NSND Thanh Nam tên thật Phạm Hoàng Nam, sinh năm 1958, là nghệ sĩ cải lương, diễn viên hài, điện ảnh. Nghệ sĩ nổi danh với biệt danh Hề Thanh Nam, từng được báo Sân khấu bình chọn là Danh hài được yêu thích nhất năm 1995, 1996, đạt các giải thưởng khác tại HTV Awards... Ông được phong danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú năm 2007, Nghệ sĩ Nhân dân năm 2019.
NSND Thanh Nam vừa góp mặt trong phim Mùa hè đẹp nhất. Tác phẩm đánh dấu sự trở lại của nam nghệ sĩ với màn ảnh rộng kể từ Sài Gòn, anh yêu em (năm 2015).
Dịp này, ông dành cho VietNamNet cuộc trò chuyện về nghề nghiệp, cuộc sống bên bà xã và các con cháu ở quê nhà Kiên Giang.
U70 chạy hàng trăm km đóng phim nhưng không mệt
- Trở lại màn ảnh rộng ở tuổi 66, cảm xúc ông thế nào?
Khi được đạo diễn Vũ Khắc Tuận ngỏ lời mời, tôi yêu cầu được xem trước kịch bản. Với tôi, tác phẩm có nội dung khá tốt, truyền tải câu chuyện thanh xuân nhiều thế hệ. Đề tài phim không mới nhưng khiến tôi hoài niệm về thời tuổi trẻ, với sự bôn ba, nỗ lực vượt khó để có được như hôm nay.
Phim còn là dịp để tôi hội ngộ các đồng nghiệp NSND Việt Anh, NSƯT Công Ninh và Đức Sơn. Dẫu cùng thế hệ, anh em ít có dịp gặp gỡ, làm việc chung. Tôi nhớ lại những ngày quay, mọi người trò chuyện thân tình, quên hết cả giờ giấc. Với người ở tuổi xế chiều như chúng tôi, điều này rất đáng quý.
- Tuổi xế chiều, tâm thế làm nghề của ông ra sao?
Nhiều người khuyên nên nghỉ hưu, còn tôi nghĩ khác. Mình sinh ra với nghề này, là đam mê, máu thịt nên không thể bỏ được. Đôi lúc chỉ 10 ngày ở nhà không làm gì thôi là tôi thấy buồn bực, nôn nao trong người.
Làm nghệ thuật muốn phát triển phải lên TPHCM nhưng nhiều năm qua tôi vẫn chọn ở quê. Tôi không muốn bỏ rơi bạn bè, anh em trong đoàn vì họ cần mình (NSND Thanh Nam giữ vai trò Trưởng Đoàn Nghệ thuật Cải lương Nhân dân Kiên Giang - PV).
Tôi hiện sống với gia đình ở Rạch Giá, Kiên Giang. Mỗi lần có phim một mình tôi tự lái xe lên thành phố đi làm. Quãng đường hơn 200km tôi không thấy mệt vì tuổi này còn được lao động, gặp gỡ mọi người là hạnh phúc.
- Nhìn lại sự nghiệp 40 năm, ông tự hào nhất điều gì?
Tôi hợp với vai nông dân bởi cũng xuất thân từ nông thôn. Sau vai diễn Hai Lúa, tôi nhận hàng chục vai khác có hoàn cảnh tương tự, trong các phim Về quê cưới vợ, Tay chơi miệt vườn, Bác Ba Phì thời @… Đến giờ tôi không nhớ nổi đã đóng qua bao nhiêu dạng vai này.
Nhắc tên Thanh Nam, khán giả có thể không nhớ, còn nói tới Hai Lúa đa số đều biết. Tôi không buồn, càng không sợ “chết vai” vì đó là cái duyên nghề. Người nghệ sĩ cả sự nghiệp đôi khi chỉ cần một vai diễn để đời như vậy là đủ.
- Rong ruổi theo các đoàn phim khắp nơi, ông giữ gìn sức khỏe thế nào?
Tôi hay đùa mình vừa đi làm vừa nghỉ dưỡng. Giờ rảnh tôi tranh thủ thăm thú đó đây, thưởng thức ẩm thực và giao lưu với khán giả. Nghề cực nên ta phải biết tự tìm niềm vui trong đó để tận hưởng.
