- "Có cơ hội ra nước ngoài làm việc, nhưng khâu xin VISA thì hồ sơ bị ách lại vì bằng tốt nghiệp ĐH "có vấn đề".  Bộ phận kiểm tra giấy tờ và bằng cấp không chấp nhận vì trên bằng không có chỗ nào ghi "Bachelor" để xác định là tôi đã tốt nghiệp ĐH..." . Bùi Tú San, tốt nghiệp ngành Công nghệ thông tin (Trường ĐH Công nghệ Sài Gòn) hoang mang.

Trong thư gửi đến Tòa soạn VietNamNet - San viết: "năm nay 23 tuổi, tốt nghiệp ĐH chính quy năm 2011, khối ngành Công nghệ thông tin. Nay tôi đi làm đã được 1 năm, và hiện giờ tôi có điều kiện để ra nước ngoài làm việc, cụ thể là Hàn Quốc. Nhưng tôi đang gặp phải vấn đề về bằng tốt nghiệp ĐH.

Bằng tốt nghiệp của Bùi Tú San không được Hàn Quốc chấp nhận vì  không có chỗ nào ghi "Bachelor - cử nhân" để xác định là tôi đã tốt nghiệp ĐH.

Quá trình xin VISA, bộ phận kiểm tra giấy tờ và bằng cấp bên Hàn Quốc không chấp nhận bằng tốt nghiệp ĐH của tôi, với lý do: không xác định là loại bằng nào.  Trên bằng có ghi "The Degree Of Engineer".  Theo thông tư số 19 về mẫu bằng tốt nghiệp ĐH do Bộ trưởng Phạm Vũ Luận ký ban hành ngày 24/5/2011 thì "The Degree Of Engineer" quy định bằng cho các ngành thuộc khối kỹ thuật.

Tuy nhiên, phía Hàn Quốc đòi hỏi thì bằng không có chỗ nào ghi "Bachelor - cử nhân" để xác định là tôi đã tốt nghiệp ĐH.

Tôi có tìm kiếm trên google thì không có cái bằng nào tiếng Anh ghi "The Degree of Engineer" hay "The Degree of Bachelor". Hầu hết bằng cấp của thế giới đều ghi "Bachelor of Engineering".

Điều này đồng nghĩa với việc tôi là thế hệ đầu tiên phải lấy cái bằng ghi sai tiếng Anh?

Trao đổi với VietNamNet về vấn đề đặt ra, phó Cục trưởng Cục Khảo thí và Kiểm định chất lượng giáo dục (Bộ GD-ĐT) Trần Văn Nghĩa cho biết, mỗi nước có một hệ thống văn bằng khác nhau, có những phần chung nhưng cũng có nét riêng. Vì vậy Việt Nam cũng như rất nhiều nước đều thành lập cơ quan công nhận văn bằng để xem xét những vấn đề liên quan.

Ông Nghĩa dẫn dụ, về văn bằng kĩ sư: Degree of Engineer hoặc Engineer's Degree là thuật ngữ hết sức thông thường.

Cụ thể, “engineer's degree" (bằng kĩ sư) là một tấm bằng học thuật cao cấp trong lĩnh vực cơ khí được trao ở Châu Âu, một số quốc gia Mỹ La tinh và một số trường đại học ở Mỹ.

Ở Châu Âu, "engineer's degree" (bằng kĩ sư) được xếp tương đương về cấp độ học thuật với bằng Thạc sĩ, và thường được biết đến với nghĩa đen là “bằng tốt nghiệp kĩ sư” (viết tắt là Dipl.-Ing. hoặc DI).

Ở một số quốc gia Mỹ La tinh và Mỹ, "engineer's degree" (bằng kĩ sư) có thể được học sau khi hoàn thành bằng thạc sĩ và thường được xem là cao hơn bằng Thạc sĩ nhưng thấp hơn Tiến sĩ ngành Kỹ thuật (viết tắt là Dr. Ing) ở Châu Âu.

Ở các quốc gia Mỹ La tinh khác, không có văn bằng kĩ sư phù hợp, nhưng danh hiệu “Ingeniero” (kỹ sư, viết tắt là Ing) được sử dụng cho những sinh viên tốt nghiệp cử nhân trong phạm vi của bằng ĐH”.

Ở Việt Nam hiện nay trường kỹ thuật có hai hệ: hệ 4 năm sẽ nhận bằng cử nhân (Bachelor), hệ năm năm được nhận bằng kỹ sư. Khi chuyển sang tiếng Anh, các trường kỹ thuật kiên quyết đòi có sự phân biệt giữa hai hệ này và họ giải trình cụ thể để có thể đưa vào văn bằng chữ "The Degree of Engineer".

"Như vậy có thể kết luận, không thể nói chưa nơi nào dùng thuật ngữ này. Thông tư không hướng dẫn sai về thuật ngữ tiếng Anh ghi trên văn bằng" - ông Nghĩa khẳng định.

Còn không loại trừ trường hợp một cá nhân nào đó không hiểu do hệ thống của họ không có văn bằng này, thì học sinh phải xin xác nhận của trường để giải thích cho họ rõ kèm theo bảng điểm. Trong bảng điểm chỉ rõ thời gian học và chương trình đào tạo, họ có thể so sánh với hệ thống của họ.

Cách ghi trên bằng tốt nghiệp đại học được quy định như sau:

a) Phía dưới tên cơ sở giáo dục tại trang 3 ghi tên văn bằng, bằng tiếng Việt, cụ thể:
Đối với ngành kỹ thuật ghi “BẰNG KỸ SƯ”.
Đối với ngành kiến trúc ghi “BẰNG KIẾN TRÚC SƯ”.
Đối với ngành y ghi “BẰNG BÁC SĨ” hoặc “BẰNG CỬ NHÂN”.
Đối với ngành dược ghi “BẰNG DƯỢC SĨ” hoặc “BẰNG CỬ NHÂN”.
Đối với các ngành khoa học cơ bản, sư phạm, luật, kinh tế ghi “BẰNG CỬ NHÂN”.
Đối với các ngành còn lại ghi “BẰNG TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC”.

b) Phía dưới dòng chữ “has conferred” tại trang 2 ghi tên văn bằng, bằng tiếng Anh, cụ thể:
Đối với ngành kỹ thuật ghi “THE DEGREE OF ENGINEER”.
Đối với ngành kiến trúc ghi “THE DEGREE OF ARCHITECT”.
Đối với ngành y ghi “THE DEGREE OF DOCTOR OF MEDICINE” hoặc “THE DEGREE OF BACHELOR”.
Đối với ngành dược ghi “THE DEGREE OF PHARMACIST” hoặc “THE DEGREE OF BACHELOR”.
Đối với các ngành khoa học cơ bản, sư phạm, luật, kinh tế ghi “THE DEGREE OF BACHELOR”.
Đối với các ngành còn lại ghi “THE DEGREE OF BACHELOR”.

(Trích Thông tư số 19 của Bộ GD-ĐT về mẫu bằng tốt nghiệp ĐH)

  • Nguyễn Hiền - Nguyễn Thảo