Sự cố mà các nhà máy thủy điện nghìn tỷ gây ra trong hơn 10 năm qua tại Quảng Nam đã để lại những “dư chấn”, khi nhắc đến người dân lại rùng mình lo lắng. Đó là nỗi bất an về hiểm họa từ các hồ chứa nước mỗi khi mùa mưa lũ về.
Sự cố vỡ van số 2 hầm dẫn dòng tại Nhà máy thủy điện Sông Bung 2 vừa qua đã tiếp tục gióng lên hồi chuông cảnh báo về tình trạng mất an toàn ở các hồ thủy điện hiện nay.
Trước đó, sự cố nứt thân đập tại Nhà máy thủy điện Sông Tranh 2 vào năm 2012 rồi động đất liên tục đã cảnh báo những nguy cơ đe dọa tính mạng người dân do thủy điện mang lại.
Thủy điện xả lũ kinh hoàng vào mùa mưa bão |
Nguy hiểm hơn, tháng 12/2010, Nhà máy thủy điện Sông Côn 2 (Đông Giang) tự ý nâng cao trình đập thêm 1m để tích nước nhưng không báo cáo đánh giá tác động môi trường và an toàn hồ đập, để mỗi năm thu lợi thêm 10 tỷ đồng. Việc tự ý tích nước hồ chứa này đã gây thiệt hại cho hơn 10 hộ dân tại khu vực và họ đã khởi kiện chủ đầu tư ra tòa.
Mới đây, vào giữa tháng 3/2016, Nhà máy thủy điện Za Hung (Đông Giang) lại nâng cao đập tràn gần 1m để tích nước giữa lúc hạ du đang vật vã chống hạn.
Ngay cả cơ quan quản lý cũng không nắm dược việc tích nước tại các hồ chứa của dự án. Ông Nguyễn Quang Thử - Giám đốc Sở Công Thương, khẳng định: “Chúng tôi hoàn toàn bất ngờ về việc thủy điện Sông Bung 2 tích nước trước đó 10 ngày mà không báo cáo cơ quan chức năng và chính quyền địa phương. Khi sự cố xảy ra thì đã quá muộn”.
Về nguyên tắc, thủy điện phải báo cáo lại cho Sở Công Thương để đơn vị kiểm tra lại tất cả quy trình, thủ tục nghiệm thu đã đảm bảo theo quy định chưa, rồi mới được tích nước. Làm như vậy là chưa đúng thủ tục - ông Thử nói.
Còn ông Huỳnh Khánh Toàn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, cho hay, tuy là các dự án thủy điện đầu tư trên địa bàn tỉnh nhưng mọi khâu từ khảo sát, phê duyệt, quyết định đầu tư cho đến nghiệm thu,... tỉnh không hề được tham gia. Tỉnh chỉ được giao nhiệm vụ đền bù, giải phóng mặt bằng cho chủ đầu tư.
Đến khi xảy ra sự cố, như tại Nhà máy thủy điện Sông Bung 2, “hậu họa” lại chính người dân địa phương phải gánh chịu.
Vũ Trung