Ngày 3/4, TAND TP Đà Nẵng đã tuyên án sơ thẩm các bị cáo Đào Công Phú (37 tuổi, trú xã Thái Hưng, huyện Hưng Hòa, tỉnh Thái Bình) mức án 14 năm tù; Nguyễn Chí Thanh (36 tuổi, trú phường Tràng Cát, quận Hải An, TP Hải Phòng) 9 năm tù và Vũ Việt Hưng (34 tuổi, trú phường Hòa Khánh Bắc, quận Liên Chiểu, TP Đà Nẵng) 12 năm tù cùng về tội “buôn lậu”.
Theo cáo trạng, để nhập khẩu dược liệu (thuốc bắc) về Việt Nam, Phú liên hệ với một số người ở Trung Quốc (không rõ nhân thân, lai lịch) để mua bán.
Phú nhờ Nguyễn Ngọc Sơn (66 tuổi, trú phường Quang Trung, TP Hải Dương, tỉnh Hải Dương) đứng tên thành lập Công ty Ngọc Sơn.
Mặc dù nắm rõ Công ty Ngọc Sơn chưa được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dược phạm vi xuất khẩu, nhập khẩu dược liệu… nhưng ngày 14/6/2020, Đào Công Phú vẫn sử dụng tư cách pháp nhân của công ty này để nhập gần 102 tấn dược liệu thô, trị giá gần 13 tỷ đồng qua Cảng Đà Nẵng.
Trong tờ khai hải quan tại Chi cục Hải quan Cửa khẩu Cảng Đà Nẵng, lô hàng này là 5 container với hàng hóa nhập khẩu gồm táo sấy khô, quả mơ sấy khô, hạt điều sấy khô, củ cải sấy khô và cà rốt sấy khô.
Trước khi hàng nhập khẩu về Cảng Đà Nẵng, các đối tượng ở Trung Quốc gửi chứng từ nhập khẩu bản scan gồm hợp đồng mua bán hàng hóa, hóa đơn, chi tiết hàng hóa, vận đơn tàu biển qua ứng dụng Wechat cho Phú.
Phú chuyển các chứng từ nhập khẩu cho Nguyễn Chí Thanh (là người làm thuê cho Phú) để Thanh mở tờ khai hải quan điện tử.
Sau đó, Phú cùng Thanh vào Đà Nẵng thực hiện các thủ tục tại Cảng Đà Nẵng và liên hệ hãng tàu để nhận lệnh giao hàng.
Ngày 15/6/2020, Thanh nộp Giấy đăng ký kiểm dịch thực vật và kiểm tra an toàn thực phẩm cho Chi cục Kiểm dịch thực vật Vùng 3.
Chi cục phân công Vũ Việt Hưng (kiểm dịch viên) thực hiện lấy mẫu, kiểm tra và đề xuất cấp giấy chứng nhận.
Hưng xác định bên trong chứa thuốc bắc chứ không phải là mặt hàng nông sản như trên chứng từ nhập khẩu nhưng vẫn đồng ý và lập hồ sơ đề nghị lãnh đạo Chi cục Kiểm dịch thực vật Vùng 3 cấp giấy chứng nhận đạt yêu cầu kiểm dịch thực vật, an toàn thực phẩm cho lô hàng mà không báo cáo đúng sự việc cho lãnh đạo chi cục để xử lý theo quy định.
Ngày 18/6/2020, Chi cục Hải quan Cửa khẩu Cảng Đà Nẵng ban hành quyết định khám xét nơi cất giấu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với lô hàng, xác định hàng hóa bên trong 5 container đều là mặt hàng dược liệu.
Tại phiên tòa, bị cáo đã thừa nhận hành vi của mình. Trong đó, bị cáo Hưng thừa nhận việc mình chủ quan trong việc kiểm tra lô hàng. Khi kiểm tra Hưng thấy táo khô và bì còn lại là lá nên bị cáo chỉ lấy mẫu của táo để kiểm dịch. Các mẫu còn lại là Thanh đưa, bị cáo không ngờ những mẫu đó không hề giống với những mặt hàng có trên container. Bị cáo bày tỏ sự ân hận vì sự qua loa, làm việc không đúng chức trách nhiệm vụ của mình đã tiếp tay cho hành vi buôn lậu của các bị cáo trong vụ án.