Những khán giả theo dõi thường xuyên bộ phim truyền hình Hương vị tình thân chắc hẳn đều biết: món ăn ưa thích nhất với nhân vật nữ chính - Phương Nam là cháo dắt.
Đây là món ăn dân dã của miền biển - nơi Nam lớn lên nên gắn bó với cả tuổi thơ của cô. Món ăn này cũng chinh phục được cả mẹ chồng của Nam - bà Xuân, bà nội chồng của nam - cụ Dần.
Trong tập phim 54 Hương vị tình thân phần 2, bà Xuân đã tự tay nấu cháo dắt cho con dâu và mẹ chồng. Trích đoạn xúc động này được nhiều khán giả yêu thích. Không ít khán giả còn tò mò đặt câu hỏi: Món cháo dắt là món gì, của vùng miền nào, hương vị ra sao mà ngon tới vậy?.
Đối với người dân ở các vùng ven biển ở Nam Định, Thanh Hóa... thì cháo dắt không phải món ăn xa lạ. Đây là món cháo dân giã, mộc mạc của những gia đình vùng ven biển với nguyên liệu chính là gạo và dắt.
Dắt là loài nhuyễn thể vỏ 2 mảnh họ hàng với sò, nghêu, tu hài… thường bị nhầm với hến và ngao. Trong khi sò, nghêu, tu hài... thường xuất hiện trên các mâm tiệc hải sản đắt đỏ thì dắt lại là món ăn bình dân, giá rẻ.
Vỏ dắt màu đen sậm và có kích thước nhỏ hơn hến. Dắt thường sống ở vùng nước lợ như cửa sông ven biển, đầm phá. Chúng hay nấp dưới cát để trốn kẻ thù và tìm kiếm thức ăn.
Loại hải sản này tuy giá rẻ chỉ từ 20 - 35.000 đồng/kg, kích cỡ nhỏ nhưng "có võ". Chúng nhiều đạm, và khi chế biến sẽ rất đậm đà, thơm ngon (Ảnh: Khôi Nguyên)
Người dân thường đi vợt dắt từ sáng sớm. Sau khi mang về, dắt được ngâm trong nước gạo để nhả hết cát đi. Các bà, các mẹ đổ dắt vào rổ và chà thật mạnh để làm sạch lớp bùn, cát ở vỏ.
Cách chế biến dắt cũng tương tự hến, ngao. Khi đã rửa sạch, chúng được cho vào nồi luộc chín rồi dùng đũa đảo thật mạnh để phần thịt tách khỏi vỏ. Sau đó, người nấu vớt dắt ra một rổ thưa, cho vào trong chậu nước đãi lấy thịt. Nước luộc dắt được giữ lại, dùng để nấu canh, nấu cháo.
Mùa hè, người miền biển nấu canh dắt để giải nhiệt. Khi trời chớm lạnh, họ lại nấu cháo dắt ấm nóng, vừa ăn vừa xuýt xoa.
Phần gạo được ninh nhừ, sánh mềm cùng nước luộc dắt. Trong khi đó, phần thịt dắt được xào săn, thơm lừng cùng hành phi. Khi ăn cháo dắt, người ta thường bỏ thêm chút hành lá, rau răm, ớt cay hoặc thêm chút hành phi giòn tan.
(Ảnh: Khôi Nguyên)
Dắt không chỉ được dùng nấu cháo mà còn là nguyên liệu cho nhiều món đặc sản vùng biển. Thịt dắt xào xúc bánh tráng là món đặc sản của nhiều vùng quê miền Trung. Đây là món ăn dân dã, rẻ tiền được nhiều người ưa thích bởi giàu đạm nhưng không quá cầu kỳ trong cách chế biến.
(Ảnh: Thùy Trang)
Sau khi đã luộc và lọc xong, thịt dắt sẽ được đem xào với ớt và hành đã phi thơm, sau đó dọn ra đĩa, rắc thêm hành khô phi vàng lên trên và cuối cùng là dùng bánh tráng xúc ăn. Bẻ miếng bánh tráng, rồi xúc một ít thịt dắt đưa vào miệng, vị ngọt của dắt, giòn của bánh tráng, thơm của hành phi quyện lại nơi đầu lưỡi đem lại hương vị đậm chất miền Trung thật khó quên.
Trứng chiên dắt cũng là món ăn khá lạ miệng. Thịt dắt được đánh đều với trứng, thêm gia vị, hành rồi chiên vàng đều. Khi ăn, thực khách sẽ thấy được vị ngọt, dai dai của dắt, vị thơm của trứng, hành.
Nhiều quán ăn cũng phục vụ món bún dắt cho du khách. Họ xào dắt với các loại gia vị đậm đà, rồi cho vào bát bún, thêm rau sống, nước mắm chua ngọt rồi trộn đều.
Trang Vũ (Tổng hợp)
.svg){kind=icon}
