Clubman hay còn gọi phổ biến là Chùy Lông, chúng ta có một thói quen rất phổ biến là khi gọi tên các loại quân, lính trong game là thường dùng ngay tên vũ khí hoặc chiêu thức làm tên gọi chính thức luôn. Chùy Lông là những đơn vị “lính” đầu tiên trong lịch sử loài người, thuở ban đầu chỉ là những người làm nhiệm vụ chiến đấu trong trường hợp khẩn cấp. Những thím lính bất đắc dĩ này vũ trang bằng chính những vũ khí dùng để săn bắn, chủ yếu là gậy gộc hay xương thú. Mặc dù vũ khí thô sơ là thế nhưng ai tham gia vào đội quân này cũng phải trải qua huấn luyện rất hẳn hoi.
Axeman hay còn gọi là Rìu, không có nhiều tài liệu lịch sử nói về loại quân này, chúng ta chỉ biết rằng bất kỳ nền văn minh nào cũng đi qua giai đoạn này, từ gậy gộc chuyển sang đục, đẽo đá để tạo ra thứ vũ khí dễ sát thương hơn. Ban đầu, rìu chủ yếu được dùng để săn bắn và chống các loại thú dữ. Rìu và chùy có thể được xem như là những nền móng đầu tiên cho việc tổ chức các hình thức quân đội có tính chính quy hơn sau này.
Short Swordsman hay còn gọi là Z, Lính Bộ Chém hoặc Chém Bộ, đơn vị này ít khi được các game thủ sử dụng nên tên gọi cũng không được rõ lắm, rõ hơn là bộ binh dùng đoản gươm. Các đơn vị này xuất hiện từ thời Đồ Đồng (Đời 3 trong game), là thời kỳ bắt đầu có các loại vũ khí (dao), khiên giáp bằng đồng. Các thanh đoản gươm này thường được các loại bộ binh dùng giáo dài như Y mang theo bên mình để dùng khi cận chiến. Công nghệ chế tạo đoản gươm nổi tiếng nhất thời kỳ này thuộc về người Tây Ban Nha, sau đó được các quân đoàn La Mã tiếp nhận qua các thành bang Carthage. Short Swordsman có các nâng cấp Broad Swordsman, Long Swordsman và Legions.
Legion – Quân đoàn hay còn gọi là chém thần, Z điên, BB... Đây là đơn vị nòng cốt của bộ binh đế chế Roman (La Mã), một trong những đơn vị tinh nhuệ bậc nhất Châu Âu thời Cổ Đại. Quân đoàn được huấn luyện đặc biệt thông qua chiến đấu và chỉ những người vượt qua quá trình huấn luyện mới được vinh dự gia nhập Quân đoàn hoặc đội cận vệ hoàng đế Roman. Các chiến binh này được biên chế theo 2 kiểu, một là chia làm nhiều nhóm và gia nhập vào các sư đoàn bộ binh, và hai là chia thành từng nhóm 100 người dưới sự lãnh đạo của các Centurions (Y Thần). Các quân đoàn Roman được trang bị lao hoặc mác, đoản gươm (vũ khí chính) và khiên. Những trang bị đồ sắt này đã giúp cho các quân đoàn Roman có được lợi thế cực lớn khi chinh phục các nền văn minh khác. Trong game thì chỉ có Babylonians, Assyrians, Phoenicians, Persians, Choson và Romans là có legion.
********************************
*
*
2. Các đơn vị trong Archery Range - Trường Bắn
Bowman – Cung Thủ, hay còn gọi là Cung T :v. Cung T là đơn vị rất quan trọng trong các hình thức quân đội sơ khai, cơ động trong cả săn bắn và chiến đấu. So với các loại bộ binh, cung thủ không bị đòi hỏi quá nhiều ở tính kỷ luật, khả năng lãnh đạo trong chiến đấu do không phải đối mặt với nỗi khiếp đảm khi cận chiến xáp lá cà. Trên chiến trường, cung thủ luôn ở vị trí phía sau các tường chắn hoặc sau lưng bộ binh. Thế nhưng, cung thủ không phải là lực lượng mang tính quyết định thắng thua trong chiến trận bởi vì thuật cung nỏ thời xa xưa này dường như chưa quá phát triển, hạ gục đối thủ vẫn là các đơn vị bộ binh cận chiến. Bù lại, cung thủ có khả năng phòng thủ tốt hơn nhờ có tầm nhìn và khả năng hạ gục hay đả thương địch nhân từ xa, trợ giúp cho bộ binh dễ dàng giết địch hơn.
