Đừng mong tay không bắt giặc

Không ít startup vẫn chỉ chăm chăm tìm nhà đầu tư để rót vốn triển khai các ý tưởng cho mình. Tuy nhiên, với kinh nghiệm của người từng vật vã nhiều năm tự làm sản phẩm trước khi theo đuổi giấc mơ có thể nhận được tiền đầu tư từ IDG Ventures giống như VNG, VCCorp, ông Đỗ Tuấn Anh, Nhà sáng lập kiêm Tổng giám đốc Appota đưa ra lời khuyên: "Hãy quan tâm tới chuyện làm sao để sống được bằng sản phẩm rồi hãy nghĩ tới chuyện gọi vốn. Không nên nghĩ tới chuyện gọi vốn để cho sản phẩm sống được".

Bản thân ông Đỗ Tuấn Anh cũng đã từng tìm mọi cách kiếm tiền bằng nhiều nguồn khác nhau như đi vay, bán thẻ cào, điện thoại,... để có vốn thuê người giỏi hiện thực hóa ý tưởng và làm sản phẩm cho mình. "Sau khi hiện thực hóa được sản phẩm, có tiền "chạy" qua rồi thì việc gọi vốn sẽ dễ dàng hơn", ông Tuấn Anh nói.

Đồng quan điểm này, ông Phan Sào Nam, Nhà sáng lập kiêm Tổng giám đốc VTC Online chia sẻ: "Các nhà đầu tư đều xác định nhiệm vụ của họ là đẩy tiền ra thị trường để vài năm sau có thể thu được nhiều tiền hơn. Để nhà đầu tư quyết định đầu tư thì startup phải làm ra ý tưởng, sản phẩm thực sự hấp dẫn".

Trên thực tế, cũng có một số trường hợp ngoại lệ như Topica. Ông Phạm Minh Tuấn, Nhà sáng lập kiêm Tổng Giám đốc Topica Edtech Group cho biết đã từng gọi được vốn khi chỉ có ý tưởng làm mạng xã hội kết bạn chứ chưa làm ra sản phẩm cụ thể.

Tuy nhiên, hầu hết các quỹ đầu tư, nhà đầu tư và các startup đã thành công đều khẳng định khó có thể thuyết phục nhà đầu tư gật đầu rót vốn nếu startup chỉ mang theo ý tưởng trong buổi "ra mắt".

startup

Hãy coi nhà đầu tư là bạn đồng hành lâu dài

Một động thái đặc biệt quan trọng trong việc chinh phục nhà đầu tư chính là khâu tiếp cận và thuyết phục nhà đầu tư.

"Khi đi kêu gọi đầu tư thì nên có tài liệu, slide cung cấp thông tin cho nhà đầu tư. Nên làm slide có thông tin hấp dẫn và chung nhất. Đừng sợ lộ hết bí mật kinh doanh", ông Phan Sào Nam khuyên.

Ông Nguyễn Quang Minh, Tổng Giám đốc M-Pay, khuyến nghị thêm: "Ngoài việc phải đưa ra mô hình kinh doanh sáng sủa thì phải thật chân thành, chia sẻ hết với nhà đầu tư, đừng giấu gì, kể cả thiếu sót, điểm yếu của mô hình kinh doanh. Các doanh nghiệp startup đừng nhìn nhà đầu tư như con mồi mang theo túi tiền mà cần nhìn họ như người đồng hành lâu dài, là bạn đời của mình. Các nhà đầu tư đều là người rất thông minh về mặt cảm xúc".

Còn theo ông Phan Sào Nam: "Startup nên mạnh dạn tiếp xúc với càng nhiều nơi càng tốt, càng là doanh nghiệp hoặc nhóm nhỏ, càng nên đi rải tờ rơi để tăng cơ hội thành công hơn. Nói một cách hình ảnh thì phải có thính trong tay khi đi câu cá, rồi rải thính càng nhiều càng tốt. Tuy nhiên, nên chọn vùng để thả thính, tức là nên nhắm tới đối tượng nhà đầu tư phù hợp. Nếu chỉ muốn gọi vốn với quy mô vài chục ngàn USD mà tìm gặp những quỹ lớn thì cơ hội gần như bằng không. Bởi có những nhà đầu tư không nói chuyện với những thương vụ trị giá dưới 10 triệu USD".

Theo ông Phan Sào Nam, hiện tiền đầu tư cho các startup rất nhiều. Có quỹ đầu tư trị giá lớn tới khoảng 300 tỷ USD. Cũng có những nhà đầu tư chỉ làm những thương vụ trị giá từ 50 triệu USD trở lên. Vấn đề là startup có thả đúng thính để bắt cá hay không mà thôi.

Cũng theo Tổng Giám đốc VTC Online, việc tăng cường gõ cửa và tiếp xúc với các nhà đầu tư không chỉ đem lại cơ hội nhận vốn mà còn giúp các startup có thêm kinh nghiệm và hoàn thiện hơn sản phẩm. Chính những ý kiến phản biện, thẩm vấn của các nhà đầu tư sẽ làm ý tưởng của startup rõ ràng hơn và các phiên bản sau của ý tưởng, sản phẩm sẽ ngày càng tốt hơn, có tính thuyết phục hơn.