Khớp “trở mặt” lúc giao mùa

Thời điểm giao mùa cũng là lúc xương khớp nhiều người “trái tính trái nết”. Có người bị đơ cứng khớp ngón, cổ tay hay cổ chân. Có người lại ê ẩm khắp mình, nhất là nơi khớp gối, khớp vai...

Khởi đầu của bệnh thoái hóa khớp ban đầu chỉ là những triệu chứng mơ hồ như đau nhẹ, khi đau khi không, đôi khi đang đi cảm thấy đau chói trong khớp. Vì thế nhiều người ráng chịu trận khi đau và không để ý đến việc chăm sóc cũng như điều trị đến nơi đến chốn.

Dùng thuốc kháng viêm, giảm đau có hiệu quả giảm đau ngay tức thì, nhưng ngược lại, phải rất thận trọng khi điều trị kéo dài bởi các loại thuốc này sẽ gây ra vô số những tác dụng phụ trên thận, dạ dày và tim mạch...

Thống kê tình hình bệnh khớp ở BV. Bạch Mai cho thấy: có khoảng 10,4% số bệnh nhân đến khám và điều trị vì bệnh thoái hoá khớp và tỷ lệ này đang có xu hướng ngày càng tăng. Còn tại BV. Chợ Rẫy, hàng năm có khoảng 65.000 lượt bệnh xương khớp đến khám và điều trị, đông nhất trong các chuyên khoa.

Khớp đau nhức khi thời tiết thay đổi thường gặp ở những khớp bị thoái hóa. Tình trạng thoái hóa khớp xảy ra khi sụn khớp hư tổn do có sự mất cân bằng giữa tổng hợp và hủy hoại của sụn. Điều này dẫn tới những thay đổi ở phần xương dưới sụn và màng hoạt dịch gây nên phản ứng viêm thứ phát.

So với lúc còn trẻ, các tế bào sụn khớp ở người có tuổi tổng hợp rất ít protein và collagen. Điều này làm suy giảm độ bền cũng như khả năng tái tạo của sụn khớp. Khi tế bào sụn già không khôi phục lại được một cách nhanh chóng, các vết nứt sẽ xuất hiện ở vùng đáy sụn, thương tổn ban đầu xuất hiện và dần dần tiến triển thành thoái hóa khớp. Thêm vào đó, các sợi collagen type 2 trong sụn khớp trở nên mảnh, nhỏ hơn, lỏng lẻo và xoắn vặn gây thoái hóa chất nền sụn khớp.

Do đó, khi bị thoái hóa khớp, người bệnh sẽ có triệu chứng đau và giảm chức năng vận động của khớp. Các triệu chứng xảy ra từng đợt nhưng nếu không được chẩn đoán và điều trị đúng về lâu dài sẽ gây đau đớn, ảnh hưởng trực tiếp đến lao động và sinh hoạt hàng ngày. Ở trường hợp thoái hóa khớp nặng, các đầu xương lồi ra chạm vào nhau, có khi chèn ép dây thần kinh và có thể gặp nguy cơ tàn phế suốt đời.

Để phòng tránh bệnh khớp, ngay khi còn trẻ cần tập thể dục đều đặn, tránh bị dư cân, tránh những động tác quá mạnh, nhất là những động tác có thể làm lệch trục khớp và cột sống. Trong ăn uống, cần giảm muối, đường, mỡ, tăng protid, calci và vitamin có trong rau xanh, trái cây...

Song song đó, cần bổ sung collagen type 2 không biến tính cho sụn khớp. Một nghiên cứu có độ tin cậy cao của tác giả Crowley được tiến hành ở London và Canada đã cho thấy chất collagen type 2 không biến tính cho kết quả tốt trên bệnh nhân thoái hóa khớp.

Trong nghiên cứu này, các tác giả đã so sánh kết quả dùng collagen type 2 không biến tính so với nhóm dùng glucosamine và chondroitine sulfate. Kết quả là nhóm dùng collagen type 2 không biến tính cho kết quả gấp đôi trong việc cải thiện tình trạng đau, cứng khớp và khó vận động, giúp bệnh nhân sinh hoạt dễ dàng hơn... sau 30, 60 và 90 ngày sử dụng. Collagen type 2 không biến tính cũng được nghiên cứu trong điều trị viêm đa khớp dạng thấp và cho thấy có hiệu quả cao, an toàn khi sử dụng dài lâu.