Improved Bowman và Composite Bowman - Cung Thủ Cải Tiến (sử dụng cung cải tiến) và Cung Thủ Hỗn Hợp (sử dụng cung hỗn hợp), hay còn gọi là cung A. So với cung T, cung A được huấn luyện khắt khe hơn và sử dụng loại cung bằng loại gỗ có độ uốn dẻo tốt hơn, các mũi tên cải tiến với đầu bọc sắt nên có tầm xa và sức mạnh cao hơn (tầm xa 6, công 4). Trong một cuộc khai quật của các nhà khảo cổ, hàng trăm mũi tên bọc đồng trong trận Thermopylae lịch sử đã được tìm thấy, đội quân Spartan của Leonidas huyền thoại đã ngã gục dưới mưa tên này mặc dù đã cầm chân được đoàn quân hùng mạnh của Persian (theo lịch sử là có cả voi thần).
Chariot Archer, tạm dịch là Xạ Tiễn Chiến Xa , tên phổ biến là Cung R. Khoảng năm 1700 Trước CN, người ta kết hợp 2 công nghệ đã có là chiến xa và cung nỏ để rồi tạo nên một đơn vị thiện chiến hung hãn. Các cỗ chiến xa không chỉ giúp cho cung thủ hạn chế được nhiều thương vong mà còn giẫm đạp lên địch khi cần thiết. Những cỗ chiến xa đẫm máu mang theo các cung thủ mặc giáp đã thống trị các chiến trường Cổ Đại trong hơn 500 năm từ Trung Hoa đến Châu Âu, một quãng thời gian dài không tưởng.
Cung R không chỉ là một loại quân chủng đơn thuần mà còn là biểu tượng cho giới quý tộc và Pharaoh Ai Cập trong kỷ nguyên mới, 1552-1069 TCN, vì chi phí chế tạo các cỗ chiến xa rất đắt và cũng chỉ có những người thuộc giai cấp quý tộc mới được huấn luyện để trở thành cung thủ tinh nhuệ, người Ai Cập cũng là những người có thuật cung nỏ lừng danh (Có lẽ đó là lý do tại sao nâng cấp đầu máu có tên là Nobility – Quý Tộc và phục trang của cung R cũng là phục trang truyền thống của Ai Cập cổ). Ghi chép đầu tiên trong lịch sử về cung R là ở trận Megiddo năm 1460 TCN, mô tả cảnh chiến đấu của các đơn vị cung R Ai Cập. Theo sự phát triển của thời đại, các đơn vị này còn được trang bị thêm tên lửa (nâng cấp lửa của đời 4 chăng !?) và trở nên mạnh mẽ hơn nữa, những nền văn minh phát triển chậm hơn với các đơn vị bộ binh chậm chạp nhanh chóng bị thôn tính (có lẽ là Choson, Carthage, chả biết lấy gì mà chống cung).
Horse Archer - Tiễn Mã, gọi theo cách phổ biến là Horse hoặc C. C là đơn vị thay thế cho cung R sau này. Cả 2 loại binh chủng này đều có hỏa lực như nhau, thế nhưng C cơ động và di chuyển nhanh hơn do không phải kéo theo cỗ chiến xa cũng như nếu có bị thiệt hại cũng chỉ 1 người 1 ngựa, còn cung R thêm cả cỗ xe. C cũng không phải là đơn vị phổ biến và chỉ được sử dụng rất hạn chế sau sự xuất hiện của các quân đoàn kỵ binh, bộ binh hạng nặng Greeks. Ở bên kia đại dương, người Trung Hoa cũng đã hoàn tất Vạn Lý Trường Thành nên C chẳng còn mấy tác dụng. Các nền văn minh trong game Hittite, Sumerians, Persian, Shang, Yamoto, Palmyrans và Macedonians có C thần.
