Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông mùa xuân năm nay của Phần Lan có một học sinh đặc biệt: cụ ông Matti Dahlbacka, 82 tuổi ở Pietasaari, một thành phố phía tây Phần Lan.
Matti Dahlbacka không chỉ là người già nhất trong số 26 000 học sinh được nhận mũ trắng của hai kỳ thi tốt nghiệp trung học năm học 2017-2018 của Phần Lan mà còn là người già nhất trong lịch sử 166 năm của kỳ thi này (kể từ năm 1852 đến nay) của nước này.
Matti Dahlbacka học hết cấp 2 ở trường học nhân dân (kansankoulu) năm 1952, tức cách đây 66 năm.
Sau đó, ông sang Thụy Điển làm việc mấy năm rồi trở về Phần Lan làm nhiều nghề khác nhau cho đến nghỉ hưu năm 2013.
 |
| Matti Dahlbacka |
Khi nghỉ hưu Dahlbacka thấy có nhiều thời gian rỗi và quyết định tự kiểm tra sức khỏe và sự minh mẫn của đầu óc mình bằng việc đi học để thi lấy bằng tốt nghiệp trung học.
Ông tìm gặp hiệu trưởng một trường trung học ở địa phương và được biết: theo quy định của kỳ thi, ông phải tham gia hai khóa học cho mỗi môn dự định thi (ít nhất 4 môn), còn tuổi tác không có vấn đề.
Dahlbacka đã ghi danh học 5 môn: tiếng mẹ đẻ, tiếng Thụy Điển, tiếng Anh, tôn giáo và toán.
Tuy nhiên, vì thấy toán quá khó với mình nên nên ông đã đổi thành lịch sử và thi 5 môn là: tiếng mẹ đẻ (tiếng Phần Lan) thi vào kỳ thi mùa thu năm ngoái, còn 4 môn: ngôn ngữ quốc gia thứ hai (tiếng Thụy Điển), ngoại ngữ (tiếng Anh), lịch sử và tôn giáo ông thi vào kỳ thi của mùa xuân năm nay.
Ngày 18/5 vừa qua Matti Dahlbacka đã có tên trong danh sách 26 000 học sinh tốt nghiệp trung học năm 2017-2018 và được nhận chiếc mũ trắng truyền thống của Phần Lan.
Các cơ quan truyền thông Phần Lan đều đưa tin về sự kiện này, và trong số lời chúc mừng của bạn đọc, có ý kiến đề nghị nhà nước tặng bằng khen hay giải thưởng cho Matti Dahlbacka.
Thi tốt nghiệp trung học phổ thông ở Phần Lan
Thi tốt nghiệp trung học phổ thông là kỳ thi duy nhất của 12 năm học ở Phần Lan được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1852.
Trước đây yêu cầu của cuộc thi là đánh giá trình độ kiến thức văn hóa đã học và trình độ tiếng La tinh của các thí sinh.
Ngày nay, cuộc thi nhằm đánh giá thí sinh đã lĩnh hội đủ kiến thức và trình độ theo chương trình giáo dục trung học phổ thông để được công nhận tốt nghiệp bậc giáo dục này hay chưa và cho phép thí sinh được vào thẳng hoặc dự tuyển vào các trường đại học.
Kỳ thi này được tổ chức tại các trường trung học phổ thông nhưng do một ban chuyên trách chịu trách nhiệm ra đề thi và chấm thi trong phạm vi toàn quốc.
Ban chuyên trách này gồm 30 thành viên do Bộ Giáo dục tuyển chọn dựa vào đề cử của các trường đại học, cao đẳng trong cả nước và của Nha Giáo dục quốc gia.
Giúp việc cho ban chuyên trách này, có 300 thành viên đại diện cho các bộ môn khác nhau có liên quan trong kỳ thi.
Bên cạnh ban chuyên trách, có một ban thư ký gồm 20 người chịu trách nhiệm về những vấn đề kỹ thuật của kỳ thi. Mặc dù số lượng thí sinh không nhiều (chỉ khoảng 40.000 mỗi năm) song kỳ thi được tổ chức mỗi năm hai lần vào mùa xuân và mùa thu trong cùng một thời gian trên cả nước.
Thời gian tối đa cho phép thí sinh hoàn thành tất cả các môn của cuộc thi này để được công nhận là 3 kỳ thi liên tiếp nhưng họ cũng có thể giành được chứng chỉ này chỉ qua một kỳ thi.
Với cách tổ chức như vậy các thí sinh có thể tự do lựa chọn thời gian thích hợp và công việc của cơ quan tổ chức thi cũng không bị dồn ép.
Người thi sẽ phải nộp lệ phí để được dự thi theo số lượng môn thi.
Ngoài ra, mỗi thí sinh được công nhận tốt nghiệp kỳ thi này sẽ phải tự bỏ tiền mua một chiếc mũ trắng.
Chiếc mũ trắng này là niềm tự hào của mỗi người Phần Lan và được dùng vào ngày 1/5 hàng năm.
Nội dung của kỳ thi bao gồm ít nhất bốn môn thi dưới hai hình thức: bắt buộc và tự chọn, trong đó, tiếng mẹ đẻ là môn thi bắt buộc đối với mọi thí sinh. Ba môn thi bắt buộc khác thí sinh được chọn từ các môn: ngôn ngữ quốc gia thứ hai, một ngoại ngữ, một bài thi toán và bài thi đại cương.
