Tổ chức Ân xá quốc tế hôm 12/10 kêu gọi nhà chức trách Canada bắt giữ và truy tố cựu Tổng thống Mỹ George W. Bush vì đã phê chuẩn việc tra tấn tù nhân khi lãnh đạo cuộc chiến chống khủng bố toàn cầu.

Tin bài khác:



Theo kế hoạch, ông Bush sẽ tham dự hội nghị thượng đỉnh kinh tế ở Surrey, tỉnh British Columbia, vùng cực tây Canada vào ngày 20/10.

Trong một giác thư gửi tới Tổng chưởng lý Canada vào tháng trước song tới giờ mới được tiết lộ cho giới truyền thông, tổ chức đóng tại London này đã buộc tội rằng ông Bush phải có trách nhiệm pháp lý đối với hàng loạt những vi phạm nhân quyền.

"Theo nghĩa vụ quốc tế, Canada nên bắt và truy tố cựu Tổng thống Bush vì trách nhiệm của ông này đối với những tội ác được ghi trong luật quốc tế, gồm cả tra tấn", Susan Lee thuộc tổ chức nhân quyền quốc tế cho biết trong thư. "Do chính quyền Mỹ cho tới giờ vẫn không đưa cựu Tổng thống Bush ra trước công lý, cộng đồng quốc tế phải bước vào. Nếu Canada không có hành động gì trong chuyến thăm sắp tới, thì nước này sẽ vi phạm Công ước chống tra tấn của Liên Hợp Quốc và chứng tỏ rằng họ bất chấp những quyền con người cơ bản".

Bộ trưởng Nhập cư Canada Jason Kenney chỉ trích tổ chức Ân xá vì "lựa chọn thời cơ thuận lợi nhất để đưa mọi việc ra công khai, dựa trên mộng tưởng". "Trò thu hút chú ý này giúp lý giải tại sao nhiều nhà hoạt động vì nhân quyền nổi tiếng đã bỏ rơi tổ chức Nhân quyền quốc tế".

Theo ông Kenney, việc có cho ông Bush vào Canada hay không phụ thuộc vào quyết định độc lập của quan chức biên giới Canada.

Hồi tháng 2, cựu Tổng thống Bush đã hủy chuyến đi tới Thụy Sĩ sau khi đối mặt với kêu gọi bắt giữ tương tự.

Alex Neve, tổng thư  ký chi nhánh của Ân xá Quốc tế chi nhánh Canada phát biểu tại một buổi họp báo rằng tổ chức này sẽ theo đuổi vụ việc chống cựu Tổng thống Bush cùng với chính phủ những nước mà ông này có thể tới thăm.

"Những kẻ tra tấn phải đối mặt với công lý và tội ác của họ lớn đến mức mọi quốc gia phải chia sẻ trách nhiệm đảm bảo công lý được thực thi", Neve nói. "Bạn bè hay kẻ thù, trong những thời kỳ đặc biệt hay cực kỳ bình thường, quốc gia mạnh hay yếu, đối mặt với mối lo khủng bố hay bất kỳ đe dọa nào, việc tra tấn phải bị chấm dứt. Đưa những đối tượng phải chịu trách nhiệm về tra tấn ra trước công lý là vấn đề trung tâm của mục tiêu này. Đó là luật pháp...Và không một ai, kể cả người từng làm tổng thống ở quốc gia hùng mạnh nhất thế giới trong 8 năm có thể được phép đứng trên luật".

Tổ chức Ân xá, được Nhóm giám sát tự do dân sự quốc tế hậu thuẫn, tố cáo cựu Tổng thống Bush phê chuẩn việc sử dụng các kỹ thuật thẩm vấn tăng cường và "dìm đầu vào nước" đối với các tù nhân bị CIA giam giữ bí mật trong khoảng thời gian 2002 - 2009. "Chương trình giam giữ đó bao gồm tra tấn và đối xử độc ác, vô nhân tính như buộc đứng ở những tư thế đau đớn trong nhiều giờ, không cho ngủ...".

Những thông tin mà tổ chức Ân xá thu thập được và tóm lại trong bản giác thư dày 1.000 trang đều dựa trên những tài liệu công khai, được lấy từ hồi ký của Bush, báo cáo của hội chữ thập đỏi chỉ trích các chính sách của Mỹ trong cuộc chiến chống khủng bố và những thông tin được phép tiếp cận theo đạo luật thông tin.

Tổ chức Ân xá nêu một số trường hợp tù nhân ở vịnh Guantanamo, Cuba và Afghanistan, Iraq được cho là đã bị quân đội Mỹ tra tấn. Đó là Zayn al Abidin Muhammed Husayn (còn gọi là Abu Zubaydah) và chủ mưu vụ 11/9 Khalid Sheikh Mohammed, cả hai đều bị bắt ở Pakistan. Hai đối tượng này bị dìm đầu xuống nước 266 lần trong khoảng thời gian từ 2002 tới 2003, Tổ chức Ân xá trích lời tổng thanh tra CIA

  • Hoài Linh (Theo StraitTimes, CBC)