Scout – Kỵ binh tuần tiễu, thường gọi là Ngựa Dò. Kỵ binh tuần tiễu là một bước đi chiến lược sáng tạo của một số ít các nhà quân sự thời xa xưa, tạo lợi thế cực lớn cho các chiến lược phòng thủ, tiến quân, phục kích… Các kỵ binh tuần tiễu là những người có thần kinh thép, luôn phải giữ khoảng cách an toàn đối với bộ binh đối phương. Trong trận Kadesh năm 1275 TCN, Ramessess II của Ai Cập đã không chú ý việc trinh sát đối thủ khi quân đội Hittite đã tiến xa về phía bắc. Thay vào đó, vị vua này lại lệnh cho 1 trong 4 sư đoàn của mình tiến quân dọc theo sông Orontes và đã bị quân Hittite mai phục khi chưa kịp hội quân với sư đoàn số 2. Việc thiếu vắng các đơn vị tuần tiễu đã đưa quân Ai Cập vào hiểm cảnh.
Chariot - Chiến Xa, hay còn gọi là Sọc Đơn (nguồn gốc của chữ này vẫn chưa hiểu lắm) được người Sumeria sử dụng đầu tiên trước năm 2500 TCN, ban đầu là những cỗ xe 4 bánh dùng lừa kéo. Các chiến xa thời này mặc dù chậm chạp và cồng kềnh hơn nhiều so với các chiến xa sau này nhưng vẫn mang tính chiến lược lớn, bảo vệ cho các cung thủ và bộ binh dùng giáo. Thời xa xưa này, ngựa chưa được thuần hóa nhiều ở một số nền văn minh trên thế giới nên các chiến xa không quá phổ biến. Trong nửa đầu của Thiên Niên Kỷ Thứ 2 TCN, các cỗ chiến xa được thiết kế nhỏ gọn hơn với 2 bánh xe và ngựa kéo thay cho lừa. Các chiến xa 2 bánh này đã gây khiếp sợ trên chiến trường bởi tốc độ cùng sự hung hãn của những con chiến mã. Trong hơn 600 năm, các chiến binh điều khiển chiến xa đã trở thành những người ưu tú nhất trong quân đội của nhiều nền văn minh. Giống như cung R, chiến xa cũng được xem là biểu tượng của giới quý tộc.
Scythe Chariot - tên thường gọi là Đạp Đôi, là các chiến xa cải tiến với lưỡi dao gắn kèm trục bánh xe. Trong suốt thời kỳ Đồ Đồng (Đời 3), các chiến xa được nhiều nền văn minh Châu Á sử dụng rộng rãi trong quân đội. Tuy nhiên, trong thiên niên kỷ cuối cùng TCN, chiến xa ngày càng thưa thớt do sự phát triển của kỵ binh. Mặc dù vẫn tồn tại ít ỏi trong biên chế quân đội một số nước nhưng chiến xa chỉ còn là biểu tượng một thời. Kỷ nguyên hoàng kim của chiến xa là khi các lưỡi hái xé gió trên trục bánh xe mang nỗi khiếp sợ khắp các chiến trường. Người Persian đã từng có ý định sử dụng Đạp Đôi để đối đầu với Alexander Đại Đế, thế nhưng chẳng có ý nghĩa gì trước các binh đoàn Y của Macedonian.
Camel Rider - Lạc đà được biên chế vào quân đội khá sớm, có lẽ là trước cả ngựa ở các nền văn minh du mục Trung Đông, như Assyrians, Sumerians…. Lạc đà đặc biệt di chuyển nhanh trên các sa mạc đầy cát và rất thích hợp khi tấn công du kích. Các đơn vị lạc đà sử dụng giáo và gươm. Giống như kỵ binh hạng nhẹ, lạc đà rất thích hợp khi dùng để truy quét các đội quân thua trận. Ngoài ra, lạc đà cũng là loại binh chủng chống kỵ binh tốt do ngựa không chịu được mùi hôi của lạc đà và luôn cố tránh xa lạc đà.
