Hàng nghìn người dân TPHCM ở hai chung cư Ngô Gia Tự và Ấn Quang đang sống trong cảnh bất an khi những căn hộ xuống cấp, ô nhiễm.
Chung cư Ngô Gia Tự được xây dựng từ năm 1968, bao gồm 16 lô, mỗi lô có 1 trệt và 3 lầu. Sau gần 60 năm đi vào hoạt động, đến nay, nhiều hạng mục trong và ngoài công trình đã xuống cấp.
Khoảng không giữa hai lô của chung cư được người dân cơi nới thêm diện tích sử dụng, khiến không gian xung quanh khá nhếch nhác.
Các mảng tường ở chung cư dù đã được người dân sửa chữa nhiều lần nhưng vẫn không ngừng bong tróc. Theo họ, mảnh tường lở có thể rơi xuống bất cứ lúc nào.
Theo Sở Xây dựng TPHCM, dự án chỉnh trang cụm chung cư Ngô Gia Tự đã được UBND quận 10 đưa vào kế hoạch thực hiện nhiều năm nay. Thế nhưng, dự án này vẫn chưa được thực hiện do ngân sách thành phố còn hạn hẹp. Do đó, quận có chủ trương mời gọi nhà đầu tư để huy động nguồn vốn của doanh nghiệp.
"Chục năm trước, chúng tôi đã nghe tin sắp làm dự án ở chung cư và di dời dân đến khu tái định cư. Nhưng đến nay, chỉ có vài lô xuống cấp đã di dời dân, những lô còn lại chưa nghe thông tin gì. Chúng tôi không biết chờ đến khi nào" - chị Ngọc (lô Q) nói.
Ba mẹ chị Ngọc cũng từng ở đây nhưng đã bán nhà, chuyển đến nơi mới, chờ ngày được đền bù tái định cư. Còn gia đình chị bám trụ lại, ở tạm trong căn phòng nhỏ góc cầu thang để con cái tiện việc học hành theo tuyến.
Tại chung cư này, một số người dân có thể chạy xe máy lên tận hành lang trên các lầu cao.
Phía dưới sảnh cầu thang lô I, lối đi nhỏ hẹp cũng là nơi sinh hoạt của người dân.
Hành lang ở chung cư Ngô Gia Tự được tận dụng làm nơi ăn ngủ và nấu nướng. Mặc dù sống trong cảnh xập xệ nhưng một số người dân lại không muốn chuyển đi nơi khác. Họ lo lắng nếu sang khu tái định cư sẽ không buôn bán được.
Sống ở lô S từ năm 1971, ông Vương Địch Hoàng mong muốn nếu dự án triển khai thì người dân sẽ được đền bù thỏa đáng. Khi đó, ông mới yên tâm có cuộc sống mới.
"Chung cư xây lâu quá rồi nên không khỏi xuống cấp, nguy hiểm, lại ô nhiễm nữa" - ông Hoàng chia sẻ.
Cũng trong cảnh tương tự là chung cư Ấn Quang (quận 10), được xây dựng từ năm 1968. Sở Xây dựng TPHCM đã xếp hạng chung cư này ở phân loại C, cần được nâng cấp, cải tạo và xây mới, nhưng vẫn chưa tìm được nhà đầu tư.
Hiện nhiều hạng mục ở đây như lối lên cầu thang, nền các lầu xuất hiện vết nứt, thấm và bong tróc.
Người dân phơi quần áo ngay trên những sợi dây điện, dây mạng chằng chịt.
Chung cư cũ này có lối lên xuống duy nhất là cầu thang bộ nên người thu gom rác khá vất vả trong việc mang rác xuống nơi tập kết.
Diện tích của mỗi căn hộ khá nhỏ, chỉ hơn 30m2. Khi thời tiết nắng nóng, người dân phải mắc võng ngoài hành lang để nghỉ trưa.
Theo số liệu của Bộ Xây dựng năm 2024, tại TPHCM có khoảng 1.521 tòa chung cư cũ. Trong số này có hàng trăm tòa đã xuống cấp nghiêm trọng, gây nguy hiểm cho các cư dân nhưng chưa thể giải tỏa, xây dựng lại.
Sở Xây dựng, Sở Quy hoạch - Kiến trúc và UBND quận 10 đã thống nhất đề xuất trình UBND TPHCM thông qua “nhiệm vụ đầu bài” là dự án chỉnh trang đô thị, đầu tư xây dựng mới cụm chung cư Ngô Gia Tự. Trong đó, các chỉ tiêu quy hoạch, kiến trúc được điều chỉnh tăng để đảm bảo tính khả thi cho dự án, nhằm mời gọi được nhà đầu tư tham gia. Đồng thời, việc này cũng đảm bảo được chính sách bồi thường tốt nhất cho người dân.
Sau 20 năm phê duyệt đầu tư, khu đất hơn 456 ha được quy hoạch làm công viên khu du lịch sinh thái lớn nhất Việt Nam vẫn bị bỏ hoang, nhiều nơi được tận dụng chăn nuôi gia súc.