bai chinh.jpg
Cảm biến vân tay là cải tiến đáng kể trong iPhone 5S so với iPhone đời trước. Ảnh: Internet

>> Dùng dấu vân tay giả qua mặt iPhone 5S

Kỉ nguyên của việc xác thực một chạm chuẩn bị bắt đầu. Việc Apple thêm vào máy quét vân tay trong iPhone 5S đã đưa công nghệ sinh trắc học trở thành trào lưu mới, cho phép truy cập điện thoại nhanh và an toàn đồng thời thực hiện giao dịch qua iTunes. Touch IDcòn làm dấy lên hi vọng nó có thể thay thế, hay chí ít là bổ sung, cho mật khẩu hiện tại.

Trong sự kiện giới thiệu sản phẩm, Apple trình diễn sức mạnh bảo mật và tốc độ của tính năng này: “Đây là một phương thức bảo mật cao và thuận tiện để truy cập điện thoại. Dấu vân tay của bạn cũng có thể xác thực các giao dịch trên iTunes Store, Apple Store, iBooks Store, vì thế bạn không cần phải nhập mật khẩu nữa”. Trong khi các nhà sản xuất khác tung ra những mẫu máy quét vân tay cồng kềnh, không đáng tin, Apple lại cho biết Touch ID đọc được đấu vân tay từ mọi hướng.

Cùng lúc này, trong kỉ nguyên mà một nửa người dùng iPhone không màng tới việc cài đặt mật khẩu, máy quét vân tay dường như khó trở thành điểm thu hút người mua. Như vậy, vì sao Apple lại đầu tư nhiều công sức, tiền bạc cho một tính năng sẽ bị hờ hững? Câu trả lời, theo các chuyên gia sinh trắc học, nằm ở khả năng hoạt động như một chất xúc tác cho dải dịch vụ rộng hơn.

Bằng cách gắn chủ nhân điện thoại đặc tính vật lý, Apple mở ra thế giới ứng dụng thanh toán và xác thực của bên thứ ba. Dù chưa có ứng dụng nào tận dụng được cảm biến mới, qua thời gian, máy quét có thể trở thành trung tâm của việc quản lý đăng nhập, xác thực, mật khẩu trên nhiều thiết bị và dịch vụ của công ty.

Apple có thể đưa cảm biến vân tay thành trào lưu?

Máy quét vân tay có nhiều dạng khác nhau nhưng tất cả đều hoạt động trên nguyên lý cơ bản: ghi lại hình ảnh dấu vân tay độc nhất, khớp nó với bản in bạn cung cấp khi cài đặt thiết bị. Apple sử dụng cảm biến điện dung từ AuthenTec, công ty hãng mua lại năm 2012 với giá 356 triệu USD. Loại cảm biến này được đánh thuộc hàng tốt nhất thị trường. Các máy quét của họ có kích cỡ nhỏ, chức năng xuất sắc và thường được tích hợp trong các thiết bị như laptop.

Tuy nhiên, dù máy quét điện tử đã được dùng hàng thập kỷ và xuất hiện ngày càng nhiều trên laptop, chúng lại chưa thể tìm được đường vào thiết bị di động. Motorola Atrix 4G ra mắt năm 2011 cũng có cảm biến vân tay song có doanh số nghèo nàn và sau đó ngừng sản xuất. Gần đây hơn, một smartphone từ Toshiba cũng tích hợp cảm biến AuthenTec nhưng không mấy hấp dẫn.

Các chuyên gia đánh cược sự tham gia của Apple có thể đưa bảo mật sinh trắc học trở thành trào lưu trong thiết bị điện tử tiêu dùng, tăng nhu cầu máy quét vân tay như công ty đã làm được với màn hình cảm ứng. Giá cổ phiếu của các nhà sản xuất sinh trắc học châu Âu đã tăng gấp đôi sau khi Apple mua lại AuthenTec. Các nhà đầu tư tin rằng trong tương lai, sẽ có thương vụ tương tự xảy ra với Samsung, Google, Microsoft.

Với những người dùng iPhone bình thường, câu hỏi đặt ra là Apple sẽ tích hợp cảm biến mới vào hệ điều hành iOS sâu tới mức nào. Apple bắt đầu với giao dịch mua ứng dụng, nội dung giải trí song có thể còn đi xa hơn, trong đó có tăng cường bảo mật trong ứng dụng Passbook. Vì ứng dụng mới được công bố một năm trước, giới quan sát suy đoán nó đại diện cho bước đi đầu tiên của Apple hướng tới chiếc ví điện tử đầy đủ chức năng để cạnh tranh với Google hay PalPal.

Passbook là một nơi để lưu trữ vé, phiếu giảm giá, thẻ mua sắm… và sử dụng dữ liệu địa điểm từ điện thoại để hiển thị chúng đúng lúc. Với hơn 575 triệu thẻ tín dụng đã được kích hoạt trên iTunes Store, dễ thấy vì sao Apple lại cho phép khách hàng lưu trữ thẻ thanh toán bên trong Passbook. Chứng thực dấu vân tay có thể giúp người dùng cảm thấy bảo mật mạnh hơn, giúp đẩy nhanh tốc sử dụng nền tảng.

Apple cũng có thể cho phép người dùng đăng nhập vào ứng dụng, dịch vụ khác sử dụng dấu vân tay. Nếu giải pháp sinh trắc trở nên phổ biến, ngành công nghệ sẽ bắt đầu nhờ cậy ít đi vào mật khẩu lỗi thời và nhiều lỗ hổng.

Có thực sự an toàn?

Khi đăng nhập bằng dấu vân tay thay thế cho mật khẩu, quy trình đơn giản, nhanh chóng và bảo mật hơn. Anil Jain, một giáo sư chuyên ngành máy tính tại Đại học Michigan (Mỹ), nhận xét: “Mỗi cơ chế bảo mật đều có thể bị vượt rào hay đánh lừa. Khóa của một ngôi nhà hoàn toàn có thể bị bẻ gãy, tuy nhiên đánh cắp mã PIN, mật khẩu hay thẻ ID là chuyện khó khăn hơn”. Theo ông, cảm biến dấu vân tay đã được cải thiện theo thời gian và hiện đã phát hiện được dấu vân tay giả và dấu vân tay “nhái”. Song, ông nhấn mạnh, không có cơ chế bảo mật nào hoàn hảo.

Máy quét vân tay cũng gặp vấn đề về độ bền: cảm biến xuống cấp theo thời gian, một số hãng gặp khó khi tạo ra những sản phẩm có thể sử dụng lâu dài. Giáo sư Jain cho biết cảm biến hiện nay chỉ có tuổi thọ khoảng 2-3 năm.

Ngoài ra, còn có câu hỏi về phản ứng của người tiêu dùng trước máy quét vân tay trong bối cảnh nhiều chính phủ vẫn theo dõi người dùng như vụ bê bối của Cục An ninh quốc gia Mỹ (NSA) vừa bị phanh phui vừa qua. Apple cam kết dấu vân tay được lưu trữ trên thiết bị và không bao giờ tải lên máy chủ hay lọt ra ngoài.

Dù thế nào, sinh trắc học có xu hướng trở nên phổ biến trong thời đại “hậu PC”. Hàng triệu người dùng iPhone chuẩn bị được thử nghiệm cảm biến này lần đầu tiên. Nếu chúng hoạt động tốt như quảng bá, ngày iPhone 5S bán ra sẽ là bước ngoặt cho công nghệ sinh trắc học.

Theo The Verge

Nội dung được đăng trên báo Bưu điện Việt Nam số 112 ra ngày 18/9/2013