Priests - Phù Thủy hay Thầy Tế. Do sự thờ cúng các thần linh của rất nhiều tôn giáo thời xa xưa mà các phù thủy hay thầy tế xuất hiện với vai trò là người đại diện của thần linh ở nhân gian. Các thầy tế đã phát triển và chỉ đạo các nghi thức thờ cúng, thực thi mệnh lệnh của thần linh, đưa ra các giáo luật và tìm kiếm các tín đồ mới. Các thầy tế còn duy trì sự huyền bí của tôn giáo bằng khả năng chữa bệnh.
Centurion – Y Thần, là đơn vị chiến lược có quân số nhỏ nhất trong quân đội Roman. Đơn vị siêu tinh nhuệ của Roman – Các Legion (Quân đoàn) được tập trung thành các đội 100 người, và Centurion là tập hợp các sĩ quan cấp cao chỉ huy các đội Legion này. Centurion là xương sống của các quân đoàn lừng danh từng làm nên một đế chế Roman hùng cường xa xưa.
********************************
4. Hải Cảng
Các đơn vị thuộc Hải Cảng không phổ biến và ít được biết đến ở cộng đồng Đế Chế VN thế nhưng Hải Cảng là một trong những công trình thú vị nhất game với nhiều thể loại khác nhau. Các đơn vị được chia làm 4 loại: tàu đánh cá, tàu buôn, tàu vận chuyển và tàu chiến.
Fishing Boat - Thuyền đánh cá, có kích thước nhỏ, đủ dùng cho 1 hoặc 2 ngư dân. Thuở ban đầu, thuyền đánh cá thường là thuyền độc mộc và rất dễ bị nằm sàn khi gặp tên lửa hoặc công phá bởi rìu lưỡi vòm. Điều thú vị là loại thuyền này có sức sống bền dai, bất kể những công nghệ mới mẻ ra đời theo thời gian mấy ngàn năm, cho đến tận ngày hôm nay, chúng vẫn còn được rất nhiều nơi trên thế giới sử dụng. Thuyền đánh cá trong game có thể mang được 15 thực mỗi lần đánh bắt, khi nâng cấp lên Tàu đánh cá -Fishing Ship có thể mang được 20 thực.
Trade Boat - Thuyền buôn. Do map biển không phổ biến nên chúng ta ít thấy được một chiến thuật lấy vàng khác là sử dụng tàu buôn để đổi gỗ, đá hoặc thực để lấy vàng từ đồng minh, khi đó ắt hẳn sẽ có các trận hải chiến phục kích, đánh đắm tàu buôn địch tương tự như móc máy, bắt cung. Các thuyền buôn được sử dụng từ thời kỳ Đồ Đá (Đời 1 trong game) để vượt các sông hồ, đại dương để trao đổi ngà voi, dụng cụ đá, trang sức đá, hổ phách và các vật chạm khắc, chủ yếu là thuyền độc mộc, thuyền papyrus hoặc mủng chèo.
Merchant Ship - Tàu buôn, nâng cấp từ Thuyền buôn. Các tàu buôn cỡ lớn vượt đại dương mang theo dầu ô-liu từ Greeks, gỗ tuyết tùng Li-băng, lúa gạo từ Ai Cập và Trung Hoa đi khắp các nền văn minh trải dài trên Địa Trung Hải, Ấn Độ Dương và Biển Đông. Các tàu buôn cổ đại trông giống như một cái xà-lan ghép từ những tấm ván và chưa có phòng ốc, nội thất. Kiến trúc sàn rộng giúp cho tàu buôn mang được nhiều hàng hóa hơn so với các thuyền buôn. Những khám phá gần đây về tàu buôn cổ đại cho thấy các nền văn minh xưa có kỹ thuật hàng hải điêu luyện và chỉ dùng rất ít tay chèo.
