Chợ vàng Gold Souk với khoảng 300 gian hàng, nơi hàng chục tấn vàng được bày bán như những quầy hàng tạp hóa ẩn chứa những điều thú vị mà bất kỳ ai đến tiểu vương quốc Dubai (UAE) đều phải đặt chân vào, nếu không phải để mua thì cũng để ngắm.
Dubai là một thành phố kỳ lạ. Ở chỗ, nó là một tiểu vương quốc nổi tiếng nhất nhì UAE, cùng với Abu Dhabi. Dubai được dựng lên nguy nga, tráng lệ và xa xỉ ở giữa sa mạc, với những chính sách ưu việt vào hạng nhất nhì hành tinh. Nhưng Dubai cũng là một trong những cái nôi lâu đời nhất và in đậm dấu ấn nhất của văn hóa Ả-rập.
Và một trong những điểm đến kỳ lạ nhất ở Dubai chính là chợ vàng Gold Souk, ngôi chợ nhỏ về quy mô nằm trong con phố cổ Deira dài chưa đến 1 km nhưng khổng lồ về mặt giá trị kim tiền khi bày bán hàng chục tấn vàng ngay giữa phố như thể hàng xén, tạp hóa hay hàng rau.
Dubai được mệnh danh là Thành phố của vàng (City of Gold), còn Gold Souk đương nhiên là trái tim, linh hồn của thành phố vàng này.
Ngôi chợ lạ kỳ này có từ những năm 1940, qua 3/4 thế kỷ vẫn giữ nguyên cách thức kinh doanh truyền thống bán vàng bằng kg, tính giá và… mặc cả, dù đã xuất hiện những bảng giá vàng liên thông với giá thế giới trong ngày, hay những hình thức thanh toán hiện đại phi tiền mặt.
Trấn ngay cổng chợ Gold Souk là tiệm vàng Kanz, nơi có chiếc nhẫn vàng Najmat Taiba lớn nhất thế giới, với chất liệu là gần 60kg vàng 21k, hơn 5kg đá quý và hàng trăm viên pha lê lóng lánh. Nếu vàng là biểu tượng của quyền lực trong con mắt người Ả-rập, thì Najmat Taiba chính là hiện thân của quyền lực đó.
Những chiếc váy hay kiềng cổ nặng hàng kg tại Gold Souk khiến du khách choáng ngợp và thích thú |
Bước qua Kanz sau cơn choáng ngợp bởi chiếc nhẫn có tổng khối lượng nặng hơn một thanh niên vạm vỡ, thế giới vàng Gold Souk mở ra với hơn 300 gian hàng xếp dãy dài với những lối xương cá tạo thành những ô bàn cờ, những ô bàn cờ vàng.
Trước khi đặt chân vào Gold Souk, chúng tôi được Salib - người hướng dẫn viên gốc Pakistan - lưu ý về “nguyên tắc” mua vàng: giá trị một sản phẩm có hai phần, phần khối lượng vàng nguyên liệu sẽ được tính toán bằng kg, đo độ tuổi và áp theo giá thế giới trong ngày, phần công chế tác sẽ được tính riêng và không có giá, tức là người mua nên mặc cả vì công chế tác được nói thách từ vài lần lên tới hàng chục lần.
Nhưng khi bước vào những gian hàng đầu tiên, lời khuyên của Salib trở nên vô nghĩa, bởi ý định mua vàng biến mất ngay lập tức với những khách du lịch hạng xoàng. Đơn giản, hầu như ở đây chẳng có món nào khối lượng dưới 5 chỉ (theo cách tính và mua bán thông thường của giới bình dân).
Các gian hàng vàng san sát trong chợ, dễ khiến du khách liên tưởng đến các hàng bán đồ lưu niệm |
Những món hàng như dây chuyền, lắc, vòng… dăm ba lạng vàng thì ngược lại, hằng hà sa số. Những chiếc áo, váy, dây lưng nặng đến hàng kg cũng thế, bày biện khắp nơi.
Những sản phẩm vàng chỉ cần nhìn qua cũng cảm nhận được trầm tích văn hóa, truyền thống và tài hoa của nền văn minh Ả-rập. Từ chiếc nhẫn đến chiếc áo choàng vàng đều toát ra uy quyền của giới đế vương, hoàng thân mà đâu đó đã chiếm chỗ trong tâm trí của cả thế giới này qua những câu chuyện cổ tích, hay những bộ phim.
Những sản phẩm bằng vàng được chế tác cầu kỳ, tinh xảo đến mức du khách mê mẩn ngay ở cái nhìn đầu tiên và nghĩ ngay đến việc mua nó như một món hàng lưu niệm. Cơn mê chỉ dứt khi ánh mắt du khách nhìn vào thẻ giá treo lủng lẳng trên các kiệt tác vàng.
