Huyện vùng cao Nam Trà My là một trong 6 huyện nghèo ở Quảng Nam. Huyện hiện có gần 3.000 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 36,30%; 340 hộ cận nghèo, tỷ lệ 4,16%. Theo kế hoạch triển khai công tác giảm nghèo và Chương trình Mục tiêu quốc gia (MTQG) giảm nghèo bền vững năm 2024, huyện phấn đấu đưa tỷ lệ hộ nghèo xuống dưới 30%.
Đồng thời, huyện thực hiện đồng bộ, có hiệu quả cơ chế, chính sách giảm nghèo để cải thiện điều kiện sống và tăng khả năng tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản của người nghèo. Đặc biệt, huyện chú trọng huy động mọi nguồn lực để tập trung cho các xã có tỷ lệ hộ nghèo cao; phấn đấu giảm nhanh các chiều thiếu hụt cơ bản về y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch và vệ sinh, thông tin.
UBND huyện cho biết, trong năm 2024, qua rà soát, huyện dự kiến hỗ trợ 1.066 hộ nghèo sửa chữa, xây mới nhà ở thuộc Dự án 5 - Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025. Trong đó, 869 nhà ở xây dựng mới, 197 nhà ở sửa chữa. Tổng nguồn kinh phí hỗ trợ hơn 58 tỷ đồng, bao gồm ngân sách trung ương, tỉnh, huyện và nguồn huy động xã hội hóa.
Theo UBND huyện Nam Trà My, việc huy động, lồng ghép các nguồn lực để giải quyết cơ bản tình trạng khó khăn về nhà ở cho các hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn huyện đang được triển khai. Mỗi nơi sẽ kết hợp giữa nguồn lực ngân sách Nhà nước với nguồn lực vận động hợp pháp, nguồn lực xã hội hóa từ Quỹ vì người nghèo, sự chung tay của cộng đồng dân cư để làm nhà cho hộ nghèo, hộ cận nghèo. Điều này tạo điều kiện cho các hộ nghèo, hộ cận nghèo giải quyết các thiếu hụt về nhà ở, từng bước vươn lên thoát nghèo bền vững, đa chiều.
Sự đóng góp của các cấp, các ngành, đặc biệt là chính quyền xã nhằm hỗ trợ làm nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo rất quan trọng. Huyện đề ra tiêu chí ưu tiên tập trung bố trí vốn để hỗ trợ các xã trong kế hoạch xây dựng xã đạt chuẩn nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025; các xã có nhiều nhà tạm, hộ nghèo, hộ cận nghèo, thường xuyên chịu ảnh hưởng bởi thiên tai, bão, lũ... để nâng cao khả năng thích ứng với thiên tai.
Chính quyền sát sao, cộng đồng hỗ trợ
Tại xã Trà Don, xóa nhà tạm là nhiệm vụ quan trọng. Năm nay, xã dự kiến thực hiện hỗ trợ gần 100 nhà, với kinh phí hơn 2,2 tỷ đồng. Mỗi hộ được hỗ trợ tổng cộng 60 triệu đồng để xây mới, với hộ sửa chữa là 30 triệu đồng.
Để thực hiện đúng tiến độ việc chăm lo nhà ở cho hộ nghèo, xã Trà Don xác định phương châm chính quyền năng nổ sát sao, người dân nhiệt tình giúp sức. Cùng với sự hỗ trợ kinh phí của Nhà nước, xã đã vận động người dân giúp nhau xây dựng, sửa chữa. Trước khi triển khai, cán bộ xã đi khảo sát, đo đạc từng nhà. Mỗi hộ cam kết về số hạng mục thực hiện và mốc thời gian hoàn thành.
Gia đình anh Nguyễn Hồng Thứng, ở làng Tăk Chanh, là một trong những hộ hoàn thành nhà sớm nhất làng. Chăm chỉ lao động, nhưng số tiền ky cóp từ bao năm qua của vợ chồng anh vẫn chưa đủ để biến dự định làm nhà thành hiện thực. Nay anh được hỗ trợ kinh phí, gia đình anh cũng quyết "dốc hầu bao" để quyết tâm làm nhà.
Bản thân anh Thứng có hiểu biết về xây dựng nên tự tay xây nhà. Phần làm cửa, dựng kèo và lát nền, bà con trong làng đến làm giúp. Căn nhà hoàn thành với sự hỗ trợ của chính quyền, sự nỗ lực của gia đình anh và hợp sức của làng xóm, không chỉ đem lại niềm vui cho gia đình anh Thứng mà còn truyền động lực những hộ khác xây, sửa nhà khang trang, kiên cố, đẩy nhanh tiến độ hoàn thành trước mùa mưa. Đến nay làng Tăk Chanh đã xóa được 20 nhà tạm.
Theo lãnh đạo xã, trừ trường hợp gia đình có hầu hết thành viên là trẻ em, người già yếu, tàn tật, xã sẽ làm giúp, các hộ còn lại đều phải tự nỗ lực trong việc xây, sửa nhà. Việc hỗ trợ cho các hộ nghèo xoá nhà tạm, nhà dột nát theo phương thức này giúp người dân dần xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào nhà nước. Đến đầu tháng 9, xã Trà Don đã giải ngân đạt 100% kinh phí hỗ trợ xóa nhà tạm năm 2024.
Tại xã Trà Tập, trong năm 2023 đã hỗ trợ xây mới và sửa chữa được 92 nhà ở cho hộ nghèo trong tổng số 163 nhà cần hỗ trợ. Năm 2024, xã tiếp tục thực hiện xóa nhà tạm bằng nguồn hỗ trợ từ chính sách, từ nguồn xã hội hóa, sự đồng hành tương trợ của cộng đồng dân cư. Xã lựa chọn, ưu tiên hỗ trợ trước cho các hộ đặc biệt khó khăn, không có điều kiện làm nhà. Mỗi căn nhà làm mới hoặc sửa chữa đều phải đảm bảo đạt tiêu chí 3 cứng: Mái cứng, tường cứng, nền cứng; an toàn, tuổi thọ cao.