- Thời gian nghiên cứu quá trình nuôi dạy con ở một số gia đình Việt Nam và sự phát triển của nhiều trẻ em ở Pháp - TS Marie-Eve Hoffet-Gachelin (Chủ tịch hiệp hội Tâm lý Pháp – Việt) vô cùng ngạc nhiên khi gặp hình ảnh những đứa trẻ Việt khi đi ăn, đi chơi luôn luôn được mẹ ẵm, bồng trên lưng...

Sự khác biệt, những ưu thế của phương pháp dạy con ở Việt Nam và Pháp được TS Marie-Eve Hoffet-Gachelin (Chủ tịch hiệp hội Tâm lý Pháp – Việt) và ông Nguyễn Minh Đức (TS tâm bệnh học và phân tâm học) chia sẻ tại hội thảo “Để trẻ vững bước vào đời” tổ chức tại Hà Nội.

TIN BÀI LIÊN QUAN:


TS Marie-Eve Hoffet-Gachelin (chủ tịch hiệp hội Tâm lý Pháp – Việt) và ông Nguyễn Minh Đức  (TS tâm bệnh học và phân tâm học) chia sẻ những kinh nghiệm trong phương pháp dạy con ở Việt Nam và Pháp.

Ngạc nhiên...

"Hình ảnh những đứa trẻ Việt khi đi ăn, đi chơi luôn luôn được mẹ ẵm, bồng trên lưng mẹ, quấn chặt lấy mẹ và được chăm sóc một cách cẩn thận tỉ mỉ..." đã khiến TS Marie không khỏi ngạc nhiên.

"Những bà mẹ Pháp ít yêu thương con theo cách đó" - bà  Marie-Eve Hoffet - Gachelin cho hay. Ngay từ nhỏ họ đã bắt buộc con phải tập thói quen độc lập, điều này có thể làm cho quá trình tách con ra khỏi mẹ diễn ra dễ dàng hơn, nhưng lại đụng độ với sự phát triển tự nhiên của đứa trẻ, bởi vì khi ở vào lứa tuổi còn rất bé như vậy, đứa trẻ khó có thể chịu đựng được sự cô đơn nếu không có cả một quá trình học tập dài và kiên nhẫn.

Bà nói thêm: “Tôi thấy ở Việt Nam, một đứa trẻ được chăm sóc rất tỉ mỉ, từ từ từng giai đoạn bú sữa, ăn dặm cho tới khi biết bò, biết chạy. Nhưng chuyện cho con ăn đối với nhiều bà mẹ Việt là cả vấn đề nan giải. Chúng có thể khóc, chạy khắp nhà, nghịch ngợm, có khi cả nhà phải chạy theo, người lớn phân công nhau làm đủ trò để chúng vui thích và ăn hết bát. Kiểu nhồi nhét này khiến chúng không hứng thú mấy chuyện ăn uống, tương tự như việc học ở trường cũng vậy, càng nhồi sẽ càng làm trẻ chán nản”.

Cha mẹ nào cũng đều muốn mang lại cho đứa con thân yêu của mình một thế giới đủ đầy về cả vật chất lẫn tinh thần, họ dành cho con sự ân cần, trìu mến và mở ra một thế giới êm đềm, tươi đẹp trước mắt con từ những ngày đầu con chào đời, chập chững những bước đi đầu tiên. Bởi vậy, với trẻ bố mẹ là chỗ dựa vững chãi để chúng dựa vào, bám víu lấy mỗi khi phải đương đầu với khó khăn trong cuộc sống.

Điều này cũng phổ biến ở các gia đình Việt Nam.

 Tuy nhiên, TS Nguyễn Minh Đức cho rằng, cần tạo nên sự gắn bó an toàn với trẻ, nghĩa là không nên bao bọc trẻ quá mức, chúng sẽ quấn mẹ nhiều hơn trong khi thế giới bên ngoài có rất nhiều điều nên quan sát, và học hỏi.

Chỉ khi bé được giao lưu, tiếp xúc với mọi thứ quanh thay vì “ngủ say” trong vòng tay ấm áp của mẹ thì trẻ sẽ phát triển hơn cả về mặt tâm lý và tư duy, đồng thời chủ động hơn trong quá trình học tập và nhận thức ngay từ khi còn nhỏ

Sự khác biệt

Ở Việt Nam, ngay từ khi lọt lòng mẹ, trẻ được ôm ấp, vỗ về, nâng niu và luôn ở cạnh mẹ. Mẹ Việt chăm con rất chu đáo, tinh tế khi cảm nhận được những thay đổi trong từng cử chỉ của con. Chỉ cần bé mấp máy môi, cựa mình trong giường hay cất tiếng khóc thì mẹ là người đầu tiên nhận thấy...