Mỗi gam sản phẩm có giá từ khoảng 50 USD đến gấp đôi tùy mức độ cầu kỳ và tinh xảo, nên với các sản phẩm khối lượng lớn, việc du khách phải móc túi tiền tỷ là chuyện thường.
Những kệ vàng như muốn đổ ụp xuống vì sức nặng của những sản phẩm làm từ thứ kim loại đầy ma lực. Những con ma-nơ-canh cũng trông như sắp gãy cổ vì phủ đầy vàng là vàng.
Theo Salib, chất lượng vàng ở Gold Souk được đảm bảo cao độ, vì Gold Souk do chính quyền Dubai trực tiếp quản lý, giám sát. Các sản phẩm dù làm từ vàng 12k hay 24k đều được cân đo không sai lệch một li để tính tiền.
Dù vậy, tin vào điều đó hay không là lựa chọn của mỗi người, bởi tính “bình dân” đến lạ kỳ của khu chợ này khiến những ai lần đầu bước vào không khỏi băn khoăn về chuyện “vàng, thau”.
Tương tự, Salib cam quả du khách tới đây hàng triệu lượt, có người mang cả vali tiền đi khắp chợ nhưng không cần phải lo trộm vặt, móc túi hay cướp bóc, bởi an ninh ở Gold Souk luôn cực kỳ cao bởi hệ thống pháp luật hà khắc của chính quyền Dubai.
Nhưng cảm giác nhột nhạt vẫn luôn tồn tại với cả những du khách chỉ nhét túi vài trăm USD, bởi hầu tất ở các lối xương cá dọc theo Deira, luôn có những anh chàng nhập cư nhìn ngó du khách với ánh mắt lấm lét. Thậm chí, xen giữa những hàng vàng triệu đô, vẫn có những người bán rong tay cầm chiếc đồng hồ quý tộc như Rolex, Vacheron Constantin, Patek Philippe… và chào bán với giá vài trăm Dirham (AED, 1 AED = 6.000 VND).
Tuyệt nhiên không thấy bóng dáng của những anh chàng vệ sĩ lực lưỡng lăm lăm súng ống, những vị cảnh sát mặt ngầu ngồi trên siêu xe Lamborghini cũng hầu như không thấy xuất hiện ở nơi đây. Nhưng có lẽ Gold Souk an toàn thật, bởi ngay trên báo chí cũng chưa từng thấy dòng tin nào về cảnh cướp bóc hay trộm cắp, thôi miên hay bịp bợm nào.
Hình như ở đây, ai làm việc nấy và hình như mọi người hoặc quá quen với vàng, hoặc quá choáng ngợp với vàng đến mức chẳng ai nghĩ đó là… vàng, mà coi nó như những món đồ lưu niệm, đồ trang trí, đồ cổ, đồ mỹ ký hay đồ sành sứ gì đó.
Rời chợ vàng Gold Souk, bỏ lại sau lưng những sự choáng ngợp, và không mang đi được bất kỳ gam nào trong hàng chục tấn vàng, mỗi người có lẽ đều đã có thêm một trải nghiệm rất đặc biệt trong đời.
Cái chợ kỳ lạ này, đáng với định vị là trái tim của Dubai. Không chỉ vì nó nhiều vàng, mà vì nó mang những đặc tính tiêu biểu của tiểu vương quốc kỳ lạ này: nơi giao thoa của những nét truyền thống đặc quánh chất Ả-rập và sự xa xỉ bậc nhất thế giới; nơi mà sự khoáng đạt được đặt một cách vô hình vào trong những kỷ cương hành pháp và tôn giáo nghiêm khắc; nơi sự đắt đỏ và bình dân đứng cạnh nhau không khập khiễng; nơi sự an toàn luôn hiển hiện mà không nhất thiết cần sự đe nẹt của súng, roi điện hay còi hụ.
Lượng khách đến Gold Souk luôn rất đông đúc
Và hầu hết đều trầm trồ trước sự đa dạng và tinh xảo của các món đồ trang sức bằng vàng ở đây Lượng khách vào các gian hàng để xem, sờ nắn các sản phẩm cũng rất đông, nhưng lượng giao dịch có vẻ không chiếm tỷ lệ lớn so với số lượt khách
Tất cả những người bán hàng trong chợ đều là đàn ông, bởi làm ăn buôn bán được coi là việc của đàn ông
Những món trang sức đeo cổ nặng trĩu và được chế tác cực kỳ tinh xảo, gắn nhiều loại đá quý Không thể tìm thấy những món hàng "nhỏ nhắn, xinh xắn" ở đây, món nhỏ nhất tính theo cách tính của người Việt Nam cũng trên 5 chỉ Những thanh treo như trĩu xuống vì các vòng vàng to lớn xâu kín từ đầu này sang đầu kia
Một không gian đặc quánh vàng |