Ngoài ra, thí sinh có thể thi thêm một hoặc một số bài thi tự chọn khác.
Bài thi các môn toán và ngoại ngữ được đưa ra theo hai trình độ: cơ sở (basis) và nâng cao (advanced). Còn bài thi môn ngôn ngữ quốc gia thứ hai được ra theo hai mức nâng cao và trung bình (intermediate).
Thí sinh được quyền lựa chọn các bài thi theo một trong hai trình độ này cho dù họ đã học ở trường trung học phổ thông hay chưa.
Tuy nhiên, thí sinh bắt buộc phải qua được ít nhất một bài thi ở trình độ nâng cao và có thể chỉ làm bài thi ở một trình độ của một môn thi trong một lần thi.
Môn thi tiếng mẹ đẻ bao gồm: tiếng Phần Lan, tiếng Thụy Điển và tiếng Saame.
Thí sinh sẽ thi một trong các thứ tiếng đó tùy theo tiếng nào là tiếng mẹ đẻ của mình.
Môn thi này gồm hai bài thi: chọn và viết một bài luận về một đề tài đã được học và bài thi trắc nghiệm về ngôn ngữ mẹ đẻ.
Điểm thi của thí sinh sẽ lấy theo bài có điểm cao hơn từ một trong hai hình thức thi này.
Ở môn Ngôn ngữ quốc gia thứ hai và Ngoại ngữ, bên cạnh hình thức viết còn có thêm hình thức nghe và đọc hiểu.
Đối với các thí sinh mà tiếng mẹ đẻ không phải là tiếng Phần Lan, tiếng Thụy Điển hay tiếng Saame thì có thể thi tiếng mẹ đẻ của mình thay cho môn Ngôn ngữ quốc gia thứ hai.
Trong bài thi toán, thí sinh cần phải trả lời 10 câu hỏi. Còn bài thi Đại cương bao gồm những câu hỏi liên quan đến tôn giáo, dân tộc, tâm lý, thần học, lịch sử, vật lý, hóa học, sinh học và địa lý. Bài thi cũng có thể bao gồm những câu hỏi liên quan đến những lĩnh vực khác do Ban giáo dục quy định.
Thi lại: Thí sinh trượt một bài thi bắt buộc có thể thi lại hai lần trong vòng ba kỳ thi liền nhau ngay sau lần thi mình bị trượt, đồng thời có thể thay đổi trình độ của bài thi.
Thí sinh trượt bài thi tự chọn có thể thi lại hai lần không bị giới hạn bởi thời gian như các bài thi bắt buộc. Nếu trong thời gian cho phép nói trên thí sinh không hoàn thành được cuộc thi thì phải thi lại toàn bộ các môn.
Bằng chứng nhận: Thí sinh sẽ được cấp bằng chứng nhận tốt nghiệp trung học phổ thông sau kỳ thi nếu tất cả các bài thi bắt buộc và tự chọn đạt điểm quy định. Bằng chứng nhận sẽ ghi các điểm và trình độ của các bài thi đạt được của tất cả các bài thi.
Riêng đối với môn toán, điểm tối đa của bài thi và điểm thí sinh đạt được đều được ghi rõ (ví dụ: 38/60).
Còn đối với bài thi Đại cương, cùng với điểm đạt được, tên môn thi và số câu trả lời được cũng được ghi trong bằng chứng nhận.
Với những thí sinh hoàn thành kỳ thi vào những lần khác nhau, thời gian của những lần đó cũng được ghi vào trong bằng chứng nhận.
Từ năm 2006 trở đi điểm của các môn thuộc kỳ thi này được công bố trên mạng internet và từ năm 2013 tên của các thí sinh đỗ kỳ thi này cũng được công khai trên mạng. Ngày nay tất cả những thông tin về kỳ thi, cũng như điểm số và danh sách thí sinh đỗ đều được công bố bằng 3 thứ tiếng: Phần Lan, Thụy Điển và tiếng Anh.
Lê Lam (Theo YLE và MTV)
Một giờ học tiếng Anh lớp 3 ở Phần Lan
9h sáng, lớp 3I bắt đầu giờ học Tiếng Anh. Sĩ số lớp là 16, nhưng hôm ấy vắng 2 em, còn 14.
Triết học cho trẻ lớp ba ở Phần Lan: Lẽ sống - chết, nhân tính, cá tính...
Tôi luôn nghĩ trường học chỉ nên dạy khoa học, kĩ năng, đạo đức..., còn đức tin, tôn giáo thì nên để cho nơi khác nói.
3 khác biệt của giáo dục Phần Lan thu phục 5 giáo viên giỏi nhất nước Mỹ
5 giáo viên xuất sắc đại diện cho 4 bang của nước Mỹ đã dành 3 tuần ở Phần Lan để trải nghiệm thực tế ở đất nước được ca ngợi là thành công trong giáo dục phổ thông.
Cách tạo giáo viên giỏi của Phần Lan
Một nửa số sinh viên được chọn học ngành sư phạm ở Phần Lan là học sinh trung bình. Vậy bí quyết của họ là ở đâu?
.svg){kind=icon}
