Những phương pháp điều trị u máu

 - Tuy u máu là u lành tính nhưng để điều trị khỏi, không gây biến chứng, ảnh hưởng đến sức khỏe và thẩm mỹ thì bệnh nhân cần dựa vào sự lựa chọn phương pháp điều trị u máu mà bác sĩ đưa ra.

U máu không cần điều trị

Đến 90% u máu bẩm sinh là lành tính. Chúng sẽ biến mất hoặc không phát triển nữa cho đến khi trẻ lên 5 tuổi mà không cần điều trị.

Trường hợp này gia đình nên theo dõi tiến triển của khối u và không nên can thiệp phẫu thuật, nhất là những u ở vùng được che chắn bởi quần áo, vì chúng sẽ không ảnh hưởng nhiều đến thẩm mỹ. Nếu cần thiết người nhà có thể dùng băng ép xoa bóp nhẹ nhàng vùng có u, hoặc sử dụng Aumovate cream 5g thoa lớp mỏng lên khối u ngày ba lần, cũng làm hạn chế sự phát triển của khối u.

U máu cần điều trị

Thường với u máu, việc can thiệp ngoại khoa nên hạn chế vì sẽ rất phức tạp và có nguy cơ tái phát cao, có thể gây tử vong do chảy máu, hơn nữa sẽ để lại những vết sẹo xấu trên cơ thể bệnh nhi. Tuy nhiên, trong một số trường hợp vẫn cần phải can thiệp phẫu thuật để không bị ảnh hưởng tới chức năng hay biến dạng cơ thể.

Những u máu đòi hỏi phải được điều trị tích cực là những u máu làm ảnh hưởng lớn hoặc dị dạng cơ thể, phát triển nhanh, dễ gây biến chứng hoặc gây cản trở các chức năng nghe, nhìn, thở, ăn hoặc bất kỳ những chức năng nào khác của cơ thể. Ví dụ khối u vùng hốc và mí mắt, tuyến mang tai, nắp thanh quản…Ngoài ra, những u máu có kích thước lớn tự thoái triển sẽ để lại những vết lún ở da do gây mất thẩm mỹ cũng sẽ được phẫu thuật loại bỏ.

Phương pháp tia laser

Những u máu khi mới được phát hiện đều nằm nông ở bề mặt da và có thể được điều trị bằng laser ngay. Cần điều trị sớm vì laser sẽ giảm hiệu quả đi nếu như bị trì hoãn.

Tia laser sẽ lựa chọn màu đỏ và làm co nhỏ các mạch máu do đó sẽ xóa dần khối u màu đỏ, và để lại di chứng là một vết sẹo ít gây chú ý nhất. Điều trị lặp đi lặp lại có thể loại bỏ gần như toàn bộ những thành phần ở lớp nông. Tuy nhiên, do tia laser chỉ có khả năng xuyên thấu khoảng 1-3mm nên nó không thể có tác dụng ở những thành phần nằm sâu hơn.

Steroid tiêm và đường uống

Nếu vùng tổn thương tương đối nhỏ và không nằm trên mặt có thể tiêm steroid vào vết thương có thể thực hiện kèm theo hoặc phương pháp phẫu thuật lạnh với nitrogen lỏng. Nếu u máu có cả lớp nông ở bề mặt, có thể dùng laser để làm giảm những thành phần nằm trên bề mặt cùng lúc với tiêm steroid.

Những trường hợp u máu lớn hơn cần được điều trị bằng steroid qua đường uống. Liều steroid được cho tương đối lớn nhưng trẻ phải có khả năng dung nạp tốt. Nhiều trẻ được điều trị bằng steroid sẽ cần phải trải qua một vài thử nghiệm giảm liều từ từ.

Công thức hiện thời là cho trẻ uống ở liều khởi đầu trong vòng 4-6 tuần và sau đó bắt đầu giảm liều dần. Nếu u máu phát triển trở lại, trẻ cần phải quay lại liều đầu trong bốn tuần nữa và sau đó giảm dần trở lại. Khi việc giảm liều không còn làm cho u máu phát triển trở lại nữa, trẻ có thể cai thuốc được một cách an toàn.

Tiêm Alpha-interferon

Được khuyến khích sử dụng trong những trường hợp u máu không đáp ứng với steroid. Các nghiên cứu cho thấy tỉ lệ u máu điều trị liệu pháp steroid chỉ đáp ứng khoảng 30%. Ngoài ra phương pháp này còn dùng để điều trị tổn thương khó điều trị hoặc đe dọa mạng sống.

Tuy vậy, phương pháp này có khả năng gây biến chứng. Liệt cứng hai chi dưới (spastic dysplegia) có liên quan đến khoảng 10-12% trường hợp trẻ em sử dụng alpha-interferon nên cần phải thận trọng tối đa khi sử dụng. Liệt cứng hai chi dưới có thể làm trẻ chậm biết đi hoặc những gặp những bất thường khác về chức năng đi lại.

Phẫu thuật

Phẫu thuật không nên là lựa chọn điều trị đầu tiên. Tuy nhiên có một số trường hợp tổn thương phát triển rất nhanh, đe dọa mạng sống hoặc làm biến dạng hình thể ngoài của bệnh nhân và không đáp ứng với hầu hết các phương pháp điều trị tích cực nào. Trường hợp này buộc phải dùng đến phẫu thuật.

Đối với những trường hợp u máu nằm ở mặt không giảm đáng kể về kích thước ở độ tuổi khoảng từ hai đến ba tuổi, hoặc những u máu chưa được điều trị nhưng lại không có dấu hiệu thu nhỏ lại sau vài năm cũng nên được phẫu thuật. Tuy nhiên những trường hợp như vậy rất hiếm gặp. Hầu hết các u máu đều có tiên lượng tốt nếu được để yên. Một số chuyên gia cho rằng chờ đợi và theo dõi cùng với massage là biện pháp điều trị tốt nhất.

Thu Hiền