Ngày này năm xưa: Mỹ tuyên chiến với Anh

Ngay sau khi Thượng viện Mỹ theo chân Hạ viện bỏ phiếu tuyên chiến chống lại Anh, Tổng thống James Madison ký tuyên bố này thành luật – và cuộc chiến Mỹ - Anh bắt đầu vào ngày 18/6/1812.

Đây là lần đầu tiên Mỹ tuyên chiến với một quốc gia khác. Hành động này xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó có mong muốn được mở rộng vùng lãnh thổ Tây Bắc, những hạn chế thương mại mà Mỹ cho là bất hợp pháp do cuộc chiến của Anh chống lại Pháp gây ra, tình trạng cưỡng bức các thủy thủ Mỹ đi lính cho Hải quân Hoàng gia Anh cùng nhiều hành động Anh sỉ nhục danh dự quốc gia Mỹ ở hải phận quốc tế.

Theo trang History.com, một bộ phận trong Quốc hội Mỹ, được biết đến là "Diều hâu chiến tranh", vốn đã muốn chiến tranh với Anh từ nhiều năm và không hề che đậy hy vọng rằng việc bành trướng sang Canada có thể dẫn tới những lợi ích to lớn về lãnh địa cho Mỹ.

Bản in đá trận New Orleans. (Ảnh: Corbis)

Sau khi Tổng thống Madison tuyên bố tình trạng chiến tranh có hiệu lực, các lực lượng Mỹ đã thực hiện một cuộc xâm lược 3 mũi vào Canada nhưng đều không thành công. Năm 1814, với sự sụp đổ của Hoàng đế Pháp Napoleon Bonaparte, Anh có điều kiện phân bổ thêm nguồn lực quân sự cho cuộc chiến với Mỹ.

Vào tháng 8 cùng năm, Washington D.C., rơi vào tay Anh. Quân Anh đã đốt phá Nhà Trắng, Đồi Capitol cùng nhiều tòa nhà để trả thù việc binh sĩ Mỹ đốt phá các tòa nhà chính phủ ở Canada trước đó.

Tòa nhà Quốc hội Mỹ còn dang dở (chưa xây xong) sau trận đốt cháy Washington. Tranh sơn nước và mực từ năm 1814 của họa sĩ George Munger được phục hồi.

Đến tháng 9, cơn thủy triều chiến tranh đổi hướng khi lực lượng hải quân Mỹ của Thomas Macdonough giành chiến thắng quyết định ở Trận Plattsburg trên Hồ Champlain. Quân Anh xâm lược buộc phải rút về Canada.

Cũng chính chiến thắng của Mỹ ở Hồ Champlain đã dẫn tới hồi kết cho các cuộc đàm phán hòa bình Mỹ - Anh. Vào ngày 24/12/1814, Hiệp ước Ghent được ký kết, chính thức chấm dứt Cuộc chiến 1812. Với các điều khoản mà hai bên đồng ý, mọi lãnh thổ bị chiếm giữ đều được trả lại, và một ủy ban được thành lập để xử lý vấn đề biên giới giữa Mỹ và Canada.

Quân đội Anh tấn công Bờ Vịnh đã không được thông báo về Hiệp ước Ghent đúng lúc. Ngày 8/1/1815, các lực lượng Mỹ dưới quyền Andrew Jackson đã giành được chiến thắng vang dội tại trận New Orleans.

Người dân Mỹ nghe tin về chiến thắng của Jackson và Hiệp ước Ghent gần như đồng thời nên họ càng thấy tự tin và tự hào, đặc biệt ở trong tầng lớp trẻ.

Thanh Hảo

Ngày này năm xưa: Ám ảnh thảm kịch đường thủy ở New York

Hơn 1.000 người thiệt mạng trong vụ tai nạn đường thủy thảm khốc nhất lịch sử Mỹ, dẫn đến việc xóa sổ cả một cộng đồng người Đức ở thành phố New York.

Ngày này năm xưa: Xuất thân đặc biệt của ông Trump

Từ những người Đức nghèo khổ di cư tới Mỹ, họ nhanh chóng thành công và trở thành tỷ phú nhờ làm việc chăm chỉ, tận dụng tốt mọi thủ thuật và cơ hội kinh doanh.

Ngày này năm xưa: Nhìn lại thượng đỉnh liên Triều đầu tiên

Ngày 13/6/2000, Hội nghị thượng đỉnh liên Triều lần thứ nhất diễn ra tại thủ đô Bình Nhưỡng của Triều Tiên, 55 năm sau khi bán đảo Triều Tiên bị chia cắt.

Ngày này năm xưa: Tổng thống Mỹ thách thức lãnh đạo Liên Xô

Ngày 12/6/1987, Tổng thống Mỹ Ronald Reagan thách thức lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev "kéo đổ" bức tường phân chia Đông Đức với Tây Đức ở Berlin.

Ngày này năm xưa: Thảm kịch đua xe rúng động thế giới

Ngày 11/6/1955 ghi dấu thảm kịch đua xe kinh hoàng nhất trong lịch sử thế giới, khi một chiếc xe đua mất lái đâm vào khán đài đông nghịt khán giả.