Trẻ Pháp được ngồi vào một bàn riêng và tự ăn ngay cả khi không có sự kiểm soát của người lớn

Điều này thật là tuyệt vời cho đứa trẻ ở những tháng đầu đời đến khi bé biết đi. Tiếp đó, khi đã bắt đầu biết đi, đứa trẻ cũng muốn tự mình có sáng kiến, làm những việc nho nhỏ và tự chủ dần dần, lúc này thì không nên ngăn cản con để con học được cách tự chủ.

Mẹ Pháp thì khác, ngay khi đứa bé chào đời đã được đặt vào một chiếc giường (nôi) riêng, và ở một phòng riêng tách biệt với bố mẹ. Phụ nữ Pháp cho con bú và tập cho con từ sớm một nhịp giờ giấc bữa ăn nhất định. Và sau đó, họ chỉ cho con bú sữa mẹ hoặc bú bầu khi đứa trẻ thực sự muốn ăn và vào những giờ nhất định mà thôi. Nếu chẳng may con bị đói, khát sữa trước giờ bú thì mẹ thường vỗ về, chơi cùng con để tập trung sự chú ý của bé sang hướng khác. Với cách này, mẹ Pháp tiến hành cai sữa rất dễ dàng và không quá khó để trẻ thích nghi với việc “nghỉ” bú mẹ.

Trẻ Pháp khá độc lập trong chuyện ăn uống, TS Đức chia sẻ.

Nếu như các bà mẹ Việt luôn phải chật vật cho con ăn thì ngược lại, mẹ Pháp chẳng hề vướng bận gì trong giờ cơm của trẻ. Cách nấu đồ ăn cho trẻ ở Pháp không theo ý muốn của phụ huynh mà hoàn toàn phụ thuộc vào khẩu vị của các bé. Trẻ thích ăn gì, mùi vị như thế nào sẽ được “chiều” theo ý muốn. Qua đó, chúng có thể nhận biết được các khẩu vị khác nhau và có được niềm vui thú khi ăn.

Thay vì cả nhà cùng chạy loăng quăng khắp nơi, diễn đủ trò để bé ăn dù chỉ là một thìa cơm, trẻ Pháp khi ăn được “định vị” ở một ghế riêng, tự xúc, tự ăn và chúng ăn một cách ngon lành, ngoan ngoãn ngay cả khi không có sự kiểm soát nhắc nhở liên tục của người lớn.

Tiến sĩ Hoffet - Gachelin cũng đưa ra dẫn chứng về tính độc lập của trẻ Pháp trong chuyện ngủ. Ở Pháp, các bé phải ngủ một mình từ rất sớm. Ban đầu trẻ thường khóc nên cha mẹ thường cho ngậm ti giả, hoặc đứa trẻ tự chọn giải pháp mút tay, trẻ dần thích nghi với việc phải tự mình làm quen với cuộc sống độc lập. Vì vậy, đứa trẻ Pháp phải làm quen với sự cô đơn và một số cảm xúc bất an từ rất sớm, bởi vì một đứa trẻ chỉ mới vài tuần tuổi chưa đủ lớn để hiểu được tình hình.  Trong khi đó, ở Việt Nam nhiều gia đình vẫn cho trẻ ngủ chung với bố mẹ tới khi 7, 8 tuổi. Điều này sẽ khiến trẻ được sống trong cảm giác an toàn nhiều hơn nhưng đồng thời nó cũng làm cho trẻ khó tách khỏi cha mẹ hơn. 

Có thể tóm gọn lại, là một bên thì đứa trẻ sẽ được sống trong cảm giác an toàn nhưng lại thiếu tự chủ hơn, bên kia thì bị sống trong cảm giác bất an nhưng lại học được nhiều tính tự chủ hơn. Và cần phải nói thêm rằng, trở nên độc lập là việc khó khăn đối với một đứa trẻ bé, đó là điều mà bé phải học dần chứ không phải là tự nhiên mà có.

Tại hội thảo, các diễn giả cũng đưa ra lời khuyên với phụ huynh, không phải bao bọc trẻ một cách thái quá mới thể hiện tình yêu thương mà hãy yêu con bằng cách dạy cho bé trở thành độc lập, tự chủ ngay từ khi bé có khả năng đó và biểu hiện ra ngoài. Quan trọng là phải dạy cho con hiểu, để thành công phải học cách đối diện và chấp nhận thất bại để khi lớn lên con có trách nhiệm hơn đối với cuộc sống của mình. Đồng thời, cha mẹ cũng cần học được cách chấp nhận rằng con mình có khả năng trở nên độc lập và không đến nỗi lúc nào cũng phụ thuộc vào mình đến thế.

  • Thu Thảo – Ngọc Anh