Quay lại năm 2020, sân bay ở Georgia, Mỹ đã bị sân bay Quốc tế Bạch Vân Quảng Châu ở Trung Quốc đánh bật khỏi vị trí số 1 xuống vị trí số 2 về lượng hành khách đi lại. Đây cũng là lần đầu tiên ngôi vị quán quân trong suốt 22 năm của sân bay Atlanta bị xô đổ.
Nhưng trong bảng xếp hạng năm 2021 do hiệp hội thương mại Airports Council International công bố mới đây, ATL đã trở lại vị trí dẫn đầu, một dấu hiệu cho thấy sự phục hồi sau một thời gian sụt giảm nghiêm trọng về lưu lượng hàng không vào năm 2020 khi đại dịch bùng phát.
Trong năm 2021, sân bay Atlanta đã đón 75,7 triệu lượt hành khách. Con số này đã tăng đến 76% so với năm 2020 nhưng vẫn thấp hơn gần 32% so với năm 2019, thời điểm trước khi đại dịch bùng phát.
Sân bay của Quảng Châu tụt xuống vị trí thứ 8 trong bảng xếp hạng năm 2021, với 40,3 triệu hành khách. Một sân bay khác ở Trung Quốc, Sân bay Quốc tế Shuangliu của Thành Đô, đứng thứ 9 trong danh sách năm 2021, giảm từ vị trí thứ 3 vào năm 2020.
Các sân bay của Mỹ gần như thống trị bảng xếp hạng lưu lượng hành khách vào năm 2021, với 8 trong số 10 sân bay hàng đầu.
Sân bay quốc tế Dallas/Fort Worth ở Texas là sân bay bận rộn thứ hai thế giới trong năm 2021, với khoảng 62,5 triệu hành khách. Trong khi sân bay quốc tế ở Denver, Colorado, xếp thứ ba, với 58,8 triệu hành khách. Các sân bay Chicago's O'Hare và Los Angeles International của Mỹ cũng đều có mặt trong top 5.
Luis Felipe de Oliveira, Tổng giám đốc ACI World, cho biết danh sách trên đã cho thấy "một xu hướng phục hồi đáng khích lệ".
"Mặc dù chúng tôi vẫn luôn thận trọng khi cho rằng sự phục hồi của ngành hàng không có thể tiếp tục gặp phải nhiều sóng gió, nhưng vẫn sẽ có những động lực to lớn khi gần đây nhiều quốc gia công bố kế hoạch mở cửa trở lại và kéo theo đó là sự tăng trưởng du lịch trong nửa cuối năm 2022", de Oliveira nói.
Theo ACI, vào năm 2021, ước tính có khoảng 4,5 tỷ hành khách di chuyển bằng đường hàng không trên toàn cầu. Con số này đã tăng gần 25% so với năm 2020 nhưng vẫn thấp hơn 50% so với năm 2019.
Mỹ và Trung Quốc hoán đổi vị trí
Với tốc độ phục hồi nhanh của du lịch nội địa Mỹ so với du lịch quốc tế, các sân bay nằm trong danh sách các sân bay bận rộn nhất thế giới trước đại dịch đều đã lấy lại được vị thế của mình.
Các sân bay ở Charlotte, Bắc Carolina (số 6); Orlando, Florida (số 7) và Las Vegas (số 10) lần đầu tiên lọt vào top 10 năm nay. Trước đó, Orlando và Las Vegas lần lượt đứng thứ 31 và thứ 30 về lưu lượng hành khách thời điểm năm 2019.
Sự thể hiện mạnh mẽ của các sân bay ở Mỹ trong top 10 cho thấy màn "lộn ngược dòng" ngoạn mục so với năm 2020, thời điểm các sân bay ở Trung Quốc chiếm bảy trong số 10 vị trí đầu tiên trong bảng xếp hạng.
Sự thống trị của Trung Quốc vào năm 2020 được nhận định là do sự phục hồi sớm của du lịch nội địa ở Trung Quốc. Cho tới nay, quốc gia đông dân nhất thế giới vẫn chưa mở cửa trở lại cho du khách quốc tế.
