Tỉnh nào từng được sáp nhập với Thái Nguyên?

Năm 1965, theo phê chuẩn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, hai tỉnh Bắc Kạn và Thái Nguyên được hợp nhất thành tỉnh Bắc Thái. Đơn vị hành chính ban đầu của tỉnh gồm thành phố Thái Nguyên, thị xã Bắc Kạn và 12 huyện. Đến năm 1996, Quốc hội khoá IX ra nghị quyết chia tỉnh Bắc Thái để tái thành lập tỉnh Thái Nguyên, Bắc Kạn. Hai huyện Ngân Sơn, Ba Bể được chuyển từ tỉnh Cao Bằng về Bắc Kạn.

Bắc Kạn là tỉnh miền núi nằm ở trung tâm nội địa vùng đông bắc Bắc bộ, rộng gần 4.900km2. Tính đến năm 2023, dân số của Bắc Kạn là 326.500 người, thấp nhất trong 63 tỉnh, thành cả nước. Theo Cổng thông tin Bắc Kạn, người dân tộc Tày đông nhất tỉnh này, chiếm hơn 50%; xếp sau đó là dân tộc Dao hơn 17%, dân tộc Kinh gần 12%, dân tộc Nùng hơn 9%... Mật độ dân số tỉnh này là 67 người/km2.

Ngoài Bắc Kạn, một số tỉnh khác cũng có dân số thấp như Lai Châu, Cao Bằng, Kon Tum...

Hồ Ba Bể là hồ nước ngọt tự nhiên lớn nhất nước ta. Hồ có diện tích khoảng 650ha, thuộc xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn.

Hồ cách thành phố Bắc Kạn 70km về phía tây bắc và nằm trong Vườn quốc gia Ba Bể. Năm 1995, hồ Ba Bể được Hội nghị Hồ nước ngọt Thế giới công nhận là một trong 20 hồ nước ngọt đặc biệt cần được bảo vệ.

Năm 2004, Vườn quốc gia Ba Bể được công nhận là Vườn di sản ASEAN. Đến năm 2012, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định xếp hạng Danh lam thắng cảnh hồ Ba Bể là Di tích quốc gia đặc biệt.

Hơn 2.000 năm qua, người Tày đã định cư xung quanh khu vực hồ Ba Bể và trở thành sắc dân chiếm đa số tại đây. Hồ Ba Bể theo tiếng Tày có nghĩa là “Slam Pé” hay “ba hồ”. Tên gọi này bắt nguồn từ việc lòng hồ bị những dãy núi đá vôi chia thành ba hồ thông với nhau qua những eo nước hẹp. Người Tày gọi những hồ nhỏ này lần lượt là: Pé Lầm, Pé Lù và Pé Lèng.

Hồ Ba Bể nằm ở độ cao 145m so với mực nước biển, được bao bọc bởi những dãy núi đá vôi với nhiều hang động và suối ngầm. Độ sâu trung bình của hồ đạt 20-25m vào mùa mưa và khoảng 10m và mùa khô.

Năm 1951, Bác Hồ nhân chuyến công tác và đến thăm Liên phân đội Thanh niên xung phong 312, làm nhiệm vụ bảo đảm giao thông đường số 3 phục vụ kháng chiến tại cầu Nà Cù, thôn Nà Tu, Cẩm Giàng, Bắc Kạn. Sau khi ân cần hỏi thăm, Bác nhắc toàn thể cán bộ và đội viên phải có kế hoạch làm việc, khắc phục khó khăn, đoàn kết và tổ chức tốt công tác thi đua để mau chóng hoàn thành nhiệm vụ. Đặc biệt, Bác đã dành tặng bốn câu thơ bất hủ cho đơn vị thanh niên xung phong này:

“Không có việc gì khó

Chỉ sợ lòng không bền

Đào núi và lấp biển

Quyết chí ắt làm nên”.

Buổi gặp mặt thân mật giữa Bác và Liên phân đội Thanh niên xung phong 312 tại khu rừng Nà Tu diễn ra trong khoảng một giờ đồng hồ, nhưng những lời dạy của Bác đã trở thành phương châm hành động trong những năm tháng kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, đồng hành cùng thanh niên Việt Nam xuyên suốt những chặng đường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Năm 1996, Bộ Văn hóa Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đã quyết định công nhận và xếp hạng Di tích Nà Tu là Di tích lịch sử cấp Quốc gia.