Sữa mẹ tiết ra bị vấy máu, có màu hồng/nâu/đỏ trong những ngày đầu sau sinh thường khiến sản phụ và người thân hết sức lo lắng. Tuy nhiên, đây có thể là biểu hiện của một tình trạng lành tính mang tên “Hội chứng đường ống gỉ”, thường gặp ở những bà mẹ sinh con đầu lòng.

{keywords}

Máu thường được phát hiện trong sữa mẹ vắt ra, trong miệng của bé sau khi bú mẹ hay trong chất nôn hoặc phân của trẻ. Sau đây là một số nguyên nhân thường gặp dẫn tới hiện tượng sữa mẹ có lẫn máu. Các tình trạng này thường qua nhanh và không bị coi là nguy hiểm.

Núm vú bị nứt, trầy xước: thường do sai sót kỹ thuật như tư thế bế sai hoặc bé nắm bắt vú không đúng cách.

Ứ máu mao mạch: còn được gọi là ‘Hội chứng đường ống gỉ’, do sữa có màu gỉ sắt. Hiện tượng này thường xuất hiện ngay sau khi sinh, ở một bên hoặc cả hai bên vú và không hề gây đau đớn. Các bà mẹ sinh con đầu lòng có thể nhận thấy sữa vắt ra có màu hồng hay da cam. Nguyên nhân là do lưu lượng máu tới vú và ống dẫn sữa gia tăng khi mẹ bắt đầu cho con bú – điều này rất cần thiết cho sự phát triển của các tế bào tiết sữa. Trong đa số trường hợp, chảy máu sẽ tự mất đi trong vòng 3-7 ngày kể từ khi mẹ bắt đầu cho con bú và không bao giờ tái diễn. Cần đi khám bác sĩ nếu chảy máu kéo dài hơn 1 tuần.

Vỡ mao mạch: xảy ra khi mẹ áp dụng các bài luyện tập núm vú để khắc phục chứng núm vú dẹt hoặc tụt vào trong (trường hợp này mẹ cần dừng các bài tập đối với núm vú). Ngoài ra, sự đụng chạm mạnh vào bầu vú hoặc mô núm vú khi vắt sữa bằng tay hoặc sử dụng máy hút sữa không đúng cách cũng có thể gây chấn thương vú, làm vỡ mạch máu.

U nhú trong ống dẫn sữa: là bệnh nang xơ ở vú do có khối u nhỏ lành tình trong ống dẫn sữa. U thường chỉ xuất hiện ở một bên vú và không sờ được bằng tay. Nếu máu chảy kéo dài hơn 1 tuần thì nên đi khám bác sĩ.

Xử trí

Phát hiện máu trong sữa mẹ chẳng phải điều gì đáng lo ngại, hiện tượng này xảy ra khá thường xuyên, nhất là ở những bà mẹ sinh con đầu lòng. Nếu bé dung nạp được sữa thì có thể yên tâm cho bé dùng sữa vừa vắt ra. Cần tiếp tục cho bé bú mẹ vì nuốt vào một lượng nhỏ máu sẽ không gây hại cho trẻ, máu sẽ theo đường tiêu hóa ra ngoài.

Cách xử trí tốt nhất là chờ đợi và không làm gì cả. Thời gian sẽ giúp vú và núm vú có cơ hội tự lành, trong khi mẹ vẫn duy trì cho bé bú. Nếu cảm thấy quá đau không thể tiếp tục cho con bú, bạn có thể hút sữa trong 1 hay 2 ngày và đợi núm vú bình phục. Chú ý phải hút sữa 8-10 lần mỗi ngày để có đủ sữa cho bé. Đi khám bác sĩ nếu chảy máu kéo dài quá 1-2 tuần.

BS Trần Thu Thủy (Bệnh viện Nhi Trung ương)