Patrick Lucas, Phó chủ tịch kinh tế của ACI World cho biết: “Nếu chúng ta nhìn lại vào năm 2020, Trung Quốc là một trong những nước đầu tiên thoát ra khỏi làn sóng ban đầu của đại dịch và gần như đã phục hồi hoàn toàn vào cuối năm 2020”.
Nhưng vào năm 2021, lưu lượng khách nội địa ở Trung Quốc đã giảm đáng kể so với cùng kỳ năm ngoái do các lệnh hạn chế trước các đợt dịch bùng phát trở lại, trong khi Mỹ đã chứng kiến một bước nhảy vọt.
Hiện nay, Mỹ được coi là thị trường du lịch nội địa lớn nhất thế giới, xếp sau là Trung Quốc.
Các sân bay thường xuyên xuất hiện trong top 10 của danh sách các sân bay bận rộn nhất thế giới - như Dubai International, London Heathrow và Paris Charles de Gaulle - năm nay đã hoàn toàn biến mất do ảnh hưởng của đại dịch.
Lucas nói: “Những thị trường có tỷ lệ lưu lượng khách quốc tế cao sẽ bị ảnh hưởng rất nghiêm trọng trước các lệnh hạn chế và yêu cầu kiểm dịch nghiêm ngặt".
Sự xuất hiện của các sân bay quốc tế mới cũng là một phần lý do khiến những cái tên như sân bay Thủ đô Bắc Kinh và sân bay quốc tế Phố Đông của Thượng Hải ra khỏi top 10.
Hạn chế đi lại liệu còn tác dụng?
Theo dữ liệu về tình hình Covid-19, ACI bày tỏ sự ủng hộ một "cách tiếp cận khoa học dựa trên rủi ro" trong việc nới lỏng các lệnh hạn chế đi lại.
"Việc phủ rộng vaccine thực sự là điều kiện thuận lợi để khôi phục ngành du lịch. Như chúng ta có thể thấy hiện nay, nhiều thị trường lớn đang mở cửa và rất nhiều quốc gia đã nhận ra rằng việc hạn chế du lịch hoặc áp đặt các lệnh hạn chế đi lại thực sự không giúp ích được nhiều. Chưa nói đến việc, thậm chí nó còn gây ra những tác hại lớn hơn. Vì vậy, không có lý do gì để tiếp tục gây ra những gián đoạn lợi ích kinh tế xã hội của ngànhvận tải hàng không và du lịch", ông Lucas nhấn mạnh.
Với tốc độ tăng trưởng như hiện tại, ACI dự kiến tổng lưu lượng hành khách sẽ phục hồi như mức trước đại dịch vào năm 2024.
Tuy nhiên, với các thị trường phát triển du lịch nội địa lớn như Mỹ, thời gian phục hồi dự kiến có thể là vào năm 2023. Trong khi đối với các thị trường có tỷ lệ lưu lượng phụ thuộc nhiều vào quốc tế thì sẽ không thể phục hồi trước năm 2025.
Nhưng nhìn chung, ACI vẫn giữ thái độ lạc quan. "Chúng tôi có cảm giác rằng người tiêu dùng, hành khách, sẽ đi du lịch nhiều hơn, bất chấp việc có thể các loại chi phí sẽ tăng mạnh trong thời gian tới".
10 sân bay bận rộn nhất thế giới về lượng hành khách năm 2021
1. Atlanta (ATL): 75,7 triệu hành khách, tăng 76% so với năm 2020
2. Dallas / Fort Worth (DFW): 62,5 triệu hành khách, tăng 59% so với năm 2020
3. Denver (DEN): 58,8 triệu hành khách, tăng 74% so với năm 2020
4. Chicago O'Hare (ORD): 54 triệu hành khách, tăng 75% so với năm 2020
5. Los Angeles (LAX): 48 triệu hành khách, tăng 67% so với năm 2020
6. Charlotte (CLT): 43,3 triệu hành khách, tăng 59% so với năm 2020
7. Orlando (MCO): 40,4 triệu hành khách, tăng 87% so với năm 2020
8. Quảng Châu (CAN): 40,3 triệu lượt khách, giảm 8% so với năm 2020
9. Thành Đô (CTU): 40,1 triệu lượt khách, giảm 1,5% so với năm 2020
10. Las Vegas (LAS): 39,8 triệu hành khách, tăng 79% so với năm 2020