Cục Việc làm vừa có văn bản trả lời Sở LĐ-TB&XH TP.HCM về một số vướng mắc khi triển khai chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động theo Quyết định 08/2022/QĐ-TTg (gọi tắt là Quyết định 08). 

Theo đó, Cục Việc làm cho biết, chỉ có “doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh” mới thuộc đối tượng áp dụng của Quyết định 08.

Về đối tượng hỗ trợ chính sách, thời gian người lao động nghỉ chế độ thai sản, ốm đau từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì không phải đóng BHXH nhưng vẫn có tên trong danh sách tham gia BHXH bắt buộc. Do vậy, người lao động nghỉ thai sản, ốm đau vẫn thuộc đối tượng hỗ trợ chính sách của Quyết định 08.

Người lao động đang làm việc tại một doanh nghiệp ở Khu chế xuất Tân Thuận, TP.HCM

Về phương thức chi trả và xác nhận của cơ quan BHXH, Cục Việc làm cho biết, doanh nghiệp lập danh sách người lao động đề nghị hỗ trợ tiền thuê nhà theo từng tháng và có thể đề nghị BHXH xác nhận gộp 2 hoặc 3 tháng cho người lao động. 

Riêng với người lao động quay trở lại thị trường lao động theo yêu cầu của người sử dụng lao động thì gửi danh sách đề nghị hỗ trợ đến BHXH trước ngày 15 hằng tháng và không cho phép gộp 2 hoặc 3 tháng. 

Cục Việc làm cũng thông tin, người sử dụng lao động phải chi trả tiền hỗ trợ thuê nhà cho người lao động sau 2 ngày kể từ khi nhận được kinh phí hỗ trợ. Nếu vi phạm trong việc chi trả hỗ trợ sẽ bị xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài chính, kế toán. 

Trước đó, Sở LĐ-TB&XH TP.HCM đã có văn bản gửi Bộ LĐ-TB&XH nêu 5 vướng mắc cần sự hướng dẫn của Bộ trong việc triển khai Quyết định 08. 

Sở đã nêu 5 vướng mắc, gồm: Thứ nhất, quyết định 08 nêu "người sử dụng lao động là doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh có thuê mướn, sử dụng lao động làm theo thỏa thuận". Nếu quy định như vậy, người lao động không thuộc nhóm hỗ trợ.

Thứ hai, các trường hợp được hỗ trợ tiền thuê nhà phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc tại tháng liền kề trước thời điểm doanh nghiệp lập danh sách lao động đề nghị hỗ trợ. Như vậy, những người đang hưởng trợ cấp không phải đóng bảo hiểm xã hội gồm nghỉ việc hưởng trợ cấp thai sản, nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau từ 14 ngày trở lên chưa được xác định rõ thuộc nhóm hỗ trợ hay không?

Thứ ba, quyết định không nói rõ nhóm lao động vừa quay lại thị trường có được phép gộp hai hoặc ba tháng hỗ trợ như các trường hợp đang làm việc tại doanh nghiệp.

Thứ tư, Quyết định 08 có hiệu lực thi hành từ ngày 28/3/2022 và quy định thời gian tiếp nhận hồ sơ chậm nhất đến hết 15/8/2022. Vậy, với người lao động được doanh nghiệp lập danh sách có thời gian thuê trọ trước thời điểm quyết định có hiệu lực có được giải quyết?

Thứ năm, Quyết định 08 yêu cầu trong hai ngày kể từ ngày nhận được kinh phí của UBND, doanh nghiệp phải chi ngay cho người lao động, song lại không quy định thời gian thực hiện quyết toán. Việc này có thể dẫn đến tình trạng doanh nghiệp giữ tiền, chậm chi trả. Đồng thời, quyết định này không đề cập đến việc xử lý vi phạm nếu người sử dụng lao động chậm chi cho người lao động.

Trước đó, cuối tháng 3, Chính phủ ban hành Quyết định 08 về thực hiện chính sách hỗ trợ khoảng 6.600 tỷ đồng tiền thuê nhà cho 3,4 triệu người lao động. TP.HCM là địa phương có số người thuộc diện hỗ trợ nhiều nhất, gần 1,2 triệu người, kinh phí dự trù khoảng 2.000 tỷ đồng. Dù số lao động cần được hỗ trợ rất lớn, gần hai tháng qua, hồ sơ gửi về để xét duyệt còn ít. Cụ thể, đến chiều 23/5, Bảo hiểm xã hội TP.HCM mới xác nhận cho hơn 21.000 trường hợp thuộc 1.855 đơn vị gửi hồ sơ.

Hồ Văn