Tạo tế bào não từ da

Các nhà nghiên cứu thuộc Đại học y Stanford ở California đã thí nghiệm chuyển đổi trực tiếp tế bào da thành tế bào trong các thành phần chính của não trên chuột, bỏ qua giai đoạn tế bào gốc trung gian.

Tế bào gốc, vốn có thể trở thành bất cứ loại tế bào đặc biệt nào, từ não cho tới xương, được cho là một bước tiến đầy hứa hẹn trong lĩnh vực điều trị trong y học. Tuy nhiên, phương pháp này đang gây ra những lo ngại đạo đức.

Một phương pháp thay thế là dùng tế bào da, lập trình lại thành các tế bào gốc thích ứng.  Tế bào loại này có thể được lấy trực tiếp từ bệnh nhân và sau đó biến chúng thành loại tế bào mong muốn. Tuy nhiên, tiến trình này sẽ gây kích hoạt các gen gây ung thư.

Nhóm nghiên cứu tại Đại học y Stanford ở California đang xem xét một lựa chọn khác. Chuyển tế bào da của chính bệnh nhân thành tế bào đặc biệt, tế bào thần kinh, mà không cần tạo ra các tế bào gốc thích ứng.

Nghiên cứu này tạo ra các tế bào tiền thân nơron, sẽ phát triển thành 3 dạng tế bào ở não: tế bào thần kinh (neuron), tế bào hình sao (astrocyte) và tế bào ít gai (oligodendrocyte).

Các tế bào tiền thân này có một ưu điểm là một khi được tạo ra, chúng sẽ phát triển với số lượng vô cùng lớn trong phòng thí nghiệm. Điều này rất quan trọng nếu tế bào này được dùng trong bất cứ liệu pháp điều trị y học nào.

Tế bào não và tế bào da chứa thông tin gen giống nhau. Tuy nhiên mã gen được diễn dịch khác nhau, phụ thuộc vào qui định của các nhân tố phiên mã.

Giáo sư Marius Wernig, người đứng đầu nghiên cứu cho hay: “Chúng tôi đã cho thấy được các tế bào có thể tích hợp vào não chuột và sản sinh ra một protein bị khuyết cần thiết trong việc truyền dẫn tín hiệu điện của các tế bào thần kinh. Còn nhiều việc phải làm để tạo ra các tế bào tương tự ở da người và cấy chúng một cách an toàn, hiệu quả”.

Tiến sĩ Deepak Srivastava, người đã tiến hành nghiên cứu việc chuyển tế bào vào cơ tim, cho biết nghiên cứu này đã mở ra một cách mới trong việc tái tạo các tế bào thần kinh bị tổn thương bằng cách sử dụng các tế bào xung quanh vùng bị tổn thương.

Phúc Nguyễn