- Xung quanh vụ người chủ cho thuê đất quán Xin chào bị khởi tố, các luật sư có những phân tích về pháp lý.

Ông Nguyễn Văn Bỉ (SN 1968, ngụ Q.Bình Tân, TP.HCM) bị công an huyện Bình Chánh khởi tố về hành vi “vi phạm quy định về quản lý nhà ở”. 

Ông chính là người cho ông Nguyễn Văn Tấn thuê phần đất đối diện với cổng chính trụ sở công an huyện Bình Chánh để mở quán cà phê Xin chào.

{keywords}
Ông Nguyễn Văn Bỉ và phần đất xây dựng chòi vịt

Luật sư Phạm Hoài Nam (đoàn luật sư TP.HCM) khẳng định “công an huyện Bình Chánh khởi tố ông Bỉ theo điều 270 bộ luật Hình sự về hành vi “vi phạm quy định về quản lý nhà ở”là thiếu cả về lý và tình”.

Ông Nam phân tích: Trong vụ này, công an huyện Bình Chánh đã nhầm lẫn nghiêm trọng về các quy định pháp luật liên quan đến hành vi vi phạm trong lĩnh vực xây dựng và quản lý nhà ở.

Kết luận điều tra nêu, ông Bỉ có hành vi nguy hiểm cho xã hội, khi tự ý xây dựng công trình nhà ở với kết cấu cột cây, vách lá, mái lá… đã bị xử lý vi phạm hành chính mà vẫn tái phạm nên cần truy tố nhằm thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật.

Trong khi đó, theo tường trình của ông Bỉ, nguồn gốc mảnh đất chỉ sử dụng để chăn vịt, từng có căn chòi canh và hiện trạng cho thấy đây không phải là công trình nhà ở.

Căn cứ quy định tại khoản 1, điều 3 luật Nhà ở, “nhà ở là công trình xây dựng với mục đích để ở và phục vụ nhu cầu sinh hoạt của hộ gia đình và cá nhân”. Quá khó hiểu khi cơ quan chức năng Bình Chánh có nhận thức: chòi vịt của ông Bỉ tương tự nhà ở?

{keywords}
Theo phân tích của hai luật sư, vụ này thiếu cả lý lẫn tình

Theo luật sư Nam, quy định pháp luật về xây dựng chỉ rõ những công trình nhỏ vì mục đích dân sinh tại các địa phương thì không cần xin giấy phép xây dựng.

Về tình, UBND thị trấn Tân Túc và công an huyện Bình Chánh có nắm rõ thông tin gia đình ông Bỉ thuộc diện chính sách hay không? Mẹ ông Bỉ là mẹ liệt sỹ, ông Bỉ là em trai liệt sỹ… cớ sao dồn họ vào đường cùng trong một vụ án tréo ngoe như thế?

Về lý, một hành vi không hề có dấu hiệu phạm tội hình sự thì cớ gì cơ quan tố tụng lại hình sự hoá cho bằng được?

Luật sư Nguyễn Kiều Hưng (cũng thuộc đoàn Luật sư TP.HCM) đặt vấn đề, công an huyện Bình Chánh khởi tố hành vi dựng chòi lá không phép đối với ông Bỉ khiến dư luận không khỏi hoài nghi về "động cơ" đằng sau các quyết định này.

Luật sư Hưng nói rõ: "Công an huyện Bình Chánh quy kết chòi lá do ông Bỉ dựng nên là nhà ở là không đúng bản chất. Rõ ràng hàng ngày ông Bỉ đang sử dụng cái chòi để tăng gia sản xuất, cải thiện cuộc sống, nuôi người mẹ liệt sĩ. Ông ấy có ở bao giờ đâu mà bị xử phạt, tháo dỡ rồi bị khởi tố. Thật khó hiểu!”.

Luật sư Hưng cho rằng, quyết định xử phạt hành chính lần đầu của UBND huyện Bình Chánh giữa tháng 7/2015 đối với ông Bỉ về vi phạm xây dựng nhà ở riêng lẻ ở đô thị không có giấy phép là trái pháp luật.

Vì hành vi này chỉ áp dụng xử phạt với công trình xây dựng nhà ở riêng lẻ tại đô thị, trong khi đó công trình được xây lần 1 này không phải là nhà ở, chỉ là chòi vịt.

Đây được xem như căn cứ duy nhất để xử lý hình sự ông Bỉ. Tuy nhiên, khi “tiền sự” bị vô hiệu thì quyết định khởi tố liệu có còn giá trị?

Đàm Đệ