Trung ương, Đại học Quốc Gia TP.Hồ Chí Minh.

Chia sẻ về về phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo (ĐMST), ông Nguyễn Việt Long cho hay, dựa trên chủ trương của Trung ương, Bình Dương đã ban hành và triển khai mạnh mẽ nhiều chính sách, trong đó nổi bật có Đề án 826 "Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn tỉnh Bình Dương đến năm 2025". Tỉnh còn hình thành mái nhà chung kết nối khởi nghiệp toàn tỉnh là Trung tâm Sáng kiến Cộng đồng & hỗ trợ khởi nghiệp BIIC, góp phần tạo ra bước ngoặt mới về khởi nghiệp sáng tạo.

Từ định hướng của tỉnh, các doanh nghiệp, viện trường được khuyến khích, tạo điều kiện tối đa để xây dựng hàng loạt các cơ sở hạ tầng, dịch vụ thúc đẩy khởi nghiệp, thực nghiệm công nghệ, như Trung tâm ươm tạo và Lab 4.0 tiêu chuẩn quốc tế của Trường Đại học Quốc tế Miền Đông, xưởng thực nghiệm kỹ thuật 16000m2 của Becamex, Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp theo mô hình Singapore Block71 hợp tác giữa Đại học quốc gia Singapore và Tổng công ty Becamex, Trung tâm sản xuất tiên tiến hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất chất lượng, Trung tâm hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp của Trường Đại học thủ Dầu Một, Trung tâm ươm tạo khởi nghiệp về nông nghiệp của Phân hiệu trường Đại học Thủy Lợi tại Bình Dương, Trung tâm Thương mại Thế giới với 22000m2 để triển lãm công nghệ,… và gần đây nhất là Khuôn viên mới tiêu chuẩn Đức của Trường Đại học Việt Đức sẽ là hạt nhân của đô thị đại học - đổi mới sáng tạo trong tương lai.

Bình Dương tổ chức thường xuyên các sự kiện, hội thảo, cuộc thi, triển lãm tầm vóc quốc gia, quốc tế, hướng tới kết nối đối tác toàn cầu, thu hút mỗi năm hàng ngàn lãnh đạo chính quyền, viện trường, tổ chức, doanh nghiệp uy tín toàn cầu đến Bình Dương, mở ra cơ hội thu hút đầu tư, trao đổi nguồn nhân lực, phát triển KHCN, ĐMST, TPTM....

Bình Dương đang tích cực, chủ động quy hoạch Vùng Đổi mới Sáng tạo - trọng tâm của đề án TPTM giai đoạn tiếp theo, để gắn kết các công trình, khu vực khởi nghiệp trên toàn tỉnh lại. Phía nam Vùng nối với Thành phố Thủ Đức TP. Hồ Chí Minh, phía Bắc giáp với Chơn Thành -  Bình Phước, sẽ tạo thành một trục ĐMST của Vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam, trong đó Thành phố Mới chính là hạt nhân. Vùng được tập trung nguồn lực tạo ra đòn bẩy phát triển mới, như xây dựng các khu công nghiệp thông minh, các cụm trường đại học tiêu chuẩn quốc tế kết hợp với đô thị đáng sống và phát triển hệ sinh thái ĐMST mở.

Cuối bài viết, ông Nguyễn Việt Long nhấn mạnh, từ những nền tảng vững chắc, dưới sự chỉ đạo sát sao của lãnh đạo tỉnh, ngành KHCN-ĐMST đang chuyển mình mạnh mẽ, mở ra những định hướng mới, thu hút được nguồn lực xã hội để từng bước đóng góp mạnh mẽ hơn nữa vào công cuộc bứt phá kinh tế-xã hội tỉnh Bình Dương trong giai đoạn.

Cửu Long