Con tàu đắm bánh răng này được phát hiện ở ngoài khơi đảo Dyngö, Fjällbacka, một làng chài mang đậm dấu ấn lịch sử, đồng thời cũng là khu du lịch nổi tiếng trên bờ biển phía Tây Thụy Điển.
Xác của con tàu mới tìm thấy ở Thụy Điển được cho là có hình dạng gần giống với con tàu bánh răng thuộc Liên đoàn Hanseatic của Đức này |
Ngôi làng này lấy tên theo một tảng đá lớn, còn được mệnh danh như một "ngọn núi nhỏ". Tảng đá như biểu tượng của ngôi làng và là dấu mốc quan sát cho thủy thủ ở ngoài khơi xa từ nhiều năm nay.
Phát hiện về xác con tàu đắm lâu đời này đã được công bố trong một bài báo nghiên cứu được đăng tải gần đây trên tạp chí PHYS.
Kỹ thuật "đảo ngược thời gian"
Giáo sư Staffan von Arbin, nhà khảo cổ học hàng hải tại Đại học Gothenburg, là tác giả của bài nghiên cứu đăng trên tạp chí PHYS.
Theo đó, vào tháng 9 năm ngoái, một đội thợ lặn chuyên nghiệp đã phối hợp cùng các nhà khảo cổ tại Đại học Gothenburg để tiến hành tìm kiếm dọc theo bờ biển Bohuslän. Cuối cùng, họ đã tìm thấy xác của con tàu đắm cổ xưa này. Bằng cách sử dụng kỹ thuật "dendrochronology", phân tích vòng cây của các thanh gỗ được dùng làm thân tàu.
Một phần bản vẽ của một con tàu bánh răng nhỏ |
Từ đây, các nhà khoa học hàng hải nhận định đây là những thanh gỗ sồi được chặt trong khoảng thời gian từ năm 1233 cho tới năm 1240 sau Công nguyên. Do đó, ước tính con tàu này có tuổi đời lên tới 800 năm tuổi.
Con tàu bí ẩn này được đặt tên là “Dyngökoggen” với các bánh răng cưa, một loại hình tàu thuyền được sử dụng rộng rãi ở Thụy Điển từ đầu thế kỷ 12 trở đi. Đường nối giữa các tấm ván gỗ của con tàu đều đã đóng rêu, trong khi phần còn sót lại của con tàu này dài khoảng 10 mét và rộng 5 mét.
Sự phát triển của tàu bánh răng được mô tả trong một cuốn sách cổ |
Giáo sư Staffan von Arbin nhận định ban đầu con tàu này dài khoảng 20 mét. Ngoài ra, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng loại gỗ sồi được dùng làm tàu được lấy từ vùng tây bắc nước Đức.
Fjällbacka từng là một khu nghỉ mát và là làng chài sầm uất nhất ở Thụy Điển trong những năm 1750 tới giữa thế kỷ 19. Ngày nay, khu vực này cũng vẫn nhộn nhịp, tấp nập không kém gì 800 năm trước.
Lý do tàu đắm
Nhận định về nguyên nhân khiến con tàu này bị đắm, giáo sư Staffan von Arbin không loại trừ khả năng nó đã bị "cướp biển tấn công". Bởi theo những văn bản thời Trung cổ còn sót lại, thời kỳ này cướp biển "hoạt động dữ dội" ở ngoài khơi bờ biển phía Nam của Na Uy, bao gồm cả vùng Bohuslän.
Ngoài ra, cũng có ý kiến cho rằng con tàu bị đắm do tham gia một trận chiến tranh chấp ngôi vua Na Uy vào thời Trung cổ. Tuy nhiên, các nhà khoa học cũng không bỏ qua khả năng "một đám cháy" đã nhấn chìm con tàu này.
Do thiếu kinh phí nghiên cứu, nên đội thợ lặn chưa thể quay lại thu thập thêm bằng chứng |
Do thiếu kinh phí nghiên cứu, nên hiện đội thợ lặn vẫn chưa thể quay lại vị trí xác tàu để thu thập thêm các bằng chứng. Tuy nhiên, từ những gì có được, các nhà khoa học khẳng định, Dyngökoggen là một trong những con tàu đắm thương mại lâu đời nhất ở châu Âu.
Đỗ An (Theo Ancient Origins)