- Nếu như có một clip sex của giới trẻ "rò rỉ" được tung lên mạng, lập tức người lớn, trẻ nhỏ lập tức nhao đi tìm để xem. Sự tò mò quá khích ấy ẩn chứa sự không hiểu biết thấu đáo về tình dục, đồng thời, thể hiện sự phản ứng của giới trẻ: càng ngăn cấm, càng tò mò.
Truyền thông về an toàn tình dục tại Bỉ. Nguồn: Flanders Today.

Khó chia sẻ với cha mẹ

Không chỉ tại Việt Nam, vấn đề này cũng rắc rối không kém ở các nước phát triển. Nhiều cha mẹ không thể thảo luận một cách bình thường về tình dục đối với con cái. Nhà trường chỉ có thể dạy lý thuyết và cũng chưa mạnh mẽ đến mức đưa ra video minh họa về "chuyện ấy" để dạy giới trẻ.

Chuyên gia nghiên cứu tình dục học Emma Binnie thuộc Trung tâm Tư vấn Sức khỏe Sinh sản tại Perth, Úc, cho biết: bà lo ngại khi nghe nhiều người trẻ nói rằng họ hiếm khi hoặc thậm chí không bao giờ nói với cha mẹ về vấn đề tế nhị này. Hơn nữa, mặc dù bị cha mẹ ngăn cấm hoặc không trò chuyện về giới tính nhưng điều đó cũng không gây trở ngại cho họ trong việc tiếp tục quan hệ tình dục.

Một học sinh lớp 12 ở Úc cho biết cô có thể trò chuyện với bố mẹ mình về sex và các mối quan hệ xã hội trong khi phần lớn các bạn cô không thể: “Với đa số bạn của tôi, bố mẹ họ không biết rằng con cái họ có thể nghĩ đến sex và những điều tương tự. Bản thân các bạn cũng không tâm sự với bố mẹ về vấn đề này bởi họ cảm thấy không thoải mái. Ngay cả tôi cũng sẽ không trò chuyện với mẹ nếu mẹ tôi không chủ động đề cập đến vấn đề đó.”

Cô ước tính khoảng 50% bạn bè cùng lớp 12 của cô đều bắt đầu có ham muốn tình dục. Con số này phù hợp với số liệu khảo sát năm 2002 về sức khỏe sinh sản của học sinh trung học do Đại học La Trobe thực hiện, với sự tham gia của hơn 2300 học sinh lớp 10 và 12 trên khắp nước Úc. Kết quả khảo sát cho thấy, có tới 80% trả lời rằng đã từng hôn ‘sâu’; 67% học sinh đã kích thích bộ phận sinh dục của bạn tình; 45,5% đã quan hệ bằng miệng. Đối với nhóm học sinh lớp 10, khoảng 25% đã thực sự quan hệ tình dục.

Đừng láng tránh, hãy đối thoại

Phó giáo sư Moira Carmody, Đại học Tây Sydney, tác giả cuốn sách "Tình dục và Đạo đức: Người trẻ và quan hệ tình dục hợp đạo lý", nhận xét rằng giới trẻ ngày nay quan hệ tình dục ở lứa tuổi sớm hơn. Vì vậy, họ cần có kiến thức để không bị phát triển lệch lạc, tuy nhiên, người lớn thường tránh đề cập đến sex mà thay vào đó thường bày tỏ sự phản đối.

"Nhiều bậc cha mẹ nghĩ rằng họ đã trò chuyện với con, nhưng lũ trẻ lại không nhớ việc đó chút nào. Cha mẹ đôi khi chỉ nói ám chỉ, vì họ không thấy thoải mái và họ ngỡ rằng thế là đã truyền đạt được điều cần nói, nhưng lũ trẻ lại không hiểu điều đó"

Trong một nghiên cứu mới nhất trên tạp chí Time về việc trò chuyện giữa cha mẹ và con cái về vấn đề tình dục và giới tính, các nhà nghiên cứu tìm thấy hơn 40% thanh thiếu niên từng có quan hệ thân xác trước khi trò chuyện với cha mẹ về tình dục an toàn, ngừa thai hay các bệnh lây qua đường tình dục.