Light Transport và Heavy Transport - Tàu vận chuyển. Mục đích ban đầu khi chế tạo ra tàu thuyền chỉ là vượt sông suối, ao hồ, đại dương để tập kích và cướp bóc. Loại tàu này được vũ trang sơ sài với các vũ khí tầm xa do thủy thủ mang theo (có lẽ là cung nỏ) vì tốc độ và sức chứa mới là yếu tố quan trọng nhất. Trên tàu cũng được thiết kế chỗ dành cho các chiến lợi phẩm cướp được. Những chiếc thuyền nhanh nhất trong lịch sử cổ đại là thuyền ga-lê (galley). Người Hy Lạp cũng nổi danh với những chiếc tàu vận chuyển hạng nặng penteconter với 50 tay chèo, rất phổ biến trong chuyển quân thời Cổ Đại, các tay chèo này thường cũng sẽ tham gia chiến đấu khi tàu đến đích. Trong game, ngoài Minoan với tàu thuyền rẻ hơn 30% và Yamato nhiều máu hơn30% thì còn có Carthaginian với tàu vận chuyển nhanh hơn 30%.
Scout Ship - Tàu tuần tiễu, nếu map biển phổ biến thì loại thuyền này sẽ được gọi với tên phổ biến là Thuyền Dò. Đây là những thuyền chiến ga-lê đầu tiên trong lịch sử, được dùng để tấn công và làm đắm, thủng tàu địch để nước tràn vào bằng mũi nhọn ở phía trước, theo thời gian các thuyền chiến loại này trở nên yếu ớt và được dùng cho mục đích tuần tiễu do có tốc độ nhanh.
War Galley - Tàu chiến Ga-lê, được nâng cấp từ Scout Ship. Khác với BL, ngựa dò không thể nâng cấp do là một đơn vị có tính chiến lược và biên chế riêng, không thuộc hàng ngũ kỵ binh chiến đấu, còn Scout Ship là loại tàu chiến ban đầu, nên được nâng cấp thành War Galley. Thiết kế tàu chiến Ga-lê nổi tiếng nhất trong lịch sử Cổ Đại là của người Phoenicians, tàu chiến Bireme, với 2 tầng chèo mỗi bên, tăng tốc độ di chuyển vượt trội. Các tàu chiến loại này bắt đầu xuất hiện vào khoảng năm 1000 TCN và phổ biến trong hải quân của các đế chế Địa Trung Hải trong khoảng 400 năm sau.
Trireme - Thuyền chiến 3 tầng chèo, nâng cấp từ War Galley. Tiền thân của nó chính là Bireme của người Phoenicians, người Greeks đã sao chép nguyên bản thiết kế này và chế tạo nên Trireme, với 3 tầng chèo mỗi bên, mũi nhọn bọc kim loại phía trước. Nếu bị mũi nhọn này đâm phải, nước sẽ tràn vào tàu qua các lỗ thủng lớn và chìm chỉ trong vài chục phút. Theo đà phát triển của thời đại, các mũi tên lửa đã thay thế cho kiểu tấn công bằng mũi tàu, hiệu quả hơn nhiều và có thể hạ gục tàu địch từ cự ly xa.
Catapult Trireme và Juggernaut - Thuyền chiến 3 tầng chèo bắn đá. Không có nhiều tài liệu nói về loại tàu chiến này, có lẽ là sự kết hợp giữa Catapult (pháo) và Trireme. CT và Juggernaut của nền văn minh Phoenician trong game tương đối mạnh ở map biển với tốc độ bắn nhanh hơn đến 66% mặc dù Yamato được lợi thế 30% máu và Minoan giá rẻ hơn 30%.
Fire Galley - Tàu Chiến Lửa. Cũng như Juggernault, có rất ít tài liệu nói về loại tàu này. Về chiến thuật trong game, trừ Choson, tất cả các nền văn minh không có Juggernaut đều sẽ có FG, FG có sức tấn công cơ bản là 24, tầm xa 2, hầu như không thể gây ra bất kỳ sự đe dọa nào đối với đất liền do tầm xa quá thấp, thế nhưng FG là kẻ thống trị trên biển và không có đối thủ cho dù là Juggernaut của Phoenician với 66% tốc độ bắn.
Theo Aoevietnam
.svg){kind=icon}