Tôi có mắc vài bệnh người già không đáng kể. Mỗi năm tôi đi khám định kỳ 2-3 lần, uống thuốc hằng ngày. Công việc phim ảnh thất thường giờ giấc, tôi cố gắng ăn uống, ngủ nghỉ khoa học. Quan trọng nhất là tinh thần phải luôn vui vẻ, lạc quan.
Khi còn trẻ, tôi cho phép bản thân phiêu lưu, mong muốn khám phá nhiều nơi. Còn lúc này tôi ý thức hơn về cuộc sống, chỉ mong giữ gìn điều đang có được trọn vẹn.
Hôn nhân lâu bền nhờ có niềm tin
- Vợ ông – nghệ sĩ Y Phương hẳn hỗ trợ chồng không ít trong công việc và đời sống?
Hai vợ chồng làm chung nghề nên chúng tôi rất thông cảm, thấu hiểu cho nhau. Trước đây, bà xã hay tháp tùng tôi đi diễn, san sẻ phần nào công việc. Sau dịch nhà tôi mở quán cà phê nên bà ấy ở nhà quản lý.
Trên phim, tạo hình của tôi xuề xòa, giản dị. Trái lại ngoài đời, tôi luôn cố gắng chỉn chu, tươm tất từ quần áo, đi đứng. Không phải tôi màu mè mà vì muốn tôn trọng khán giả để họ thấy được điều tốt nhất của nghệ sĩ.
Tất cả trang phục tôi mặc đều tự tay sắm sửa, giặt ủi và sắp xếp ngăn nắp. Nhiều người khuyên nên thuê thêm trợ lý nhưng bản thân thấy không cần thiết.
- Thường xuyên vắng nhà, ông tạo niềm tin cho bạn đời thế nào?
Công việc xấu hay tốt quan trọng do mỗi người. Xong việc tôi từ Sài Gòn về thẳng quê nhà, ít gặp gỡ trò chuyện với ai hay la cà nhậu nhẹt. Vợ chồng sống chung mấy chục năm nên tính nết đối phương thế nào đều hiểu rõ.
Đời sống hôn nhân sẽ lúc này lúc khác, quan trọng nhất phải có lòng tin ở nhau. Bất kể chuyện gì, mọi người phải thẳng thắn và trách nhiệm. Chúng tôi không chỉ sống cho cá nhân mà còn để con cháu nhìn vào và học hỏi.
- Cuộc sống của ông diễn ra thế nào?
Tôi lúc này thấy yên ổn, khá viên mãn. Tôi quan trọng sức khỏe, kinh tế và gia đình. Con cháu đuề huề, mình còn minh mẫn làm nghề nên không mong gì hơn. Niềm vui của tôi là mỗi ngày được chơi với cháu, tập thể dục, quây quần ăn bữa cơm đạm bạc.
Tôi xác định làm nghề vì niềm vui nên không quá đòi hỏi cát-sê. Nghệ sĩ mà! Nếu tính toán quá thành ra mất cảm xúc. Tôi tin các đồng nghiệp hợp tác đều hiểu rõ vị trí, năng lực mình đến đâu sẽ trả số tiền hợp lý. Một phần tôi hoạt động để trả ơn khán giả mấy chục năm nay đã cưu mang cái tên Thanh Nam.
- Sống trong gia đình 3 thế hệ, ông dung hòa các mối quan hệ và giáo dục, dạy dỗ con cháu thế nào?
Bất cứ gia đình nào đều có câu chuyện riêng. Có nhà chỉ dăm ba người còn cãi vã nói chi cả chục người. Vai trò người chủ gia đình rất quan trọng vì họ phải biết dàn xếp, cân đối cho ổn thỏa.
Tôi chú trọng bữa cơm đoàn viên trong nhà. Các thành viên quây quần dùng bữa, không khí bình yên, vui vẻ, dẫu ít tiền cũng được, miễn có sức khoẻ, mạnh giỏi là phước phần.
Tôi căn dặn con cháu phải sống hòa thuận, yêu thương nhau. Cuộc sống hiện đại sẽ có những thứ không hợp thời dẫu vậy đạo đức lối sống phải đặt lên hàng đầu. Tôi mong thế hệ sau là người tử tế, nỗ lực phấn đấu từng ngày.
NSND Thanh Nam trong "Mùa hè đẹp nhất"
Ảnh: Tư liệu