22% các thiếu nữ cho biết họ không thảo luận về hiệu quả của biện pháp tránh thai, và 40% thú nhận chúng không trò chuyện với cha mẹ về cách để từ chối sex, trước khi đụng chạm bạn khác giới. Gần 70% các cậu bé cho biết chúng không trò chuyện về cách sử dụng bao cao su hoặc các biện pháp ngừa thai với cha mẹ, trước khi có giao hợp với bạn gái. Ngược lại, chỉ có hơn một nửa số phụ huynh của các cậu bé thừa nhận không bàn với con về vấn đề này.

Sự khác biệt này cho thấy có trục trặc trong những cuộc đối thoại giữa trẻ em và cha mẹ về tình dục.

"Nhiều bậc cha mẹ nghĩ rằng họ đã trò chuyện với con, nhưng lũ trẻ lại không nhớ việc đó chút nào. Cha mẹ đôi khi chỉ nói ám chỉ, vì họ không thấy thoải mái và họ ngỡ rằng thế là đã truyền đạt được điều cần nói, nhưng lũ trẻ lại không hiểu điều đó", Tiến sĩ Karen Soren, Giám đốc Y khoa Thanh Thiếu niên, ở Bệnh viện trẻ em Morgan Stanley thuộc giáo hội New York cho biết.

"Ở tuổi 12, trẻ sẽ nhìn nhận về sex rất khác so với khi 15 hoặc 18 tuổi. Với trẻ ở giữa 10 và 13 tuổi, ý niệm về tình dục chỉ trượt qua đầu chúng. Vì thế, bạn không cần phải nói với một đứa trẻ 13 tuổi về tất cả các biện pháp ngừa thai khác nhau".

Thay vào đó, cuộc trò chuyện nên tập trung về những gì trẻ có thể hấp thụ được, và về những thắc mắc của trẻ. Cha mẹ nên tận dụng cơ hội để nói về các chủ đề khác nhau - đề cập về tình dục hoặc giới tính nhân một chương trình trên truyền hình, một người trong gia đình mang thai, các bài học về giới tính ở trường hoặc đến thăm bác sĩ trong thời điểm dậy thì.

Du học sinh tại Bỉ, Xuân Lan cho biết, thanh niên đến 18 tuổi, được quyền dọn ra ở riêng với bạn trai hoặc bạn gái. Thái độ của cha mẹ về việc này là hoàn toàn thoải mái khi con mình chung sống với người yêu dù chưa cưới xin gì cả!

Tâm Ý

Tiến sĩ Laura Berman (Mỹ), chuyên gia về sức khỏe sinh sản, thường xuyên xuất hiện trên truyền hình Mỹ, đưa ra lời khuyên cho các bậc cha mẹ cách thức thảo luận đối với con cái mình về tình dục:

Từ lớp 5, lớp 6: Cha mẹ có thể nói chuyện với con về đặc điểm cơ quan sinh dục nam và nữ. Đừng quên nêu những đặc điểm tuổi dạy thì như: vỡ tiếng, mọc lông, mọc mụn trứng cá, hãy nói về hiện tượng thủ dâm là bình thường bởi vì càng lớn, các bé trai hay bé gái đều muốn khám phá bộ phận sinh dục của mình và cảm giác thích thú khi chạm vào nó. Nếu chúng có hỏi thế nào là quan hệ tình dục thì đừng ngần ngại nói về điều đó, tuy nhiên, bạn phải lồng vào cuộc nói chuyện đó về mong muốn đời sống sinh hoạt tình dục của con sau này sẽ như thế nào.

Từ lớp 7 đến lớp 9: Hooc môn đang phát triển giai đoạn này, các bậc cha mẹ cần củng cố hơn những kiến thức đã từng dạy con mình. Hãy nói về cách phòng tránh thai và bao cao su.

Từ lớp 9 đến lớp 12: Giai đoạn này hãy tăng cường việc nói chuyện. Hãy cởi mở và sẵn sàng trả lời mọi câu hỏi từ bọn trẻ. Tiếp tục nói về phòng tránh thai, bao cao su. Hãy nói về sự tôn trọng nhu cầu tình dục của người khác, rằng tình dục là cho và nhận một cách tự nguyện, và tuổi nào thì thích hợp nhất cho việc này.