Nicotine là một chất gây nghiện mạnh, tác động sâu sắc đến các khu vực của não liên quan đến học tập, trí nhớ, khả năng tập trung, và kiểm soát hành vi. Vì não bộ của trẻ em vẫn đang trong quá trình phát triển, nicotine có thể gây ra những thay đổi lâu dài trong cấu trúc và chức năng của não, làm suy giảm khả năng học hỏi và phát triển các kỹ năng xã hội. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng thành công trong học tập và các mối quan hệ xã hội sau này.

Các nghiên cứu cho thấy, trẻ em và thanh thiếu niên tiếp xúc với nicotine qua thuốc lá điện tử có nguy cơ rối loạn sự phát triển thần kinh, khiến chúng dễ bị nghiện các chất gây nghiện khác trong tương lai, chẳng hạn như ma túy, rượu và thuốc phiện. Một trong những tác động nguy hiểm nhất của nicotine là sự thay đổi trong kết nối thần kinh của não bộ, đặc biệt là các vùng não điều khiển cảm xúc và hành vi.

Nicotine không chỉ gây nghiện mà còn có thể rối loạn sự điều chỉnh các chất dẫn truyền thần kinh trong não, chẳng hạn như dopamine, chất này có vai trò quan trọng trong việc cảm nhận hưng phấn và thưởng thức. Khi não bộ không thể điều chỉnh dopamine một cách chính xác, nó có thể dẫn đến các vấn đề về cảm xúc, chẳng hạn như lo âu, trầm cảm, và rối loạn hành vi.

Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, trẻ em và thanh thiếu niên tiếp xúc với nicotine có nguy cơ cao mắc phải các rối loạn tâm lý, điều này không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển cảm xúc mà còn làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề hành vi trong tương lai. Những vấn đề này có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi trẻ tiếp tục sử dụng thuốc lá điện tử hoặc các sản phẩm chứa nicotine.

Trẻ em và thanh thiếu niên có nguy cơ nghiện nicotine cao hơn nhiều so với người lớn. Khi trẻ bắt đầu sử dụng thuốc lá điện tử, chúng dễ dàng phát triển thói quen hút và cảm thấy cần phải tiếp tục sử dụng để duy trì cảm giác thư giãn hoặc hưng phấn. Thậm chí, việc sử dụng thuốc lá điện tử có thể làm trẻ cảm thấy “phụ thuộc” vào nicotine, dẫn đến việc lạm dụng lâu dài và nghiện.

Bai 51.jpg
 Ảnh: An Hà

Điều này tạo ra một vòng luẩn quẩn của nghiện, khi trẻ tiếp tục hút thuốc lá điện tử để duy trì cảm giác dễ chịu, trong khi chất nicotine gây tổn hại ngày càng nghiêm trọng đến não bộ và sức khỏe. Nguy cơ nghiện này đặc biệt đáng lo ngại vì nó có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe như bệnh tim mạch, bệnh hô hấp và thậm chí ung thư trong tương lai.

Ths.Nguyễn Tuấn Lâm, đại diện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam cảnh báo rằng, tác hại của nicotine trong thuốc lá điện tử không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn gây tổn thương nghiêm trọng đến sự phát triển của não bộ trẻ em. Các sản phẩm thuốc lá mới, như thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, đang ngày càng phổ biến và chúng chứa lượng nicotine cao. Những sản phẩm này không chỉ làm tăng nguy cơ nghiện nicotine, mà còn có thể dẫn đến các vấn đề tâm lý nghiêm trọng và thay đổi cấu trúc não bộ của trẻ.

Để bảo vệ trẻ em khỏi tác hại của thuốc lá điện tử và nicotine, cần có sự nâng cao nhận thức trong cộng đồng về những rủi ro mà các sản phẩm này mang lại. Các bậc phụ huynh, giáo viên, và cộng đồng cần tăng cường giáo dục sức khỏe, giúp trẻ em nhận thức được tác động tiêu cực của thuốc lá điện tử và nicotine đối với sức khỏe.

An Hà