Ổ cứng máy tính sắp bị ‘khai tử’?

Đã qua rồi cái thời lưu trữ gì cũng cần phải có máy tính và ổ cứng. Sau USB, đến lượt những chiếc ổ cứng máy tính cũng sẽ lùi vào dĩ vãng vì những đám mây.

Nhu cầu sử dụng ổ cứng giảm mạnh

Lần cuối cùng bạn mua một chiếc ổ cứng là bao giờ? Sẽ là rất bình thường nếu bạn chẳng thể nhớ nổi thời điểm đó, bởi sự thật là nhu cầu sử dụng ổ cứng để lưu trữ cá nhân đang giảm mạnh hơn bao giờ hết.

Doanh thu ổ cứng sụt giảm mạnh cuối năm 2015. Ảnh: Anandtech

Theo thống kê, trong cả năm 2015 chỉ có 469 triệu ổ cứng được bán ra trên toàn cầu. Con số này giảm 17% so với năm trước, và giảm gần 30% so với thời điểm “hoàng kim” của ổ cứng vào năm 2010. Trong cả năm vừa qua, lượng ổ cứng xuất xưởng chỉ tăng nhẹ trong Quý 3, còn lại là giữ xu hướng giảm liên tục trong nhiều năm.

Đáng nói doanh số ổ cứng suy giảm nhanh hơn rất nhiều so với tốc độ đi xuống của ngành máy tính cá nhân nói chung. Điều đó có nghĩa là người dùng cá nhân ngày càng có ít nhu cầu sử dụng ổ cứng để lưu trữ. Liệu đó có phải là một nghịch lý, khi mà dữ liệu do chúng ta tạo ra ngày càng nhiều? Dữ liệu của chúng ta đi đâu?

Câu trả lời là, lượng lớn dữ liệu của chúng ta hiện đang nằm trên mây, hoặc nói rõ hơn thì chúng được lưu trên những máy chủ đám mây.

Xu hướng lưu trữ trên “mây”

Lưu trữ là một trong những công năng phổ biến nhất của điện toán đám mây, và giờ đây bạn có thể bắt gặp nó ở bất kỳ đâu. Ngay trên điện thoại của bạn, hai hãng Apple và Google đều cung cấp ứng dụng lưu trữ và đồng bộ ảnh với tốc độ siêu nhanh, sẵn sàng xem ngay khi có mạng và dung lượng tới vài chục GB. Với tính năng ưu việt như vậy, người dùng thậm chí có thể không cần lưu ảnh trên điện thoại nữa.

Chuyện tương tự cũng đang xảy ra trên máy tính. Ảnh - đã có dịch vụ lưu ảnh lo. Video - đã có YouTube lo. Tài liệu công việc - nếu sử dụng dịch vụ công cộng mail như Gmail hay Outlook thì file cũng đã được lưu lại trên “mây”. Trừ những file quá nặng hoặc file riêng tư, phần lớn những nhu cầu lưu trữ khác đều có thể được đáp ứng với không gian lưu trữ trên mây. Vậy thì còn cần ổ cứng để làm gì?

Phần lớn dịch vụ hiện nay đều giao tiếp qua mạng, bạn chẳng cần lưu trữ gì ở trên máy cả

Hàng ngày đi làm, tất cả tài liệu của bạn (bao gồm cả file văn bản, file thuyết trình, ảnh, clip hoàn thiện…) đều có thể được đồng bộ lên tài khoản lưu trữ đám mây. Tốc độ mạng đủ nhanh cho phép đồng bộ ngay sau khi hoàn thành chỉnh sửa.

Không chỉ thế, bạn cũng có thể cấp quyền cho một người khác vào làm cùng trên một văn bản. Mỗi máy tính kết nối với tài khoản đó đều sẽ nhận được file đã cập nhật, ngay và luôn sau khi có thay đổi. Cuối mỗi ngày, bạn hoàn toàn có thể tắt máy tính ở công ty, về nhà bạn có thể truy xuất tài liệu từ máy tính nhà, điện thoại hay bất kì thiết bị thông minh nào.

Đến Apple cũng giới thiệu Apple Music để người dùng có thể nghe bất cứ lúc nào, bất cứ bài nhạc nào mà không cần phải lưu trữ sẵn trên máy

Đó là công việc, còn giải trí thì sao? Âm nhạc, phim ảnh (hai hình thức giải trí phổ biến nhất) đều có sẵn trên mạng. Đã qua rồi cái thời phải mua ổ cứng thật lớn, tải phim về rồi xem dần. Bây giờ các dịch vụ có bản quyền đã rất rẻ, bạn có thể lên đó kiếm hầu hết các thể loại mà bạn cần, xem trực tuyến chứ không cần tải về. Đối với game thì có khác một chút vì vẫn phải cài vào máy mới chơi được, nhưng những bản cài đặt dung lượng tới vài chục GB thì không còn phải lưu nữa vì các dịch vụ như Steam, Origin lúc nào cũng sẵn.

Hầu hết nhu cầu lưu trữ của người dùng hiện nay đều đã được đáp ứng trên đám mây, nên doanh thu ổ cứng suy giảm là hệ quả tất yếu. Các nhà sản xuất ổ cứng do đó cũng phải thay đổi để thích nghi.

Cuối năm 2016, ông Steve Luczo - CEO của Seagate cho biết sản lượng ổ cứng của công ty sẽ giảm, nhưng ổ dung lượng cao (từ 10TB tới 14TB) sẽ được tập trung phát triển để cung cấp cho các máy chủ đám mây. Cuối tháng 1/2017, cả Seagate và Western Digital đều thông báo kết quả kinh doanh với lợi nhuận vượt kỳ vọng, và kết quả đó có phần lớn nhờ mảng ổ cứng dành cho máy chủ đám mây. Dù vậy, các nhà sản xuất cũng sẽ phải chuẩn bị cho một tương lai mà ổ thể rắn (SSD) chiếm ưu thế, do tốc độ vượt trội trong khi giá thành ngày càng hạ thấp.

Với yêu cầu cao về tốc độ, độ ổn định, một số nhà cung cấp dịch vụ máy chủ đám mây (Cloud Server) như CMC Telecom đã chuyển hẳn sang dùng SSD cho các máy chủ. Đây cũng sẽ là xu thế trong một vài năm tới.

Ổ cứng ngày nay vẫn còn là một linh kiện cần thiết, nhưng không đóng vai trò quan trọng như trước kia nữa. Dần dần, lưu trữ đám mây sẽ thay thế hoàn toàn ổ cứng để thực hiện nhiệm vụ lưu trữ đối với người dùng.

Tuấn Anh