Hơn 1.200 quan chức chính phủ Mỹ, các học giả và nhiều chuyên gia khác đã đánh giá về một danh sách các cuộc xung đột có thể bùng nổ hoặc leo thang trong 12 tháng tới.

{keywords}

Các chuyên gia xếp hạng các sự kiện dựa trên tác động tương đối của nó với lợi ích Mỹ và khả năng bùng phát vào năm 2014. Tấn công quân sự nhằm vào Iran, khủng hoảng ở Triều Tiên, tấn công khủng bố hoặc tấn công mạng vào Mỹ là những lo ngại hàng đầu với an ninh toàn cầu trong năm 2014.

Trung tâm hành động ngăn ngừa (CPA), một thành viên của Hội đồng về Quan hệ đối ngoại, hôm 19/12 đã công bố một báo cáo nhan đề "Khảo sát các ưu tiên cần ngăn chặn 2014" để các nghị sĩ Mỹ được biết. CPA chia các sự kiện ra làm ba bậc, nhằm giúp các nhà lập pháp Mỹ phân định vấn đề cần ưu tiên.

Ưu tiên bậc một gồm nội chiến Syria có thể lan rộng khi hai triệu người tị nạn nước này đã chạy tới các nước láng giềng. Hơn 55.000 người tị nạn Syria đã chạy sang Jordan kể từ 2011, làm cạn kiệt kinh tế và nguồn tài nguyên thiên nhiên có hạn của quốc gia này. Liên Hợp Quốc ước tính,  tới cuối 2014 Jordan sẽ cần 5,3 tỷ để tránh khủng hoảng nhân đạo.

Trong những mối lo ngại hàng đầu của 2014 còn có vấn đề Afghanistan, nơi chuyển giao chính trị và an ninh đang diễn ra (gồm cả việc liên quân rút khỏi Afghanistan vào cuối 2014 và bầu cử Tổng thống vào mùa xuân 2014), đe dọa làm tăng bạo lực và trầm trọng thêm bất ổn nội bộ.

Triều Tiên cũng được xếp bậc cao, (thứ 4 - sau nội chiến Syria, bạo lực và bất ổn ở Afghanistan và bất ổn chính trị ở Jordan), trong danh sách những lo ngại đối với an ninh thế giới trong năm 2014 vì vụ thử hạt nhân của nước này hồi tháng 2 năm nay. Ngoài ra, Mỹ ước tính, nước này có đủ plutonium để sản xuất 5 vũ khí hạt nhân. Bất ổn chính trị nội bộ của Triều Tiên cũng là mối lo ngại lớn. Ví dụ, kể từ khi cuộc khảo sát được tiến hành, Jang Song Taek - chú của nhà lãnh đạo Kim Jong Un, cựu quan chức quyền lực số hai tại nước này, bị tử hình.

CPA xếp hàng khả năng khủng hoảng hạt nhân Triều Tiên có thể xảy ra ở mức trung bình, song tác động của nó là ở mức cao.

Các mối lo ngại khác trong năm 2014 còn có"

Thương vong lớn do tấn công khủng bố xảy ra trên đất Mỹ hoặc một nước đồng minh

Tấn công mạng gây hủy hoại lớn nhằm vào cơ sở hạ tầng quan trọng của Mỹ.

Các mối đe dọa tấn công quân sự mới nhằm vào Iran do đàm phán hạt nhân thất bại hoặc có bằng chứng về việc Iran định phát triển năng lực chế tạo vũ khí hạt nhân.

Bạo lực nội bộ và bất ổn chính trị tại Pakistan.

Nội chiến ở Iraq do bạo lực phe phái Sunni và Shiite gia tăng.

Sự lớn mạnh của Al Qaeda tại Bán đảo Ả rập do bất ổn chính trị liên tiếp ở Yemen và/hoặc do tối hậu thư từ các chiến dịch chống khủng bố của Mỹ.

Ngoài ra, lần đầu tiên xuất hiện trong danh sách những lo ngại cần ngăn chặn còn có bạo lực giữa các Phật tử và người Rohingyas theo đạo Hồi tại bang Rakhine, Myanmar, bạo lực ở Bangladesh quanh cuộc tổng tuyển cử sắp tới, xung đột biên giới Trung Quốc Ấn Độ và khủng hoảng chính trị thêm trầm trọng ở Venezuela.

  • Hoài Linh (Theo CFR, Chosun)